Ne kadar ölü?

[bilirkişi]

İncelemesini izlediğim çoğu motorda geçiyor alt devirleri cansız diye.
(600 rr cbr250 r25 r6 vs...)

Tamam da ne kadar ölü bir commuter gibi mi yoksa cüssesine yakışmadığı için mi bu tabir kullanılıyor?

[Levent]

600 'lük makinelerin alt devirlerinin ölü diye tabir edilmesini üzerine oturmadan anlayamazsınız.
Bu tip makineler 8-10 binden sonra çıldırırlar. Ve dersinki, az sonra piston bi yerleri delecek.
Üzerinde uzun bir süreç geçirdikten sonra, artık 1000 devirden 10 bin devire kadar olan aralığın da
çılgın olsun istersin,halk dilinde kaşıntı denir.. Cünkü artık bu gücü kontrol edebiliyorsundur,
ve makinenin daha kalkışta kafana geçip geçmeyeceğini kestirebilirsin..

Yani anlayacağın ortada ölü fln yok aslında. Sadece gücün büyük bir kısmı yukarıda açığa cıkar.
E hiç birimiz bu makineyi pistte kullanmadığımıza göre? Cadde motorunun böyle olması doğru olandır.

[EmreKocyigit]

Şehiriçinde her gaza dokunduğunda arkaya savurmayacak kadar

[Mamba09]

şöyle örnek vereyim.
4 silindir bi makine baz alalım. örneğin 600rr. bide yanına mt 7 çift silindir. 600rr'la kalkışta rahatça gaza yüklenebilirken, mt7de gaza yüklendiğinde motor tekere geleceğinden, daha sakin gazı yedire yedire açarsın. mt 7 kullanan biri için 600rr'ın alt devirleri falan ölüdür.
bu durum strok mesafesiyle ilgilidir. strok mesafesi ne kadar uzun olursa(sadece stroka bağlı değildir) motor o kadar devir çevirir. 4 silindir racing makinelerin yüksek devirde güç vermesinin amacı, bu şekilde tasarlanmalarının amacı;
viraja yattığında tork çok yüksek olursa motorun arka tekeri sarar ve başına bela alabilirsin. fakat tork düşük güç yüksek olursa yada gücü yüksekte verirse bu sarma olayını yaşama ihtimali daha azdır.

bu öğrenilen tecrübelerle yapılmıştır zaten. çok eski racing makinelerde adamlar virajlarda high side falan olup duruyorlarmış bu virajdaki yüksek torktan dolayı.

[zaferce]

Ölü veya diri dedikleri şey tork. Gaz kolunun çevrilmesine motorun verdiği tepkinin şiddeti. Gaz tepkisi. CBR600RR'ın devre göre torkuna aşağıdaki grafikten bakabiliriz.



Birimleri Nm'ye çevirerek söylersek 600RR 3000 devirden 7500 devre kadar yaklaşık 40 Nm tork üretiyor. 8000 devir sonrasında ise bu değer 58 Nm'ye çıkıyor. Yani % 45 artıyor. Çıldırma denen şey bu tork artışı. Beygir gücü ise gaz kolu ile birlikte doğrusal olarak artıyor.

YBR 125'de maksimum tork fabrika verilerinde 9.6 Nm olarak ifade edilmiş. CBR600RR için dyno sonuçlarını kullandık fabrika verilerini değil. Fabrika verileri daha yüksek, dyno değerleri daha az olur. Yani bu kıyaslamada YBR'ye torpil geçiyoruz. Buna rağmen 600RR'ın torku ölü devirlerinde YBR'nin 4 katı, canlı devirlerde ise 6 katı kadar.

VStrom 650 gibi bir motorda ise tork alt devirlerde 47 Nm iken üst devirlerde 55 NM oluyor. Artış sadece % 17. Bu oran 600RR'daki gibi yüksek olmadığı için burada bir çıldırma durumu söz konusu değil.



Bu arada 600RR'ın çıldırdığı zamanki torku VStrom 650'den sadece 3 Nm fazla. Yani gaz tepkisi bakımından kontrol edilemez bir durum aslında yok ama hep alt devirleri kullanmaya alışık kişi için motor % 45 daha hassas gaz tepkisi verince kontrol edilmesi daha zor oluyor belli ki.

Tabii ki aynı tork değerlerini ürettikleri zamanlarda bir 600RR VStrom 650'den çok çok daha fazla hızlara çıkıyor. O da onu RR yapan özellik.

[COQ]

Sanırım fiziksel olarak ne hissedeceğini merak ediyorsun.
Bak aşağıdaki resim 600RR dyno grafiği.



Burada altta yatay gibi görünen tutuncu çizgi tork eğrisi.
Alttki rakamlar devir
soldaki rakamlar da tork ve beygir gücünü gösteriyor.
Mesela yaklaşık 3500 devirde 30 nm tork veriyor
Karşılaştırmak gerekirse
CBF 150 en yüksek torku 12,5nm.
Yani CBR 600RR 3500 devirde CBF 150'nin en yüksek torkunun iki katından fazla tork üretiyor.
Yine CBR 250'nin en yüksek torku 20,2nm.
Yani 600RR 3500 devirde CBR 250'den çok daha fazla tork üretiyor.

Turuncu çizginin neredeyse düz olması CBR 600RR'nin düz bir tork eğrisi olduğunu ve tüm devirlerde iyi bir tork elde ettiğini gösteriyor.

Fakat bir de yukarı doğru tırmanan kırmızı çizgi var.
Bu çizgi beygir gücünü gösteriyor.
Gördüğün gibi alt devirlerde çok aşağıda.
Mesela 4000 devirde 20 beygir güç üretiyor.
CBF 150'nin en yüksek beygir gücü 8,5hp
Yani CBR 600RR alt devirde bile CBF 150'nin iki katından fazla güç üretiyor.
Yine CBR 250'nin beygir gücü 20,2 hp
Yani 600RR çok düşük olan 4000 devirde CBR 250 kadar güç üretiyor.

Mesela üstün körü bir NC 750 ile kıyaslayalım.
CBR 600RR 8-9bin devir aralığında NC'nin en yüksek beygir gücünü yakalıyor.
Devir arttıkça aradaki farkı açıyor ve 14bin devirlerde neredeyse ikiye katlıyor.
Fakat hiç bir devirde NC750'nin torkunu yakalıyamıyor.
CBR 600RR'nin en yüksek torku 43nm civarındayken NC750 68 nm tork üretiyor.
NC'nin tork eğrisi yok ama o da CBR gibi neredeyse düz bir eğriye sahip.
Bu şu demek.
NC750'ye binip atıyorum 2000 devirde debriyajı bırakıp kalkış yaptığında seni popo üstü yere yapıştıracak bir etki yapıyorsa,
aynı etkiyi almak için CBR'de devri 8000 falan yapıp debriyajı bırakman lazım.
Sakın yapma ha.

[bilirkişi]

bana gerçek hayattaki tavrı önemli
Misal 4000 devirde sakin giderken dik bir yokuşa girdik gaz yememezlik yapıp vites düşürmek gerekir mi yoksa kendini her koşulda toplayabilir mi?

[shruikan]

şöyle örnek vereyim.
4 silindir bi makine baz alalım. örneğin 600rr. bide yanına mt 7 çift silindir. 600rr'la kalkışta rahatça gaza yüklenebilirken, mt7de gaza yüklendiğinde motor tekere geleceğinden, daha sakin gazı yedire yedire açarsın. mt 7 kullanan biri için 600rr'ın alt devirleri falan ölüdür.
bu durum strok mesafesiyle ilgilidir. strok mesafesi ne kadar uzun olursa(sadece stroka bağlı değildir) motor o kadar devir çevirir. 4 silindir racing makinelerin yüksek devirde güç vermesinin amacı, bu şekilde tasarlanmalarının amacı;
viraja yattığında tork çok yüksek olursa motorun arka tekeri sarar ve başına bela alabilirsin. fakat tork düşük güç yüksek olursa yada gücü yüksekte verirse bu sarma olayını yaşama ihtimali daha azdır.

bu öğrenilen tecrübelerle yapılmıştır zaten. çok eski racing makinelerde adamlar virajlarda high side falan olup duruyorlarmış bu virajdaki yüksek torktan dolayı.

yüksek devir için strok kısa olması gerekmiyo muydu? ben mi yanlış biliyom?

[Mamba09]

yüksek devir için strok kısa olması gerekmiyo muydu? ben mi yanlış biliyom?

Özür dileyerek düzeltiyorum. Strok kısa olması gerekiyor evet. Tabi bu sadece strokla ilgili değil piston çapıyla da ilgili.

[Levent]

bana gerçek hayattaki tavrı önemli
Misal 4000 devirde sakin giderken dik bir yokuşa girdik gaz yememezlik yapıp vites düşürmek gerekir mi yoksa kendini her koşulda toplayabilir mi?

Üzerine binmeden anlayamazsın dememdeki kasıt buydu aslında, fakat yine de şöyle söyleyeyim, 600rr için konuşacak olursak, bu motosikletin 4.000 devirde verdiği tork, onu dünyanın öbür ucuna kadar yokuş yukarı çekecek kadar yüksektir. Hangi viteste olduğunun da hiç bir önemi yoktur, 6. viteste de 4.000 devir ile gidebilirsin, 2. viteste de..

Yani senin aklına gelen YBR'deki gibi bayılmaz olmaz. Ölü söyleminin sebebi motosikleti çekememesi değil, zıpkın gibi fırlatmamasıdır. Yani Beygir gücünün düşük devirde düşük olması mevzuudur. Bu söylemde (Alt Devirler Ölüdür),konunun Tork ile alakası yoktur.

[bilirkişi]

Üzerine binmeden anlayamazsın dememdeki kasıt buydu aslında, fakat yine de şöyle söyleyeyim, 600rr için konuşacak olursak, bu motosikletin 4.000 devirde verdiği tork, onu dünyanın öbür ucuna kadar yokuş yukarı çekecek kadar yüksektir. Hangi viteste olduğunun da hiç bir önemi yoktur, 6. viteste de 4.000 devir ile gidebilirsin, 2. viteste de..

Yani senin aklına gelen YBR'deki gibi bayılmaz olmaz. Ölü söyleminin sebebi motosikleti çekememesi değil, zıpkın gibi fırlatmamasıdır. Yani Beygir gücünün düşük devirde düşük olması mevzuudur. Bu söylemde (Alt Devirler Ölüdür),konunun Tork ile alakası yoktur.

O zaman bu dediklerinizden 600 cc ve üstü kullanmayı bilene daha akıcı pürüzsüz güvenli bir yolculuk sunuyor düşük cc daha tehlikeli.

[qıp]

yüksek devir için strok kısa olması gerekmiyo muydu? ben mi yanlış biliyom?

yağ filminin kopmaması için strok kısa olmalı.
emme ve eksoz subap ayarları ile tork eğrisine müdahale edilebilir.

[Bahar89]

Ölü veya diri dedikleri şey tork.

Turuncu çizginin neredeyse düz olması CBR 600RR'nin düz bir tork eğrisi olduğunu ve tüm devirlerde iyi bir tork elde ettiğini gösteriyor.

Fakat bir de yukarı doğru tırmanan kırmızı çizgi var.
Bu çizgi beygir gücünü gösteriyor.
Gördüğün gibi alt devirlerde çok aşağıda.
Mesela 4000 devirde 20 beygir güç üretiyor.
CBF 150'nin en yüksek beygir gücü 8,5hp
Yani CBR 600RR alt devirde bile CBF 150'nin iki katından fazla güç üretiyor.
Yine CBR 250'nin beygir gücü 20,2 hp
Yani 600RR çok düşük olan 4000 devirde CBR 250 kadar güç üretiyor.

Ölü söyleminin sebebi motosikleti çekememesi değil, zıpkın gibi fırlatmamasıdır. Yani Beygir gücünün düşük devirde düşük olması mevzuudur. Bu söylemde (Alt Devirler Ölüdür),konunun Tork ile alakası yoktur.

Alt devir hastalığında doğru olan tanı nedir hocalar? İfadeler sanki birbirinden farklı gibime geldi?

[COQ]

O zaman bu dediklerinizden 600 cc ve üstü kullanmayı bilene daha akıcı pürüzsüz güvenli bir yolculuk sunuyor düşük cc daha tehlikeli.

Tam tersi.
Akıcı ve pürüzsüz sürüş istiyorsan yukarıda verdiğim grafikteki iki çizgi birbirine paralel olacak.

Kullanmayı bilene diye bir şey de yok. Aksine arkada oturanın bile kullanmayı bilmesi akıcı ve pürüzsüz bir sürüş için önemlidir.

[zaferce]

Alt devir hastalığında doğru olan tanı nedir hocalar? İfadeler sanki birbirinden farklı gibime geldi?

Gercek hayat boyle bir sey. Biri baska turlu dusunecek, digeri baska turlu. Her kisi de argumanlarin ve kanitlarin saglamligina göre hangisine inanacagini kendisi karar verecek.

[Levent]

O zaman bu dediklerinizden 600 cc ve üstü kullanmayı bilene daha akıcı pürüzsüz güvenli bir yolculuk sunuyor düşük cc daha tehlikeli.

Akıcıliktan kastin,gazi cevirdiginde seni her kosulda alip daha ileriye daha cabuk goturmesi ise,
yuksek beygir ve yuksek tork uretebilen her motor bunu saglar. Bunun icin motosikletin hacminin 600 ve uzeri olmasina gerek yok.

[COQ]

Alt devir hastalığında doğru olan tanı nedir hocalar? İfadeler sanki birbirinden farklı gibime geldi?

Farklı değil.
Motorun çekişi dediğimiz olay torkla ilgili.
Fakat grafikte görüldüğü gibi 600RR düz bir tork eğrisine sahip.
Fakat beygir gücüne gelince iş değişiyor.
Yine grafikte de görüldüğü gibi alt devirlerde düşük beygir gücü üretiyor.
Yani alt devirler ölü tabiri 600RR için beygir gücü olarak iddia edilebilecek bir şey.

Arkadaşımız bayır çıkarmı diye sormuş. Sanırım okuyanların gülmesi geçince cevap vermişler.


Burda kafa karıştıran durum güzel Türkçemiz.
Alt devirler ölü diye bir teknik tabir yok.
Böyle bir cümle kuruyorsan neyi kast ettiğini anlatmalısın.

Mesela ben alt devirler ölü tabirinden hem tork, hem de hp değeri düşük motor anlarım.
Yani grafikteki iki çizgide yukarı doğru çıkar.
Bunlar birbirinden bağımsız değiller.

[arda4]

İncelemesini izlediğim çoğu motorda geçiyor alt devirleri cansız diye.
(600 rr cbr250 r25 r6 vs...)

Tamam da ne kadar ölü bir commuter gibi mi yoksa cüssesine yakışmadığı için mi bu tabir kullanılıyor?

Buyur kardeşim:

Tek silindir, çift silindir ve 4 silindir motor karşılaştırması
https://www.youtube.com/watch?v=1TzX6Y8MXh4

[hasmet]

Akıcıliktan kastin,gazi cevirdiginde seni her kosulda alip daha ileriye daha cabuk goturmesi ise,
yuksek beygir ve yuksek tork uretebilen her motor bunu saglar. Bunun icin motosikletin hacminin 600 ve uzeri olmasina gerek yok.

Katılıyorum. Kafa karıştırmaması için tork olayını önemine karşın tümden unutup şöyle diyelim:

"gazı çevirdiğinde hissedilen ataklık beygir gücüdür"

Genelde güç devirle artar.

Küçük silindirli motorlar genelde düşük devirde az güç üretirler.

Ama karşılığında da çok daha yüksek devirlere ulaşıp daha çok güç üretirler.

O yüzden 600cc naked, 1200cc sportster'dan daha güçlü.

[bilirkişi]

https://youtu.be/CLHq9sJ54Ew?t=10191

#2.50.34 te can alıcı cümle#

R6 yokuşta çekmiyormuş doğru vitesle giremediysen ben demiyorun A.E.A diyor.

Tam olarak söylemek istediğim şey de buydu.