Arkadaşlar motosikletin ön ve arka lastiklerinin basıncı yol tutuşu zemine bağlı olarak nasıl etkiler?
Bildiğim kadarıyla normalden düşük basınç düzgün olmayan yüzeylerde (mıcır, toprak gibi) yol tutuşu arttırıyor, normalden yüksek basınç ise yüksek hızlarda motor stabilitesini arttırıyor, ama bu bilgiler beynimin alt katmanlarından geldiği için yanlış olduklarını düşünüyorum. Doğrusu nedir?
Not: Her zaman kılavuzda tavsiye edilen basıncı kullanıyorum, bu konunun amacı bilgi tazelemek.
Geçen hafta bir arkadaşımla beraber şileye gittim. Önce benzin istasyonunda buluştuk. Kendisinde dijital basınç ölçer vardı. Dedi bir ölçelim bakalım. Normalde ön 29 arka 36 olması gerekirken, motoru aldığımdan beri hiç kontrol etmemiş olduğumdan ön 17 arka 22 idi. Gelelim başıma gelenlere,
Motor yolda geziniyordu
Çok benzin yakıyordu
Motor yürüme hızında dönerken yattı
Virajı alırken lastik esnediğinden pegler sürtüp duruyordu,
Uygun hız olmadığında hemen virajın dışına çıkıyordu
Aman diyim lastik basıncını 10 günde bir kontrol edin.
ben söyledigimden eminimosmaniyeli adlı üyeden alıntı
emin misin ?
karda giderken temas yüzeyinin az olması istenir örnek ince ralli lastikleri
yanlış ta söylemiş olabilirm bizim buraya kar yağmıyor
aracın karda kaymasını en az seviyeye indirmek için lastik basınçları düşürülür...
karlı zeminlerde lastiklerin yere basan yüzeylerinin az olması istenir. bu nedenle ince tabanlı lastik kullanılır. nedeni ise, birim yüzeye düşecek ağırlığı artırmak. yani her bir lastiğe düşecek ağırlığı o lastikte geniş bir yüzeye dağıtmaktansa, daha dar bir yüzeye daha yüksek ağırlık sağlayıp bu sayede kara daha iyi gömülme ve karda tutunabilme istenir. yani bu kışın dağda yürüyüşe çıkan insanların ayağıan taktığı "leken"lerdeki mantığın tersidir. geniş tabanlı leken giyersiniz karda yürürken, neden? çünkü ağırlığınızı geniş bir yüzeye yararsınız ve bu sayede kara batmazsınız. 5 cantim genişliğindeki bir ayakkabı tabanı ile kara basarsanız daha çok batarsınız. ama 20 santimlik lekenle basarsanız daha geniş basar, batmazsınız. araçlarda ise yürüyüşün tam tersidir. yani kara lastiğin batması gerekir ki, tutunsun. bunun için de tabanlar mümkün olduğunca inceltilir, birim yüzeye düşen ağırlık artırılır ve böylece örneğin arka lastiğe düşecek ağırlık 75 kilo ise bu 75 kiloluk ağırlığı 5 cantimlik geniş bir yüzeyde yaymak yerine, 2 cantimlik dar bir yüzeyde yaymadan basarsınız. umarım anlatabilmişimdir...
hava basıncı gerçekten çok önemli ben ara sıra aklıma geldikce konturol ederim kitapcıgada uymam ön teker kitapcıkta 28 bas diyo ben 26 basıyorum 28 basınca motorun ön tekerinin teması yerle azalıyo arka yı 29 yapıyorum hızlı gitsin diye normalde ne kadar çok hava basarsan o kadar hızı artıyo yol tutuşu azalıyo kayma riski yükseliyo
kardeş takıntı olduğum konulardan ve baya tecrübelerim var kısaca anlatmaya
çalışayım benim tavsiyem ülkemizde lastik basıncını fabrika 30 ps yazmışsa 28
ps falan yapmandır normal basınç lı lastiklerimde bunlar oluyordu nedenleri aşırı
çukurlarda lastiğin yarılması .küçük tümseklerde sert darbe yaptırması ve
virajlarda dışa doğru attırması,yollarımızın bozuk asfalta sahip olmasından yol
tutmasının ve frenlemesinin kötüleşmesi genelde bu olaylar oluyor ve başıma
birkaçı geldi ne aşırı fazla olsun nede aşırı inik olsun lastiğin ama ben 1.2 ps
düşük basıyorum ve çokda memnunum birde arkadaşın birisi karda lastik
basıncı indirilir yazmış yanlış kardeş indirilen lastiğin dişleri kapanır ve yol tutuş
çok daha kötü olur tam tersi 1.2 ps fazla basılırkı lastiğin dişleri dahada açılıp
azda olsa daha iyi yol tutuşu sağlanır yağmurlu havalardada böyledir
Arkadaşlar,
Fizik bilimine göre frenleme gücü,
"sürtünme gücü=sürtünme katsayısı x ağırlık"
olarak tanımlanmıştır. Gördüğünüz gibi burada lastiğin yerle temas eden toplam alanın bir önemi yok. Yani siz motora ister geniş, ister daracık lastik takın, sürtünmeyi, yani freni çok fazla değiştiremezsiniz. Buna çoğunuzun karşı çıktığını duyar gibiyim. Yol tutuşun çok önemli olduğu ralli/otokros araçlarda lastikler hiç te kalın değildir, aksine İsveç rallisi gibi karda yapılan yarışlarda araçların lastikleri bisiklet lastiği genişliğindedr neredeyse (çivilidirler bu arada bunlar). Yoksa bizim standard motosiklet veya otomobillerimizden defalarca daha güçlü motorlara sahip ve çok daha hızlı olan araçlarda çok kalın lastikler kullanılıyor olurdu. Halbuki Formula 1 arabalarda dahi lastikler hiç te o kadar kocaman değildir.
Ayrıca şunu belirtmeliyim: Lastiğin dişleri tabir ettiğimiz kanalların yol tutuşu üstüne kuru yolda hiçbir etkisi yoktur. Sadece ıslak zeminde temas alanındaki suyu uzaklaştırmaktır görevi o kanalların. Yani kuru asfaltta kabak veya dişli lastiğin tutuşu aynıdır.
Lastik basıncını düşürerek yüzeyi genişletmek asfalt gibi nispeten düzgün yüzeylerde hiçbir işe yaramaz. Sadece taşlı, kayalı, düzgün olmayan offroad zeminlerde lastikle zemin arasında kalan taş parçalarının çevresini sararak yuvarlanmayı önleyerek traksiyonu arttırır. Yani offroad durumlarda lastikleri biraz indirmek işe yarar. Düz zeminlerde ise lastiğin yanlış aşınmasına ve aşırı ısınmasına yol açar. Bu arada lastiğin ısınmasının yukarıdaki formüldeki sürtünme katsayısını arttırdığını ve bu yolla tutuşun artacağını belirtmek gerek.
Traşı kesip esas söylemek istediğim noktaya geleyim. Lastik basıncı ve yol tutuş arasındaki hemen hemen tek ilişki lastiğin ısısının artması veya azalmasıdır. Dönen bir lastiğin ısınmasını sağlayan şey lastiğin yere basan yerinde oluşan bükülmeler ve bunların yeniden düzelmesidir. Yani ısı lastik duvarında içsel olarak oluşur. Lastiğiniz düşük basınçta daha fazla ezilip büzülür ve fazla ısınıır, Sert bir lastik ise soğuk kalacaktır. Yüksek lastik ısısı ise sürtünme katsayısını arttırarak sürtünmeyi, yani yoltutuşu arttırır.
Yapacağınız şey kullanma kılavuzuna belirtilen lastikleri kullanmak ve belirtilen basınçta şişirmek. O kadar.
@Rigel
"Ayrıca şunu belirtmeliyim: astiğin dişleri tabir ettiğimiz kanalların yol tutuşu üstüne kuru yolda hiçbir etkisi yoktur. Sadece ıslak zeminde temas aanındaki suyu uzaklaştırmaktır görevi o kanalların. Yani kuru asfaltta kabak veya dişli lastiğin tutuşu aynıdır."
bu yazınızda bu kısım doğru değil formula 1 de slick lastiği yasaklamalarının sebebi araç virajda kaymaya başlarsa toplamasının desenli lastikten çok zor olması imiş
Yanlış. Slicklerin yasaklanması yo tutuşu azaltmak, böylece araçları yavaşlatmak içindi. Slickler, oluklu (grooved) lastiklere kıyasla %14 daha fazla alanla yola tutunurlar.
Halısın dostum. Bu paragrafı sadece kanalların asıl görevinin suyun uzaklaştırılması olduğunu belirtmek için "kaba" bir yaklaşımla yazdım. elbette lastik ve yoltutuş fiziğinde birçok parametre rol oynamakta.
Bu arada şunu belirtmek lazım. Yarış araçları dışında hiçbir araçta slicks lastik kullanılmaz. Bu lastikler yola sakız gibi yapışırlar. Ama çok fazla ısıtıldıktan sonra bunu yapabilirler. Hatırladığım kadarıyla 80 derece cıvarında. Yani elle dokunulduğunda derinizi yakacak sıcaklıklarda.
Çünkü slick lastikler 100-120 derece sıcaklıklarda en iyi yol tutuşu sağlar, o sıcaklıklara dek normal lastiklerden daha az yol tutuşa sahiptirler. Ayrıca yoldaki toz, çakıl gibi şeyler anında yol tutuşu bozar, yere bir damla yağmur düşse fren mesafeniz 30 metre uzar. Otomobillerdeki yaz lastikleri bile yağmurda kullanılabilmelidir.
Şu an bu konu içerisinde 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 misafir)
