1 Kasım 1937 yılında, Mustafa Kemal ATATÜRK'ün emri ile açılan uçak fabrikamızdır.
1 Kasım 1937 tarihinde Mustafa Kemal ATATÜRK konuşmasında bir çok fabrikanın açılmasını istemiştir. Konuşmasından sonra, Etimesgut Uçak Fabrikası'nın temelleri atılmıştır. Ayrıca ATATÜRK'ün konuşmasında isteyip ve yapılan fabrikalar Türkiye'de büyük bir sanayiciliği ortaya çıkarmıştır.
Bunların başında;
- Sümerbank (1931)
- Etibank (1935)
- Şeker fabrikaları (1935)
- Karabük Demir - Çelik fabrikaları (1937)
yer almaktadır. 1937 yılında ATATÜRK'ün kesin emri ile ;
- Etimesgut Uçak Fabrikaları (1939)
- Gazi Uçak Motor Fabrikası (1941)
- Ankara Rüzgâr Tüneli (1945)
hayata geçmiştir.
Etimesgut Uçak Fabrikası girişiminin önemli özelliklerinden bir tanesi, yurtdışından patentli uçakların üretim ve revizyonunun yanında tamamı yerli tasarım uçaklar geliştirmek üzere bir etüt bürosunu içeriyor olmasıdır. 6 yüksek mühendis, 4 mühendis ve 11 teknik ressam olmak üzere 21 kişilik bir ekipten oluşan bu birim, 1952 yılına kadar 16 tip uçak tasarladı.
Bunlardan 12’si sonuçlandırıldı ve bu süreçte 126 adet Türk tasarımı uçak üretildi. Bu projeler arasında deneysel delta kanat planör gibi öncü teknolojilere sahip olan THK 13, Paris’te düzenlenen Havacılık Fuarı’nda sergilendi ve ilgi gördü. Ambulans veturizm uçağı olarak tasarlanmış olan THK 5/5A Danimarka’ya ihraç edildi.
BİR HAYALİN SONU
1952 yılında uçak fabrikası, 1954 yılında da uçak motoru fabrikası Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu’na (MKEK) devredilir. MKEK bir süre eski tasarımları geliştirerek uçak üretimine devam eder. Motor fabrikası 1955’te traktör imalatına geçerek bugünkü Türk Traktör Fabrikası haline getirilir. Uçak fabrikasında ise 1959’da üretim durdurulur, 1963’den sonra traktör üretimine başlanır.1968 yılında fabrika MKEK Tekstil Makineleri Fabrikası’na dönüştürülür, daha sonra ise kapatılır.
