Teknik Açıdan Katalitik Konvertör İptali

[garacava]

http://img89.imageshack.us/img89/5334/yzfeksozij2.jpg

Günümüzde neredeyse istisnasız tüm yeni nesil araçlarda ve de motosikletlerin bir çoğunda bulunan katalizör iptalinin fayda-zararları hakkında modlar tarafından temyiz yolu açık olmak üzere,:)oldukça teknik bir açıklama...

Arkadaşlar size motor konusunda yüksek lisans yapmış makine mühendisi bir abimizin bana yaptığı açıklamayı olduğu gibi kopyalıyorum.Umarım aklınızdaki bir çok soruya cevap verir.

"Değerli arkadaşım,

Katalitik konvertör denilen parça, çok küçük delikleri olan bir tür seramik süzgeçtir.Yanmış egsoz gazları bu parçayı çok yüksek sıcaklıkalra kadar ısıtır. Motordan yanmamış olarak çıkan benzin molekülleri(hidrokarbonlar) bu sıcak parçanın içinden geçerken yanarlar. Böylece eksozdan ozon tabakasına zarar veren bu gazlar atılmamış olur. Yani benzin buharı eğer motordan yanmadan atılıyorsa b urada yakılır ve karbondioksit olarak atılır. Katalitik konvertör uygulaması çevresel bir durumdur. Ancak eğer motorunuzun hava-yakıt karışım oranı düzgün ise eksoz gazlarınızda anormal bir değişim olmaz.

Bundan önce 98 model honda 1.6 civic aracımda ben katalitik konvertörü iptal ettirdim. Daha sonraki eksoz emisyonu ölçümlerim katalitik konvertörlü araçlar için belirlenen sınırlarda çıktı.Bu konuda bir sıkıntı yaşamadım. Eğer hava-yakıt karışım ayarınız bozuksa emisyon ölçümlerinde sorun yaşarsınız. Ama bu kötü bir durum değil tam tersine iyi bir durumdur. Zira hem yakıt ekonomisi hem de motor performansı açısından sizin lehinize olacaktır. Servise yada ustanıza gidip bu ayarı normal sınırlar içine getirirsiniz. Motora normalden fazla benzin göndermek performansı artırmaz aksine düşürür.

Motorlarda hava yakıt oranı (lamda değeri olarak tanımlanır) 1' e ne kadar yakınsa o kadar iyidir. Genel olarak ideal değeri 1 yada 1 .02 dir. Bunun anlamı şudur. Eğer motorunuza 100 birim yakıt gönderiyorsanız bunu yakcak 102 birim hava gönderiyorsunuz demektir. Bu durumda kullanılmayan 2 birim hava eksozdan atılmış olacaktır. Ancak kullanmadığınız fazla 2 birim havayı da boşu boşuna ısıtmış olursunuz.Bu oran 1.05 değerine kadar emiyon sınırları içnde kalır. Ancak unutulmaması gereken fazla havanın gereksiz yere ısıtılmasıdır. Bu verimi küçük de olsa düşürür.

Gelelim bunun tersine. Karbon yandığı zaman karbondioksit oluşması gerekir. Diyelim motorunuzun içine 95 birim hava gönderiyorsunuz(lamda değerinizbu durumda 0.95 oacaktır) ama buna karşılık 100 birim benzin de gönderiyorsunuz. Bu durumda 5 birim yakıt yakılamaz. Yeterli oksijen olmadığı için yanma sonucunda karbondioksit yerine karbonmonoksit dediğimiz yanma ürünü oluşur. bu durum yakıtın en az8-10 biriminin düzgün yanmaması ve enerjisini vermeden eksozdan çıkması demektir(kışın karbüratörlü araçlarda jiklenin çekik olmasına benzer bir durum oluşur). Motor soğuk havalarda ve soğukken daha rahat çalışır ama motor ısınınca yakıt tüketiminiz yada performansınız düşer.

Aracınızın hava filtresi kirlenmiş bile olsa motora hava girişi rahat olmayacağı için motora giren hava miktarı azalır. Bu durumda yakıt hava karışımı yakıt açısından zenginleşir. Eksoz değerleriniz değişebilr. Hava filtresi pek önemli bir parça gibi görülmese de, hava filtresine para vermek yerine basınçlı hava ile tozunu almak akıllılık gibi görünse de aslında pahalı bir çözümdür. Eksoz muayenesine giderken temiz hava filtresi ile gitmek her zaman daha iyi sonuçlar doğurur)))))

Katalitik konvertörün amacı yakıtın havaya göre fazla gelmesi durumunda yakıtın yanmamış bölümün tekrar yakılması ve eksozdan atılması içindir .

Katalitik konvertörün performansa katkısının yüksek devirlerde ortaya çıktığı doğrudur. Bunun nedeni nedir? Kısaca bu konuda bilgimi sizinle paylaşmak isterim.

Hız arttıkça sürtünme direnci artar. Sürtünme hızın karesi ile artan bir doğa olayıdır. Otomobillerimizde bile durum aynıdır. 50 km ile giderken havanın aracımızda yaptığı sürtünme 1 birim ise 100 km hızda bu 2'nin karesi kadar yani 4 birim olur. 150 km hıza çıkarsak hızımız 3 kat artacağı içn sürtünme 3'ün karesi 9 kat artacaktır. Bu durumda sürtünmeyi yenmek için güç gerekir. Özellikle otomobillerde son hızı belirleyen bu sürtünme kuvveti ve dolayısıyla hava ile olan sürtünmeye harcanan güçtür. Aracınızın maksimum gücünü ve son hızını düşünürseniz bu sürtünme kayıpları çok ciddi rakamalra ulaşmaktadır.Yani son hızda neredeyse motorunuzun tüm gücü sürtünmeye harcanır.

Katalitik konvertörlerin içinden eksoz gazlarının geçtiğini düşünelim. gazların geçeceği kesit sabittir. 1000 devirdeki rölantide çalışan motoru düşünelim.Konvertörden geçen(daha doğrusu geçmeye zorlanan) gazların hızı 1 birim olsun. Bu durumda burada sürtünme kuvveti ve gücü de 1 birim olsun. Motor devriniz 3000 devir olduğu zaman bu seramik süzgeçten geçmeye zorlanan gazların hızı 3 birim olacaktır. Bu durumda rölanti devrine göre olan sürtünme kaybı 9 kat artar. Motor devriniz 5000 devir olursa hıznız rölan tiye göre 5 katı olur ve sürtünme 5 in karesi 25 birim olacaktır. 6000 devir de 6'nın karesi 36 kat olacaktır. sürtünme için harcadığınız güç ;

SÜRTüNME GÜCÜ=SÜRTÜNME KUVVETİ X HIZ olacağı için bu oranlar daha da artar.

Katalitik konvertörün iptal edilmesi durumunda etkisinin yüksek devirlerde daha iyi hissedilmesinin temel nedeni budur.

Araç üzerin de sürtünmeden kazanacağınız her bir güç size yakıt ekonomisi ve performans olarak yansıyacaktır. Araca hiçbir zararı yoktur. Aksine buradan gazların geçmesi için harcayacağınız güçten kar edersiniz. Motor rahatlar. Eksoz gazlarını daha rahat atarsınız.Ancak motorunuzun sesi biraz değişir. Bunun için o bölgeye uygun bir ara eksoz borusunun takılması iyi olur. Bunun için özel parçalar var. Klasik eksoz gibi değil borulu sistemler. Eğer motor sesinizin biraz değişmesini göze alıyorsanız katalitik konvertörün iptali hiçbir sorun yaratmaz. Ben iptal ettirdiğimde spor kullanıma doğru ortaya çıkan motor sesi baştan alıştığım sese pek benzemese de sonradan ciddi ciddi keyif kaynağı bile olmuştu. Katalitik konvertöürün iptal edilmesi durumunda farkı motor devriniz yükseldiğinde çok daha belirgin farkedersiniz.

ÖNEMLİ NOT:Eğer katalitik konvertör konusunda söylediklerimi çevreci arkadaşlarla paylaşmazsanız sevinirim))))"

Alıntıdır...

[denizcimuzaffer]

Ne yazayım, nasıl yazayım bilemedim:silent: konuyu basitleştirmek ve teknik olarak alakalı olmayan kişilerin anlamasını sağlamak üzere o kadar hata yapılmışki:silent: Genel anlamda doğru diyeyim yoksa çıkamayacağım işin içinden. egzost gazlarını nitrojen bileşikleri ile yıkayamıyor isek, ne asiditeyi ne de başka ürünleri atmosfere atmadan uzaklaştırmayız. Katalitik konventör dediğimiz nesnede de bu sirkülasyondolaşım yok. Bir çok araç için sadece yalan. Amaç: araçta katalitik var mı abii sorusuna: heee diye cevap verebilmek. Yani iyi bişeymiş amman biz eksik kalmayalım mantığı:mrgreen:
Karbon Monoksit yanma sonu ürünlerde vazgeçilmezdir. CO oluşturmayan makinelerde verim içler acısıdır.
Toparlayalım bir durun:) yanma sonu ürünlerinde CO da olur CO' de olur, sadece yanmamış C de olur. Sorun, C lerin ve CO ların egzostta tutulup, çevreye zararlı olmayacak biçimde atmosfere verilmesidir. Yani oranların mümkün olduğunca iyi değerlerde kalmasıdır.
Sorun, Kimyasal yöntemlerle egzosttan atılan zararlı maddelerin azltılmasıdır, yanmna verimini azaltmak değil:) Bu konuda da yapılan tüm şeyler sadece palavradır:) Dünyada milyonlarca BHP gücünde makineler sanayii de çalışıyor. Otomobillerin yaydığı neredeyse devede kulak.Trend dediğimiz kişisel hassasiyet bu aralar bizim atmosferi kirletmediğimize kilitlendiği için. Ticari markalar bu tip ali-cengiz oyunlarını Çevrecilik diye yutturmaya çalışıor. Dünyada kontrol dışı yakılan o kadar çok yakıt varki, otolşardan çıkan gazlar atmosfer ve çevreyi kirletmede sadece bir ELMA kadar sorumludur:mrgreen:

[yucika]

Denizcimuzaffer benim bildiğimde katalitik konvertörün kükürt bileşiklerinin parçalanması ve asit yağmurlarının önlenmesi için konduğudur. Yani karbüratör ayarıyla düzeltilebilecek bir zengin karışım olayını örtpas etmek için değil.
Katalitik konvertörün sökülmesi performans artışına sebeb olsada bizden sonra çocuklarımızın yaşayacağı bir dünya da yaşadığımızıda unutmayalım.

[aykan]

hiç bi işe yaramıyor sonuçta atık gene çıkıyor ha az ha fazla otomobil ve motosiklete yöneleceklerine agır iş makinalarına yönelsinler muzafferin dediği gibi bizimkiler devede kulak....

[fatihbey]

hiç bi işe yaramıyor sonuçta atık gene çıkıyor ha az ha fazla otomobil ve motosiklete yöneleceklerine agır iş makinalarına yönelsinler muzafferin dediği gibi bizimkiler devede kulak....

evet devede kulak... fakat tüm develerin kulaklarını bi araya getirirsen bayağı bi deve oluşur :)

katalysatorun çıkarılması bildiğim kadarıyla yeni sitem motorlarda "lambdasonde" denilen ölçü elektroniğini sapıttırıyor ve tam aksine benzin karışımını düzgün yapamıyor.

[aykan]

evet devede kulak... fakat tüm develerin kulaklarını bi araya getirirsen bayağı bi deve oluşur :)

katalysatorun çıkarılması bildiğim kadarıyla yeni sitem motorlarda "lambdasonde" denilen ölçü elektroniğini sapıttırıyor ve tam aksine benzin karışımını düzgün yapamıyor.

abi boşver lamda sensörüne ayar çekiliyor headers uygulamasıyla ugraşıyorum son günlerde arabaya bunları takmıyorum, katalitik konvertör arabayı veya motoru farketmez acayip kasıyor.....

[Ergin]

Denizcimuzaffer benim bildiğimde katalitik konvertörün kükürt bileşiklerinin parçalanması ve asit yağmurlarının önlenmesi için konduğudur. Yani karbüratör ayarıyla düzeltilebilecek bir zengin karışım olayını örtpas etmek için değil.
Katalitik konvertörün sökülmesi performans artışına sebeb olsada bizden sonra çocuklarımızın yaşayacağı bir dünya da yaşadığımızıda unutmayalım.

yucika abimize katılıyorum ha az ha çok mantığı ile yaklaşacaksak olaya zaten amaçtan sapmış oluruz.üç kuruşluk performans artışı için konvertör sökmenin hiç bir mantığı yok bence.Amaç performans arttırmaksa bunun bir çok yolu var.

[aYe]

yucika abimize katılıyorum ha az ha çok mantığı ile yaklaşacaksak olaya zaten amaçtan sapmış oluruz.üç kuruşluk performans artışı için konvertör sökmenin hiç bir mantığı yok bence.Amaç performans arttırmaksa bunun bir çok yolu var.

Bu parçanın iptalinde çevreye etkisi nedir bilmiyorum ama iptal edilip yeniden yakıt hava karışımı ayarlandığında 5 beygire yakın bir güç farkı oluyor.

Bu 5 beygiri başka modifikasyonlarla almak için beygir başına 1000 dolar gitse 5000 dolar gider diye de atmasyon bir rakam veriyorum.:P

[Ergin]

Bu parçanın iptalinde çevreye etkisi nedir bilmiyorum ama iptal edilip yeniden yakıt hava karışımı ayarlandığında 5 beygire yakın bir güç farkı oluyor.

Bu 5 beygiri başka modifikasyonlarla almak için beygir başına 1000 dolar gitse 5000 dolar gider diye de atmasyon bir rakam veriyorum.:P

yakıt hava karışımı bir seferlik yapılan bişey değil belli aralıklarla bunu kontrol ettirmen gerekiyorki bununla uğraşacak bir insan evladı tanımadım ben daha:)
kaldıki yüz bilmem kaç beygirlik motosiklete yetersiz deyip 5hp ye muhtac olan yada minnet eden vatandaş gelsin benim motordan 3-5 hp hibe edeyim.Aslında burda tartışılması gereken konunun dünyevi boyutu yani üreticiler masraf edip ar-ge çaşılması yapıp bu teknolojiyi geliştirip yeni nesil araçlarda standart hale getiriyor.Bizde 3-5 hp nin atışmasını yapıyoruz.şimdi soruyorum sorun kimde?:wiinkk:

[aYe]

yakıt hava karışımı bir seferlik yapılan bişey değil belli aralıklarla bunu kontrol ettirmen gerekiyorki bununla uğraşacak bir insan evladı tanımadım ben daha:)
kaldıki yüz bilmem kaç beygirlik motosiklete yetersiz deyip 5hp ye muhtac olan yada minnet eden vatandaş gelsin benim motordan 3-5 hp hibe edeyim.Aslında burda tartışılması gereken konunun dünyevi boyutu yani üreticiler masraf edip ar-ge çaşılması yapıp bu teknolojiyi geliştirip yeni nesil araçlarda standart hale getiriyor.Bizde 3-5 hp nin atışmasını yapıyoruz.şimdi soruyorum sorun kimde?:wiinkk:

Motosiklet için Powercommander bu ayarı sürekli kontrol etmeye yarıyor, hatta ateşlemeyi de ufaktan kontrol etmek için ignition modül ekleniyor.

Bu ikisinin fiyatı 700-800dolar civarı.

5 beygir neyi farkettiriyor inan ona ben cevap veremem, daha o farka ihtiyaç duyacak kadar motora hakim değilim, yarışçı arkadaşlara danışmak lazım.

Katalitik konvertörün içindeki seramiği imal edebilen firmanın 1-2 adeti geçmediğini duymuştum, birde fiyatını bilseniz, benim gibi kıllanırdınız bu işten.

Ama yinede arabamda elletmem, motosikletimde de egzost takarken çıkması gerekiyorsa aman yok çıkmasında demem heralde.:silent:

[yucika]

teror moderatörüm haklı. 100 beygirlik motoru 105 beygir yapsan ne olacak nereye yetişeceksin. Şehirlerarsında bile hız limiti hala 70 olan bir ülkede yaşıyoruz. 1952 model motosikletim 24 beygir gücünde 130 km/saat hız yapabiliyo ve inan bana fazla geliyor.
Yarış motosikletlerinde katalitik konvertör olmasada olur sonuçta sadece 3-5 yarışçı tarafından yarışlarda ve antremanlarda kullanlıyor. Ancak büyük motosikletlerin hepsinde olmas gerekir diye düşünüyorum.

[Ergin]

Ben çok anlamam bu işlerden hatta hiç anlamam diyebilirim.Powercommander'ın o işe yaradığını biliyorum ama ülkemizde her motosiklet sürücüsünün konvertörü söktüm dur Powercommander alayım diyeceğini pek sanmıyorum :)
Ben bu konularda cahil ama öğrenmeye açık bir motosiklet sürücüsü olarak firma sahiplerinin geliştirdiği teknolojilere şu an için güvenip bireysel olarak kullandığım aracın minimum miktarda çevreyi,doğayı kirletmesine özen göstermekle yükümlüyüm.Tabi bu benim şahsi düşüncem :)

[mach1]

Bu parçayı sokmek bence doğaya karşı pek sağlıklı olmaz ama uzmanların tavsiyesi belirli aralıklarda temizlenmesi gerektiğini belirtmişler eğer temiz olmadığında performans ve yakıtı etkiliyormuş.:)

[bazen25]

aldığım bir duyum , önümüzdeki yıl katalizör zorunlu hale gelecek.Birde isterseniz birilerinin para kazanması için yapıldığını düşünün, ister çevre için yapılıyordiye düşünün, avrupada uzun zamandan beri standartında bu sistem olmayan araçlara sonradan katalizör takıldığında araç sahibine devlet vergi indirimi uyguluyordu.

[aYe]

Ben çok anlamam bu işlerden hatta hiç anlamam diyebilirim.Powercommander'ın o işe yaradığını biliyorum ama ülkemizde her motosiklet sürücüsünün konvertörü söktüm dur Powercommander alayım diyeceğini pek sanmıyorum :)
Ben bu konularda cahil ama öğrenmeye açık bir motosiklet sürücüsü olarak firma sahiplerinin geliştirdiği teknolojilere şu an için güvenip bireysel olarak kullandığım aracın minimum miktarda çevreyi,doğayı kirletmesine özen göstermekle yükümlüyüm.Tabi bu benim şahsi düşüncem :)

SS tipler harici aynı fikirdeyim, bu aralar durumlarım çok sıkışık, düzelir düzelmez bir scooter almak istiyorum, onda asla böyle bir işlem yapılmasına müsade etmem.

F800GS gibi makinalara da hastayım ama sürmeyi pek beceremediğimden gelecek planlarıma dahil değil, ama böyle bir makina alsam onunda orjinal egzostuna dahi dokundurtmazdım.

Hoş SS'e de standart egzostla biniyorum halen, ama aldığım tüp elime ulaşınca mecbur katalitik çıkacak, çünkü 08 kasada katalitiki çıkış tüpünün içine koymuşlar.

Yoksa yine eletmezdim.

Yarışan arkadaşlar sökmeye mecburlar, onlarıda hoş görmek lazım.:)

[cousinecruis]

Şimdi cruiser motorumuzda bunu söktük diyelim. Eskiden pat pat diye çıkan ses şimdide güm güm diye çıkmaya başladı. Çevreyi kirletirmi? Daha fazla yakıt yakmasına mı neden olur? Eğer motorun hava girişinde ve benzin miktarında karışım eskisi gibi olursa değişen şeyler sesi ve eksozdaki sürtünme ortadan kalkacağı için performansı artacaktır.Doğru mu anlamışım?

[yucika]

Şimdi cruiser motorumuzda bunu söktük diyelim. Eskiden pat pat diye çıkan ses şimdide güm güm diye çıkmaya başladı. Çevreyi kirletirmi? Daha fazla yakıt yakmasına mı neden olur? Eğer motorun hava girişinde ve benzin miktarında karışım eskisi gibi olursa değişen şeyler sesi ve eksozdaki sürtünme ortadan kalkacağı için performansı artacaktır.Doğru mu anlamışım?

cruiser motosiklette ciddi bir performansa artışı katalitik konvertörü sökmekle elde edemezsin. Zaten düşük devirli ve yüksek torklu makineler cruiserler. 50-60 HP lik makinede 2-3 beygir elde etsen bile fark yaratmaz zaten. Ses te değişiklik olur elbette ama karbüratör yada enjeksiyon ayarı yeniden yapılmazsa karışım ayarı performans düşüşüne bile yol açabilir.

[cousinecruis]

Anladım ses artar, bununla birlikte yakıt tüketimi artar performans düşer. Fakat enjeksiyon ayarı yapıldığında durum tamamiyle düzelir:cat:

[panic adak]

bilgiler biraz daha netleşmeye başlamış başlık altında, ancak unutulmaması gereken bir konu daha var kataliki konvertör turbo veya komresör ile aşırı hava beslemeli motorlarda kesinlikle sökülemeyen parçalardan birisidir.

sökülememesinin sebebi ise burada ki yanmamış olan gazların veya yakıt partiküllerinin tekrar motor içerisine yönlendirilmesi. isteyen olursa daha geniş bilgiler verilecektir.

[_OLD_]

bilgiler biraz daha netleşmeye başlamış başlık altında, ancak unutulmaması gereken bir konu daha var kataliki konvertör turbo veya komresör ile aşırı hava beslemeli motorlarda kesinlikle sökülemeyen parçalardan birisidir.

sökülememesinin sebebi ise burada ki yanmamış olan gazların veya yakıt partiküllerinin tekrar motor içerisine yönlendirilmesi. isteyen olursa daha geniş bilgiler verilecektir.

Değerli kardeşim,

EGR ve Katalitik konvertör farklı şeylerdir.
Kaynak:http://www.obitet.gazi.edu.tr/obitet/egzoz_sistemi/erg.htm

EGR (Egzoz Gazı Resirkülasyonu) Sistemi:
İçten yanmalı motorlardan atmosferi kirleten temel üç kirletici CO, HC, NOx lerdir. Bu kirletici oranlan H/Y oranıyla doğrudan orantılıdır. Bunun içindir ki H/Y oranını değiştirerek CO ve HC oranlan kontrol altına alınmaktadır. Fakat yanma sonu sıcaklığının artması sonucu NOx oranında artış diğer kirleticilerle ters orantılı olduğundan büyük sorunlar ortaya çıkmıştır (2).
Motorlarda NOx (nitrojen oksit) emisyonlarını kontrol edebilmek için iki yol vardır. Birinci yol katalitik konvertör kullanılarak egzoz gazını kimyasal işleme tabi tutmak. Diğer yol ise yanma esnasında nitrojen oksit oluşumunu azaltmaktır. Bir kısım egzoz gazları yanma odası içerisinde tutularak NOx in kontrolü için kullanılır. Bu egzoz gaz resirkülasyonu (geri dönüşüm- EGR) ile sağlanır (1).

[piranha dört]

Bu tür iptaleri çevreci bir birey İNSAN olarak bende tasvip etmiyorum.Heleki kültür başkenti ünvanını hakettigini gösterme çabası içindeki bu kente bu sinerjiyi görmeye gelenleri:nerdeyse ilk uğradıkları yer olan yeşilköy dahil tüm derelerinin organize sanayiler tarafından arıtılmamış atıklarıyle kirli sularıyle karşılamayı de hiç etik bulmuyorum.Vatandaşa kastırılan avrupa normlarının nasıl oluyorda sanayi godamanlarını etkilemedigi de şaibelerle dolu.İnsanoğlu dünyayı hak edecek ne yaptı merak ediyorum.Hadi haketti diğer canlıların günahı neydi :pr: