Olcay Avşar
08 Haziran 2007, 10:51
Merhaba arkadaşlar, bu yazımızda fiber glas nedir nasıl uygulanır dilimiz döndüğünce anlatmaya çalışacağız.
Fiber Glas dendiğinde biz motorcuların aklına hemen grenajlar gelir, motosiklette fiber glasın en önemli ve bilinen kullanım alanı grenaj dökme işlemidir. Çoğu zaman bize lazım olan grenajı pahalı oluşundan dolayı orjinal almaktansa fiber glas dan yaptırma yoluna gideriz.
Orjinal grenajın birebir kopyasının çıkarılması dışında farklı formlarda fiber glas dan mamül grenajlar elde edilebilir.
Peki fiber glass nedir ve nasıl yapılır?
Önce Fiber Glas nedir kısaca ondan bahsedelim;
Fiber Glas, cam elyafının polyester ile uygulanarak sertleşmesinden elde edilir. Fiber glas çevremizde bir çok alanda kullanılır, otomobilden deniz araçlarına , su depolarından banyo küvetine ve aklınıza gelebilecek ahşap yada çelikten mamül edilen her şeye alternatif olarak kullanılabilir.
Fiber glas yapımında en önemli şey kalıptır, elinizde bir kalıp var ise o kalıptan bir mamül üretmek oldukca kolay ve eğlencelidir. Fakat elimizde bir kalıp yoksa , hayal gücümüzü ve birazda el becerimizi kullanarak bir kalıp oluşturduktan sonra bu kalıba fiber glas dökebiliriz. Tabi ki bu ilk denemede oldukca zor olacaktır, iki - üç belkide daha fazla deneme yanılma yöntemi ile tam olarak istediğimiz şeyin kalıbını oluşturabiliriz.
Elbetteki kısıtlı imkanlarla ve el yapımı bir kalıp yapmak çok zor olacaktır, fakat elimizde bulunan mesela orjinal bir grenajı kalıp olarak kullanıp birebir kopyasını da çok kolay yapabilirsiniz.
Peki nereden temin edebiliriz?
Fiber glası kişisel kullanım için en kolay oto sanayi siteleri yada tamircilerine yakın bir nalbur yada yapı marketten temin edebilirsiniz. En çok bulunan satış şekli "Fiber Glas Tamir Takım Seti" olarak adlandırılır. Bu sette bir miktar Cam Elyaf, bir miktar Polyester ve Sertleştiricisi bulunur. Bu miiktarlar ile küçük parçalar üretebilir yada adındanda anlaşıldığı gibi parçaların tamirlerini yapabilirsiniz.
Daha büyük parçalar yada geniş kullanım alanları için Polyesteri ve Cam Elyafını ayrı ayrı satın alabilirsiniz. Ama bu şekilde satış yapan bir nalbur yada yapı market bulmanız tamir takımı almanız kadar kolay olmayacaktır.
Ne kadarlık bir ücreti vardır?
Örnek olarak şöyle söyliyeyim, race bir motorun yan grenajına (bir adet) yaklaşık 1 kilo polyester ve 2-3 paket cam elyafı yeterli olur. Buda 10 - 15 YTL arası bir ücrete temin edilebilir.
Nasıl uygulanır?
Uygulamasını kabaca anlatmaya çalışacağım, buyrun başlıyalım...
Öncelikle bize bir kalıp lazım, diyelimki bir grenajı kopyalayacaksınız. Önce grenajın iç tarafına "Kalıp Ayırıcı" olarak satılan kimyasal maddeyi sürüp grenajın içkısmına fiber glas uygulamasını yapıp , kuruduktan sonra orjinal grenajı kalıpdan çıkararak elde ettiğimiz bu kalıbın üzerine fiber glas döküp orjinalin bire bir kopyasını elde edebilirsiniz.
Yani eldeki numune grenaja bir seferde uygulama yapıp kopyalama yapamazsınız, çünkü iç tarafa dökerseniz bir numara ufak, dış tarafa dökerseniz bir numara büyük olacaktır döktüğünüz malzeme.
Bu yüzden önce iç tarafa döküp bu elde edileni kalıp olarak kullanarak üzerine uygulama yolu ile istediğiniz adette üretebilirsiniz.
Grenaj dökümü zor ve ustalık isteyen bir iştir, ilk denemelerde başarısız olma ihtimaliniz yüksek. Fakat küçük uygulamalarda başarı oranınızı artırabilirsiniz.
Mesela gelin bir mono kapak yapalım arka sele yerine;
Yine bize bir kalıp lazım, kalıbı nasıl yapabiliriz? Kartondan , mukavvadan, tahtadan yada sac dan. Kolayımıza yada yapacağımız şeye en uygun ne ise ondan bir kalıp çıkarmamız lazım önce. Elbette bu çıkardığımız kalıp sağlam ve dayanıklı olmalıdır, çünkü polyesteri cam elyafa emdirirken fırça ile bastırarak güç uygulamamız gerekecek.
Kalıbı oluşturduktan sonra kalıbın üstüne kalıp ayırıcı sürmemiz kuruduktan sonra fiber glası kalıptan ayırmaya yardımcı olur. Fakat kolay ve fazla girintili olmayan bir kalıpda aliminyum folyoda işimizi rahatca görür.
Başlıyalım ;
Önce küçük bir kaba az miktarda polyester döküp sertleştirici ekleyin ve karıştırın. Fazla sertleştirici daha çalışmanız bitmeden kaptaki polyesteri donduracağı gibi az sertleştiricide geç donma yaparak canımızı sıkabilir. Ne kadar polyestere ne kadar sertleştirici katacağınızı elinizdeki polyester ve sertleştirici ölçeklerini hesaplayarak yapabilirsiniz. Aldığınız ürünü üreten firma polyesterin yanında verdiği sertleştiriciyi (beraber satılır) hesaplayarak vermiştir.
Aliminyum folyo sarılmış kalıbımızın bir ucuna polyesterimizi fırça yardımı ile sürüp cam elyafımızı üzerine yapıştırıyoruz, bu arada cam elyafımızı daa önce küçük parçalar halinde kesip hazırda bulundurmalıyız. Cam elyafını kalıba yerleştirdikten sonra tekrar fırça ile polyesteri cam elyafın üzerine hafif hafif bastırarak emdiriyoruz.
http://img183.imageshack.us/img183/4280/1smallje1.jpg (http://imageshack.us)
Cam elyafı yeterli emmeyi yaptıktan sonra başka bir parça elyafı elimize alıp tekrar aynı uygulamayı yaparak kalıbın tamamını cam elyafı sarıp polyester emdirilmiş hale getirmemiz lazım. Hızlı olmamız lazım çünkü kapdaki polyester donmaya başladıkca emme işlemi zorlaşacaktır.
http://img183.imageshack.us/img183/2958/2smalleb2.jpg (http://imageshack.us)
Uygulama bittikten sonra yaklaşık yarım saatte fiber glas kurumuş olur, ortam sıcaklığı ve sertleştirici oranı bu zamanı değiştirebilir. Malzeme kuruduktan sonra kalıptan ayırmamız gerekiyor.
http://img517.imageshack.us/img517/3853/3smallhz9.jpg (http://imageshack.us)
Taşlama motoru ile fazlalıklarını kesip kabaca şeklimizi tamamlıyoruz. Kesme işlemi esnasında çıkan tozu teneffüs etmeyin, sağlığa zararlıdır.
http://img517.imageshack.us/img517/2461/5smallun6.jpg (http://imageshack.us)
Öyle dümdüz olmasın tabiki, biraz şekil verelim. Ana kalıp oluştuktan sonra üzerinde istediğiniz şekillemeyi yapabilirsiniz.
http://img216.imageshack.us/img216/1157/6smallpt8.jpg (http://imageshack.us)
Vereceğiniz şekil hayal gücünüze ve sanatcı ruhunaza kalmış artık, sanattan yoksun bu kardeşinize gülmemenizi rica ederim :) Zira benim amacım uygulamayı anlatmak, güzel bişey meydana getirmek değil.
http://img174.imageshack.us/img174/6562/7smallnx4.jpg (http://imageshack.us)
Şekillendirme işlemide tamamlandıktan sonra gerekli yerlere tekrar fiber glas uyguluyoruz ve tekrar kurumaya bırakıyoruz. Aslında en güzeli vereceğimiz şekli kalıp ile oluşturmak ve tek seferde dökmetir, ama öyle bir kalıbı yapmak zor olacaktır.
http://img174.imageshack.us/img174/4725/8smallkx0.jpg (http://imageshack.us)
Fiber glas ile işimiz bitti, sıra geldi macunlamaya. Macunlama için gerekli olan macunun cinsi her yerde kolayca bulabileceğiniz çelik macundur (Polyester macun) Yine bu macunu bir kabda sertleştiricisi ile hazırlayıp malzemeye uyguluyoruz.
http://img174.imageshack.us/img174/4107/9smallqy5.jpg (http://imageshack.us)
Birinci kat macun bittikten sonra kabaca zımparalayıp ikinci kat macunu atıyoruz. Sonra gerekli ise üçüncü katı atmalıyız, zımparalandıktan sonra yüzeyde hiç hata kalmıcayana kadar macunlama gerekli. Yani pürüzsüz bir yüzey elde etmeden boyaya geçmeyin.
http://img523.imageshack.us/img523/5995/91smalltu7.jpg (http://imageshack.us)
Sıra geldi boyaya, macunlama işi bittikten sonra ince zımpara yapıp hatasız bir yüzey elde etmeliyiz.
Boyama işlemi yine daha önce anlattığım gibi sprey boya ile kolayca halledilebilir.
http://img174.imageshack.us/img174/6281/92smallnt9.jpg (http://imageshack.us)
İki kat boya yeterli gelir temiz bir yüzeye, sonra isteğe bağlı vernik uygulanırsa daha hoş durur.
http://img523.imageshack.us/img523/5109/93smallks5.jpg (http://imageshack.us)
Buda motor daki hali, daha yaratıcı şekiller ile daha güzel şeyler yapabilmek sizin elinizde. Benden anlatması :eek:
http://img174.imageshack.us/img174/907/94smalljd3.jpg (http://imageshack.us)
Fiber Glas dendiğinde biz motorcuların aklına hemen grenajlar gelir, motosiklette fiber glasın en önemli ve bilinen kullanım alanı grenaj dökme işlemidir. Çoğu zaman bize lazım olan grenajı pahalı oluşundan dolayı orjinal almaktansa fiber glas dan yaptırma yoluna gideriz.
Orjinal grenajın birebir kopyasının çıkarılması dışında farklı formlarda fiber glas dan mamül grenajlar elde edilebilir.
Peki fiber glass nedir ve nasıl yapılır?
Önce Fiber Glas nedir kısaca ondan bahsedelim;
Fiber Glas, cam elyafının polyester ile uygulanarak sertleşmesinden elde edilir. Fiber glas çevremizde bir çok alanda kullanılır, otomobilden deniz araçlarına , su depolarından banyo küvetine ve aklınıza gelebilecek ahşap yada çelikten mamül edilen her şeye alternatif olarak kullanılabilir.
Fiber glas yapımında en önemli şey kalıptır, elinizde bir kalıp var ise o kalıptan bir mamül üretmek oldukca kolay ve eğlencelidir. Fakat elimizde bir kalıp yoksa , hayal gücümüzü ve birazda el becerimizi kullanarak bir kalıp oluşturduktan sonra bu kalıba fiber glas dökebiliriz. Tabi ki bu ilk denemede oldukca zor olacaktır, iki - üç belkide daha fazla deneme yanılma yöntemi ile tam olarak istediğimiz şeyin kalıbını oluşturabiliriz.
Elbetteki kısıtlı imkanlarla ve el yapımı bir kalıp yapmak çok zor olacaktır, fakat elimizde bulunan mesela orjinal bir grenajı kalıp olarak kullanıp birebir kopyasını da çok kolay yapabilirsiniz.
Peki nereden temin edebiliriz?
Fiber glası kişisel kullanım için en kolay oto sanayi siteleri yada tamircilerine yakın bir nalbur yada yapı marketten temin edebilirsiniz. En çok bulunan satış şekli "Fiber Glas Tamir Takım Seti" olarak adlandırılır. Bu sette bir miktar Cam Elyaf, bir miktar Polyester ve Sertleştiricisi bulunur. Bu miiktarlar ile küçük parçalar üretebilir yada adındanda anlaşıldığı gibi parçaların tamirlerini yapabilirsiniz.
Daha büyük parçalar yada geniş kullanım alanları için Polyesteri ve Cam Elyafını ayrı ayrı satın alabilirsiniz. Ama bu şekilde satış yapan bir nalbur yada yapı market bulmanız tamir takımı almanız kadar kolay olmayacaktır.
Ne kadarlık bir ücreti vardır?
Örnek olarak şöyle söyliyeyim, race bir motorun yan grenajına (bir adet) yaklaşık 1 kilo polyester ve 2-3 paket cam elyafı yeterli olur. Buda 10 - 15 YTL arası bir ücrete temin edilebilir.
Nasıl uygulanır?
Uygulamasını kabaca anlatmaya çalışacağım, buyrun başlıyalım...
Öncelikle bize bir kalıp lazım, diyelimki bir grenajı kopyalayacaksınız. Önce grenajın iç tarafına "Kalıp Ayırıcı" olarak satılan kimyasal maddeyi sürüp grenajın içkısmına fiber glas uygulamasını yapıp , kuruduktan sonra orjinal grenajı kalıpdan çıkararak elde ettiğimiz bu kalıbın üzerine fiber glas döküp orjinalin bire bir kopyasını elde edebilirsiniz.
Yani eldeki numune grenaja bir seferde uygulama yapıp kopyalama yapamazsınız, çünkü iç tarafa dökerseniz bir numara ufak, dış tarafa dökerseniz bir numara büyük olacaktır döktüğünüz malzeme.
Bu yüzden önce iç tarafa döküp bu elde edileni kalıp olarak kullanarak üzerine uygulama yolu ile istediğiniz adette üretebilirsiniz.
Grenaj dökümü zor ve ustalık isteyen bir iştir, ilk denemelerde başarısız olma ihtimaliniz yüksek. Fakat küçük uygulamalarda başarı oranınızı artırabilirsiniz.
Mesela gelin bir mono kapak yapalım arka sele yerine;
Yine bize bir kalıp lazım, kalıbı nasıl yapabiliriz? Kartondan , mukavvadan, tahtadan yada sac dan. Kolayımıza yada yapacağımız şeye en uygun ne ise ondan bir kalıp çıkarmamız lazım önce. Elbette bu çıkardığımız kalıp sağlam ve dayanıklı olmalıdır, çünkü polyesteri cam elyafa emdirirken fırça ile bastırarak güç uygulamamız gerekecek.
Kalıbı oluşturduktan sonra kalıbın üstüne kalıp ayırıcı sürmemiz kuruduktan sonra fiber glası kalıptan ayırmaya yardımcı olur. Fakat kolay ve fazla girintili olmayan bir kalıpda aliminyum folyoda işimizi rahatca görür.
Başlıyalım ;
Önce küçük bir kaba az miktarda polyester döküp sertleştirici ekleyin ve karıştırın. Fazla sertleştirici daha çalışmanız bitmeden kaptaki polyesteri donduracağı gibi az sertleştiricide geç donma yaparak canımızı sıkabilir. Ne kadar polyestere ne kadar sertleştirici katacağınızı elinizdeki polyester ve sertleştirici ölçeklerini hesaplayarak yapabilirsiniz. Aldığınız ürünü üreten firma polyesterin yanında verdiği sertleştiriciyi (beraber satılır) hesaplayarak vermiştir.
Aliminyum folyo sarılmış kalıbımızın bir ucuna polyesterimizi fırça yardımı ile sürüp cam elyafımızı üzerine yapıştırıyoruz, bu arada cam elyafımızı daa önce küçük parçalar halinde kesip hazırda bulundurmalıyız. Cam elyafını kalıba yerleştirdikten sonra tekrar fırça ile polyesteri cam elyafın üzerine hafif hafif bastırarak emdiriyoruz.
http://img183.imageshack.us/img183/4280/1smallje1.jpg (http://imageshack.us)
Cam elyafı yeterli emmeyi yaptıktan sonra başka bir parça elyafı elimize alıp tekrar aynı uygulamayı yaparak kalıbın tamamını cam elyafı sarıp polyester emdirilmiş hale getirmemiz lazım. Hızlı olmamız lazım çünkü kapdaki polyester donmaya başladıkca emme işlemi zorlaşacaktır.
http://img183.imageshack.us/img183/2958/2smalleb2.jpg (http://imageshack.us)
Uygulama bittikten sonra yaklaşık yarım saatte fiber glas kurumuş olur, ortam sıcaklığı ve sertleştirici oranı bu zamanı değiştirebilir. Malzeme kuruduktan sonra kalıptan ayırmamız gerekiyor.
http://img517.imageshack.us/img517/3853/3smallhz9.jpg (http://imageshack.us)
Taşlama motoru ile fazlalıklarını kesip kabaca şeklimizi tamamlıyoruz. Kesme işlemi esnasında çıkan tozu teneffüs etmeyin, sağlığa zararlıdır.
http://img517.imageshack.us/img517/2461/5smallun6.jpg (http://imageshack.us)
Öyle dümdüz olmasın tabiki, biraz şekil verelim. Ana kalıp oluştuktan sonra üzerinde istediğiniz şekillemeyi yapabilirsiniz.
http://img216.imageshack.us/img216/1157/6smallpt8.jpg (http://imageshack.us)
Vereceğiniz şekil hayal gücünüze ve sanatcı ruhunaza kalmış artık, sanattan yoksun bu kardeşinize gülmemenizi rica ederim :) Zira benim amacım uygulamayı anlatmak, güzel bişey meydana getirmek değil.
http://img174.imageshack.us/img174/6562/7smallnx4.jpg (http://imageshack.us)
Şekillendirme işlemide tamamlandıktan sonra gerekli yerlere tekrar fiber glas uyguluyoruz ve tekrar kurumaya bırakıyoruz. Aslında en güzeli vereceğimiz şekli kalıp ile oluşturmak ve tek seferde dökmetir, ama öyle bir kalıbı yapmak zor olacaktır.
http://img174.imageshack.us/img174/4725/8smallkx0.jpg (http://imageshack.us)
Fiber glas ile işimiz bitti, sıra geldi macunlamaya. Macunlama için gerekli olan macunun cinsi her yerde kolayca bulabileceğiniz çelik macundur (Polyester macun) Yine bu macunu bir kabda sertleştiricisi ile hazırlayıp malzemeye uyguluyoruz.
http://img174.imageshack.us/img174/4107/9smallqy5.jpg (http://imageshack.us)
Birinci kat macun bittikten sonra kabaca zımparalayıp ikinci kat macunu atıyoruz. Sonra gerekli ise üçüncü katı atmalıyız, zımparalandıktan sonra yüzeyde hiç hata kalmıcayana kadar macunlama gerekli. Yani pürüzsüz bir yüzey elde etmeden boyaya geçmeyin.
http://img523.imageshack.us/img523/5995/91smalltu7.jpg (http://imageshack.us)
Sıra geldi boyaya, macunlama işi bittikten sonra ince zımpara yapıp hatasız bir yüzey elde etmeliyiz.
Boyama işlemi yine daha önce anlattığım gibi sprey boya ile kolayca halledilebilir.
http://img174.imageshack.us/img174/6281/92smallnt9.jpg (http://imageshack.us)
İki kat boya yeterli gelir temiz bir yüzeye, sonra isteğe bağlı vernik uygulanırsa daha hoş durur.
http://img523.imageshack.us/img523/5109/93smallks5.jpg (http://imageshack.us)
Buda motor daki hali, daha yaratıcı şekiller ile daha güzel şeyler yapabilmek sizin elinizde. Benden anlatması :eek:
http://img174.imageshack.us/img174/907/94smalljd3.jpg (http://imageshack.us)