Bilip bilmeden tüketici haklarına boşuna neden yönlendirirsiniz anlamam..
Tüketici Hakem Heyetleriyle İlgili Sınırlar
Tüketici hakem heyetine zorunlu başvuru sınırı 01.01.2013'den başlayarak 1.191,52 TL,
Büyükşehir statüsünde bulunan illerde faaliyet gösteren il hakem heyetlerinin uyuşmazlıklara bakmakla görevli ve yetkili olmalarına ilişkin alt parasal sınır 01.01.2013'den başlayarak 3.110,58 TL'dir.
*2013 yılı değerleri, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 22. maddesindeki usule göre Üretici Fiyatları Endeksinde meydana gelen ortalama % 2,57 (iki virgül elliyedi) oranında artış esas alınarak belirlenmiştir.
Her servise gittiğinizde arıza kaydı açtırıp belge alın. Daha sonra İl hakem heyetine başvurun büyükşehirde iseniz. Yok değilseniz Tüketici Mahkemesinde dava açmanız gerekecektir.
bilgi kirliliğini düzeltmek için yazıyorum yukarda ki alıntı yaptığım arkadaşın dışındaki yazılanların hepsi yanlış, genel olarak yazıyorum, herkes bilgilensin,
Motosikletler genelde 1191TL'den pahalı oldugundan dolayı, davanızı ancak tüketici mahkemesine açabilirsiniz hakem heyeti parasal sınırdan dolayı , bir işinize yaramaz,
ilk olarak aşagıdaki kanun metnini okuyalım, anlamanıza yardımcı olmak için aşagıda açıklama yapacagım. Aldıgınız tüm mallarda geçerli bu konu ( araba, motosiklet, sakız , televizyon, mobilya, bilgisayar)
Ayıplı Mal
Madde 4- (Değişik: 6/3/2003-4822/4 md.)
Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilânlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir.
Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir
maddeyi okuduk , ayıp aldıgınız maldaki kusurların hepsidir, ayıp türlerini aşağıda veriyorum.
Ayıp Türleri
1 - Açık Ayıp: Satılan malda gözle görülebilen ve basit bir muayene
ile anlaşılabilen ayıplardır. Örneğin; otomobilin camının kırık olması.
2- Gizli Ayıp: Basit muayene ile tespit edilemeyen ve malın
kullanılması ile ortaya çıkan ayıptır. (Örneğin; otomobilin elektronik
aksamının arızalı olması)
3- Hukuki Ayıp: Malda maddi anlamda bir eksiklik olmamasına
rağmen hukuki nedenlerle maldan yararlanma kısmen veya tamamen
engelleniyorsa hukuki ayıp söz konusudur. (Örneğin; klonlanmış cep
telefonu)
4- Ekonomik Ayıp: Tüketicinin maldan yararlanma imkanını
azaltan, malın ekonomik değerini düşüren ayıptır. Bir ürünün kullanma
kılavuzunda belirtilen özellikleri taşımaması halinde ekonomik Tüketici Hukuku Rehberi
ayıp söz konusudur. (Örneğin; çamaşır makinesinin en az 3 yıl arıza
yapmadan çalışacağı belirtilmesine rağmen 1 yıl içinde bozulması ve
kullanılamaz hale gelmesi)
1 ve 2 nolu ayıplar genel olarak karşınıza çıkar 3 ve 4 maddeler nadir çıkar motosiklet alırken karşılaşacagını sanmıyorum.
Malın Ayıplı Olduğunun Kabul Edilmesi Koşulları( kendi durumunuza göre düşünün)
1- Malda ayıp sayılan bir eksikliğin olması gerekir. Bu eksiklik
maddi, gizli, ekonomik ya da hukuki olabilir.
2- Ayıp önemli olmalıdır. Örneğin satılan bir otomobilde dışarıdan
görülemeyen ve aracın kullanımını etkilemeyen bir çizik varsa bu
çizik önemli bir ayıp olarak nitelendirilemez. Maldaki ayıbın önemli
olup olmadığını belirlemede objektif ölçüler dikkate alınır. Malda
bulunan eksikliğin malın değerini ya da malı kullanım olanağını
azaltıp azaltmadığına bakılmalıdır.
3- Ayıp, malın tüketiciye geçtiği anda var olmalıdır. Ayıp kural
olarak sözleşmenin kurulduğu anda var olmalıdır. Yargıtay, maldaki
ayıbın imalat hatasından olup olmadığının özellikle araştırılması
gerektiğini, böylelikle kullanıcı hatasıyla oluşan kusurların ve normal
kullanmadan meydana gelen aşınmanın ayrılabileceği görüşündedir.
4- Tüketici malın ayıplı olduğunu bilmeden satın almış olmalıdır.
Ayıplı malların da satışı mümkündür. Ancak; satışa sunulacak
ayıplı mal üzerine ya da ambalajına, imalatçı veya satıcı tarafından
tüketicinin kolaylıkla okuyabileceği şekilde “özürlüdür” ibaresini
içeren bir etiket konulması zorunludur. Yalnızca ayıplı mal satılan veya
bir kat ya da reyon gibi bir bölümü sürekli olarak ayıplı mal satışına,
tüketicinin bilebileceği şekilde tahsis edilmiş yerlerde bu etiketin
konulma zorunluluğu yoktur. Malın ayıplı olduğu hususu, tüketiciye
verilen fatura, fiş veya satış belgesi üzerinde gösterilmelidir.
Yukarıda ki şartları tamamladık, mal aldık, bozuk çıktı, kusurlu neler yapabiliriz? devam edin
1 - Sözleşmeden Dönme (paranızın iade edilip sizinde motoru geri vermeniz anlamına gelir)
Kanunda “bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme” olarak
tanımlanan haktır. Tüketici bu hakkını kullanmak yönündeki iradesini
bildirdiğinde sözleşme hükümsüz kalır ve taraflar sözleşme nedeni
ile verdiklerini karşılıklı olarak iade ederler. Yani; ayıplı mal satıcıya,
ödediği bedel tüketiciye geri verilir.
2- Malın Ayıpsız Misli ile Değiştirilmesi ( al bu motoru bana sıfır bayideki başka diger motoru ver)
Tüketiciye, ayıplı malın yenisi ile değiştirilmesini talep hakkı
tanınmış bulunmaktadır. Malın ayıplı olması durumunda; tüketici
aynı cins ve özelliklerde ayıpsız mislinin verilmesini talep edebilir.
Teslim edilen yeni malın da ayıplı olması halinde tüketicinin yeniden
seçimlik haklardan birisini kullanabilir.
3- Ayıp Oranında Bedel İndirimi (verdigim tutarın şu kadarını düş geri ver)
Tüketici, malı ayıplı hali ile kabul etmekle beraber maldaki ayıp
oranında bedelden indirim yapılmasını talep edebilir.
4- Ayıbın Ücretsiz Olarak Giderilmesi (Ücretsiz Onarım)
Tüketiciye tanınan bir diğer seçimlik hak ise ayıbın ücretsiz olarak
giderilmesini talep etmektir. Tüketici, Kanunun 4. maddesinde tanınan
bu seçimlik hakkı, mal, garanti belgesi ile satılması zorunlu olan
mallardan olmasa bile kullanabilir. Tüketiciler ayıplı mal nedeniyle
sorumlulara müracaat ettiğinde, önce bu hakkını kullanmak zorunda
oldukları izlenimi verilmekte ya da ayıp nedeniyle sorumlulara
teslim edilen mallar tamir edilip tüketiciye iade edilmektedir. Oysa,
tüketiciye tanınan bu hak da diğer üçü gibi seçimlik haklardan olup
tüketici dilediğini kullanmakta özgürdür.
EK olarak yargıtay hukuk genel kurulu kararı da koyuyorum (vakti olan okusun anlaması zor değil)
T.C.
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU
ESAS:2009/4-441
KARAR:2009/444
KARAR TARİHİ: 21.10.2009
AYIPLI MALIN İADESİ DAVASI - ARIZALARIN GİDERİLMESİ İÇİN
ARACIN ÇOĞU PARÇASININ DEĞİŞTİRİLDİĞİ - TÜKETİCİNİN ARACA
OLAN GÜVENİNİN SARSILMASI - ARAÇTAN VERİM ALINAMADIĞI
-YENİSİYLE DEĞİŞTİRİLMESİNİ İSTEME KOŞULLARINI
GERÇEKLEŞTİĞİ - DAVANIN KABULGEREĞİ
ÖZET: 0 km’de alınan aracın yapılan onarımlar sonucu arızalarının
giderilmiş olduğu; ancak bu arızaların giderilmesi amacıyla aracın
birçok parçasının değiştirilip, böylece aracın orijinal halini kaybettiği
gibi, tüketicinin araca duyduğu güvenin sarsılması nedeniyle
araçtan beklediği yararı sağlayamadığı, davacı tarafça değişiklik
talebi iletilmesine karşın, davalı yanın bu istemi yerine getirmediği,
tüketicinin bu şekilde aracı değer düşüklüğüne ilişkin zararı
giderilerek de olsa kullanmaya zorlanamayacağı, belirgindir. Bu
durumda eldeki dava yönünden, aracın yenisi ile değiştirilmesini
isteme koşulları gerçekleşmiştir. Davanın kabulü gerekir.
(4077 S. K. m. 4, 13) (Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair
Yönetmelik m. 13, 14)
DAVA: Taraflar arasındaki <Ayıplı malın iadesi> davasından dolayı
yapılan yargılama sonunda; İstanbul 2. Tüketici Mahkemesi’nce
davanın kabulüne dair verilen 16.02.2007 gün ve 2006/258 - 2007/71
sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine,
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 19.09.2008 gün ve 2007/15207-
2008/10651 sayılı ilamı ile;
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun
gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir
isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı
dışındaki temyiz itirazları reddedilmelidir.Avukatlar İçin
- 28 -
2- Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince; dava, ayıplı
malın iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne
karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, 06.09.2005 tarihinde satın aldığı M. 1.5 DC tipi 2006 model
aracı kullanmaya başladıktan kısa süre sonra motor yağ keçesinin
değiştiğini, aracın tavanında boyanın çatladığını, ayrıca daha sonra
araç 12.140 km’de şehirlerarası yolda, giderken aniden alternatör
kayışının kopması ve akabinde triger kayışına atlaması sonucu
onun da sıyrılması ile motorun arızalandığını, yapılan tamir sonucu
motorun indiğini, bir çok parçasının değiştiğini, boyada deformasyon
oluştuğunu bu nedenle de aracın değerinde büyük oranda azalma
meydana geldiğini beyan ederek 1 yıl içinde meydana gelen bu
arızalar nedeni ile aracın yenisi ile değişimi isteminde bulunmuştur.
Davalı ise; aynı arızanın ikiden fazla, farklı arızaların da bir yıl içinde
dörtten ve garanti süresi boyunca altıdan fazla tekrarı olmadığını,
şikayetlerin giderildiğini, 5 günde yapılan tamir sonrası onarımların
orijinaline uygun yapıldığını ve araç değişimi şartlarının oluşmadığını
ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, bilirkişi raporunda yer alan <Tamir olmuş aracın bu
durumu; davacı tarafından kullanılıp yararlanması olanağını önemli
ölçüde azaltacak ve süreklilik gösterecek nitelikte olmamakla birlikte
söz konusu hususların vaat edilen veya standartlarında tespit edilen
nitelik ve niceliğine aykırılık olarak, aracın değerini önemli ölçüde
azaltan bir eksiklik şeklinde nitelendirilmesi gerektiği sonucuna
varılmıştır.> şeklindeki görüş, yanlış değerlendirilerek malın iadesi
için gerekli koşulların gerçekleştiği biçiminde yorumlanmış ve
davanın kabulüne karar verilmiş ise de; davalı tarafından ücretsiz
tamir edilen araca ilişkin giderilen arızaların Garanti Belgesi
Yönetmeliği’nin 14. maddesinde yer alan sayıda tekrarlanması
şartının oluşmaması nedeni ile aracın iadesi doğrultusunda verilen
karar doğru görülmemiştir. Ancak, tamir sonrası aracın yeni durumu
nedeni ile oluşan değer farkına hükmedilmesi gerekli ve olanaklıdır.
Mahkemece bahsedilen değer farkına ilişkin olarak karar verilmesi Tüketici Hukuku Rehberi
- 29 -
gerekirken şartları oluşmadığı halde aracın iadesine yönelik olarak
verilen kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir...) gerekçesiyle
bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama
sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir. Hukuk Genel Kurulu’nca
incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan
ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR: Dava, ayıplı malın yenisi ile değiştirilmesi istemine ilişkindir.
Yerel mahkeme kararı özel dairece yukarıda yazılı gerekçeyle
bozulmuş; mahkemece, <davacıya satılan aracın gizli ayıplı olduğu ve
davacının 4077 Sayılı Kanunun 4. maddesinden kaynaklanan hakkını
ayıplı aracın değiştirilmesi yönünde kullandığı gerekçesiyle direnme
kararı verilmiştir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık;
dava konusu araçta meydana gelen ve üretimden kaynaklandığı
belirlenen arızalar nedeniyle malın yenisi ile değiştirilmesi koşullarının
oluşup oluşmadığı; oluşmamış ise tamir sonrası aracın yeni durumu
nedeni ile oluşan değer farkına hükmedilip hükmedilemeyeceği
noktasında toplanmaktadır.
Dava konusu M. 1.5 DC tipi 2006 model aracın davacı tarafından
yetkili satıcı A. Motorlu Araçlar Sanayi ve Ticaret A.Ş’nden 05.09.2005
tarihinde satın alındığı ve 06.09.2005 tarihinde davacı adına tescil
edildiği anlaşılmaktadır.
Yargılama sırasında, dosyada mevcut servis dokümanları ve araç
üzerinde inceleme sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda, aracın
03.08.2006 tarihinde ve 12.140 km’de iken triger kayışının atlaması
ya da sıyırması sonucu hasarlanan motorunun tamir gördüğü,
yapılan onarımda, triger kayışının atlama ya da kayma yapması
sonucu motorun zaman parametreleri şaştığından meydana gelmesi
beklenen parçalardan başta emme ve egzoz supap takımı olmak
üzere değiştirilen tüm parçaların hasarla ilgili olduğu sonucuna
varıldığı; erken dönemde meydana gelen ve motorda önemli bir
onanma neden olan arızanın aracın kullanım süresi, kat ettiği yol Avukatlar İçin
- 30 -
da dikkate alındığında komponent bazındaki bir imalat hatasından
kaynaklandığı, kullanımla ilgisinin bulunmadığı; aracın dış cephe
boyasında bilhassa vernik tabakası altında boya kusuru bulunduğu,
boyalı yüzeydeki lokal bozuklukların kullanımdan kaynaklanmayan,
üretim aşamasında oluşan birtakım olumsuzluklara bağlı ve zamanla
ortaya çıkan bir husus olduğu; dava konusu araçta meydana gelmiş
ve onarılmış olan motor arızası ile boya kusurunun malın davacı
tarafından kullanılıp yararlanılması olanağını önemli ölçüde azaltacak
ve süreklilik arz edecek nitelikte olmamakla birlikte, söz konusu
hususların vaat edilen veya standardında tespit edilen nitelik veya
niceliğine aykırılık olarak aracın mekanik ve karoseri aksamından
beklenen fonksiyonlar bakımından belirli ölçüde değerini azaltan
maddi ve ekonomik bir eksiklik olarak nitelendirilmesi gerektiği,
belirtilmiştir.
Diğer taraftan, davacı tarafından davalıya gönderilen 10.08.2006
tarihli ihtarla, aracın 10.000 km dolmadan yağ kesesinin değiştiği,
akabinde tavanda boya kusurlarının fark edildiği, daha sonra triger
kayışı nedeniyle motorun hasarlandığı ifade edilerek, olağan dışı bu
hatalar nedeniyle aracın yenisiyle değiştirilmesi istenmiştir.
Maddi olguya ve toplanan delillere ilişkin olarak buraya kadar
yapılan açıklamalara göre; 05.09.2005 tarihli faturayla sıfır kilometre
araç niteliğiyle davacıya satılıp, 06.09.2005 tarihinde davacı adına
tescil edilen dava konusu aracın yağ keçesinin değiştiği, 03.08.2006
tarihinde alternatör kayışı kopması sonucu triger kayışının arasına
girerek atlatma yaptırması ve buna bağlı olarak motor hasarlanması
nedeniyle servise çekildiği, hasarla ilgili başta emme ve egzoz takımı
olmak üzere birçok parçanın değiştirildiği ve onarım yapıldığı, aracın
dış cephesinde boya kusuru bulunduğu, bilirkişi raporunda bu
durumun üretim hatası olarak nitelendirildiği sabittir.
Uyuşmazlığın, 4077 Sayılı Kanun kapsamında bulunduğu da
çekişmesizdir.
Bu noktada, konuyla ilgili yasal düzenlemelerin irdelenmesinde
yarar görülmüştür:Tüketici Hukuku Rehberi
- 31 -
4077 sayılı Kanun’un 4822 Sayılı Kanunla değişik “Ayıplı Mal”
başlıklı 4.maddesi; Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma
kılavuzunda ya da reklam ve ilânlarında yer alan veya satıcı tarafından
bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit
edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis
veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan
beklediği faydalan azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya
ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir.
Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı
satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini
de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi
veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme
haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine
getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile
birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol
açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde
imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir.
İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı, ayıplı maldan
ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı
müteselsilen sorumludur. Ayıplı malın neden olduğu zarardan dolayı
birden fazla kimse sorumlu olduğu takdirde bunlar müteselsilen
sorumludurlar. Satılan malın ayıplı olduğunun bilinmemesi bu
sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
Bu madde ile ayıba karşı sorumlu tutulanlar, ayıba karşı daha uzun
bir süre ile sorumluluk üstlenmemişlerse, ayıplı maldan sorumluluk,
ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın tüketiciye teslimi
tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Ayıplı malın neden
olduğu her türlü zararlardan dolayı yapılacak talepler ise üç yıllık
zamanaşımına tabidir. Bu talepler zarara sebep olan malın piyasaya
sürüldüğü günden başlayarak on yıl sonra ortadan kalkar. Ancak, satılan
malın ayıbı, tüketiciden satıcının ağır kusuru veya hile ile gizlenmişse
zamanaşımı süresinden yararlanılamaz hükmünü taşımaktadır.Avukatlar İçin
- 32 -
Aynı kanunun 4822 Sayılı Kanunla değişik Garanti Belgesi başlıklı
13.maddesi;İmalatçı veya ithalatçılar ithal ettikleri veya ürettikleri
sanayi mallan için Bakanlıkça onaylı garanti belgesi düzenlemek
zorundadır. Mala ilişkin faturanın tarih ve sayısını içeren garanti
belgesinin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluğu
satıcı, bayi veya acenteye aittir. Garanti süresi malın teslim tarihinden
itibaren başlar ve asgari iki yıldır. Ancak, özelliği nedeniyle bazı malların
garanti şartlan, Bakanlıkça başka bir ölçü birimi ile belirlenebilir.
Satıcı; garanti belgesi kapsamındaki malların, garanti süresi
içerisinde arızalanması halinde malı işçilik masrafı, değiştirilen
parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep
etmeksizin tamir ile yükümlüdür.
Tüketici onarım hakkını kullanmışsa, garanti süresi içerisinde sık
arızalanması nedeniyle maldan yararlanamamanın süreklilik arz
etmesi veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin
mümkün bulunmadığının anlaşılması hallerinde, 4’üncü maddede yer
alan diğer seçimlik haklarını kullanabilir. Satıcı bu talebi reddedemez.
Tüketicinin bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda satıcı,
bayi, acente, imalatçı-üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.
Şeklindedir.
Diğer taraftan, 14.06.2003 gün ve 25138 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin
14/a maddesinde;”Tüketicinin onarım hakkını kullanmasına
rağmen malın;...Tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen
garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde; aynı arızanın
ikiden fazla tekrarlanması veya farklı arızaların dörtten fazla meydana
gelmesi veya belirlenen garanti süresi içerisinde farklı arızaların
toplamının altıdan fazla olması unsurlarının yanı sıra, bu arızaların
maldan yararlanmamayı sürekli kılması durumlarında tüketici malın
ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel
indirimitalep edebilir.
Satıcı, tüketicinin bu yönetmeliğin 13 ve 14. maddelerinde
belirlenen taleplerini reddedemez. Tüketicinin bu taleplerine Tüketici Hukuku Rehberi
- 33 -
karşı satıcı, bayii, acente, imalatçı-üretici ve ithalatçı müteselsilen
sorumludur düzenlemesi bulunmaktadır.
Görüldüğü üzere; ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma
kılavuzunda ya da reklam ve ilanlarında yer alan veya satıcı tarafından
bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit
edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis
veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin, ondan
beklediği faydalan azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya
ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir.
Tüketici bu durumda bedel iadesini de içeren sözleşmeden
dönme, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel
indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı veya
onunla birlikte sorumlu olan imalatçı, ihracatçı vs. maddede sayılan
sorumlular tüketicinin tercihine konu bu talebi yerine getirmekle
yükümlüdür.
Tüketici onarım hakkını kullanmışsa, garanti süresi içerisinde sık
arızalanması nedeniyle maldan yararlanamamanın süreklilik arz
etmesi veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin
mümkün bulunmadığının anlaşılması hallerinde 4. maddede yer alan
diğer seçimlik haklarını kullanabilir. Satıcı bu talebi reddedemez.
Tüketicinin bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, bayii,
acente, imalatçı üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.
Tüketici onarım hakkını kullanmasına karşın, 4077 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanun’un 13. maddesi ve Garanti Belgesi
Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin 14. maddesinde belirtilen
şartların oluşması halinde, aynı kanunun 4. maddesinde sayılan diğer
seçimlik haklarından birini kullanabilecektir.
Şu halde tüketici, doğrudan ücretsiz değiştirme hakkını
kullanabilir. Zira burada seçimlik hakkın kullanılmasından sonra
değiştirilemeyeceği kuralının yasal bir istisnası söz konusudur.
Öte yandan, sınai mallarında her satıcı yetkili servisleri eliyle satış
sonrası hizmet vermek zorundadır. Yetkili servise yapılan başvuru Avukatlar İçin
- 34 -
tarihinden itibaren yapılan yapılmayan işlemler satıcının ve onunla
birlikte sorumluluğu olanların sorumluluğundadır.
Tüketicinin dava açana kadar hatta dava açtıktan sonra aracı
kullanması satıcıyı ve onunla birlikte sorumlu olanları yasal
sorumluluktan kurtarmaz.
Tüketici sözleşmeyi ayakta tutarak malın yenisi ile değiştirilmesini
istediğine göre malın yenisi gelene kadar elindekini iade
yükümlülüğünde de değildir.
Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde:
Somut olayda; 0 km de alınan aracın tüketiciye tesliminden sonra,
servis ışığı yanıp yağ oranı düşük uyarısı vermesi nedeniyle motor yağ
keçesinin değiştirildiği, aracın dış cephe boyasında özellikle vernik
tabakası altında boya kusuru bulunduğu, aracın alternatör kayışının
koptuğu, triger kayışı arasına girerek supapların eğildiği ve motorun
arızalandığı, buna bağlı olarak emme ve egzoz supap takımı olmak
üzere birçok parçanın tamamen değiştirildiği; yapılan onarımlar
sonucu arızaların giderilmiş olduğu; ancak bu arızaların giderilmesi
amacıyla aracın birçok parçası değiştirilip, böylece aracın orijinal
halini kaybettiği gibi, tüketicinin araca duyduğu güvenin sarsılması
nedeniyle araçtan beklediği yararı sağlayamadığı, davacı tarafça
değişiklik talebi iletilmesine karşın, davalı yanın bu istemi yerine
getirmediği, tüketicinin bu şekilde aracı değer düşüklüğüne ilişkin
zararı giderilerek de olsa kullanmaya zorlanamayacağı, belirgindir.
Açıklanan tüm bu olgu ve yasal düzenlemeler, tarafların karşılıklı
iddia ve savunmaları, dosyadaki tutanak ve kanıtlar karşısında; eldeki
dava yönünden, aracın yenisi ile değiştirilmesini isteme koşulları
gerçekleşmiştir.
Yerel mahkemenin, aynı hususlara dayalı direnme kararı usul ve
yasaya uygun olup, onanmalıdır.
SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme
kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA ve aşağıda
dökümü yazılı (1.815) Lira bakiye temyiz ilam harcının temyiz edenden
alınmasına, 21.10.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.