Merak Edilen Tüm teknik Bilgiler C;

**heytbecom** · 05 Şubat 2006, 23:47

Kod:

<script type="text/javascript">
<!--
    alert("Aklınıza Takılan soruları yazmayı unutmayın!");
//-->
</script>

-Biraz otomobile konu açılsada aşağı yukarı tüm parçalar motosikletlerde de mevcut.
-ilerleyen cevaplarda Egr valfi ile ilgili bilgiler aktarılacaktır.
----------------------------------------------------------------------

http://www.obitet.gazi.edu.tr/dokumanlar.htm
ABS 1
HAVA YASTIĞI
ABS 2
HİDROJEN MOTORU
ABS 3
KURŞUN-ASİT AKÜMÜLATÖR
AKÜLER
LASTİKLER 1
AKÜ DOLDURUCU DEVRESİ
LASTİKLER 2
ALGILAYICILAR
LASTİKLER 3
ALTERNATİF MOTORLAR
LASTİKLER 4
AMPERMETRE
LPG DÖNÜŞÜMÜ
AMPUL
MOTOR
ASR - PATİNAJ ÖNLEYİCİ SİSTEMİ 1
MOTOR SİSTEMİ
ASR - PATİNAJ ÖNLEYİCİ SİSTEMİ 2
MOTORA YAKIT ALMA
ARABA İÇİ AYDINLATMA İÇİN GECİKTİRME
MODİFİYE NEDİR?
BENZİNDE YENİ FORMÜL
NOS (Nitrous Oxyde) HAKKINDA ÖN BİLGİ
BUJİLER 1
ROKET MOTORLARI
BUJİLER 2
ROKET YAKITLARI
DİRENÇ
SICAKLIK VE ISI
DİZEL MOTORLAR (Telekom'dan)
SOĞUTMA SİSTEMİ
DİZEL MOTORLARI
SUPAP SİSTEMİNİN ÇALIŞMASI
EGZOZ SİSTEMLERİ
SÜSPANSİYON VE LASTİKLER
ELEKTRONİK
V8 MOTORUN ÇALIŞMASI
ESP
WANKEL MOTORLAR
FREN SİSTEMLERİ
YAĞLAMA SİSTEMİ
GAZ SOĞUTMALI REAKTÖRLER
YAĞLAR
HAVA FİLTRELERİ
YAKIT SİSTEMİ
HİDROLİK DİREKSİYON SİSTEMİ
YAKITLAR
ENERJİ VE ÇEVRE
SENSÖRLER

-------------------------------------------------------------------------

http://www.teknikogretmen.5u.com/

Ford
Peugeot
PSA Grup (Citroen-Peugeot)
Hybrid Teknolojisi
Ciroen
VW
Mercedes
Teknolojileri hakkında bilgiler yer almakta. (Sadece Link halinde.)
--------------------------------------------------------------------------
http://www.blogcu.com/quarters/

Hidrojen motoru ve benzin motorunun donusturulmesi
Hava yastigi
Aku bakimi ve alinacak onlemler
Aku arizalari
Aku sarj seviyesinin kontrolu
Akulere uygulanan sarj metotlari
Akulere uygulanan sarjlar
Akulerin muayenesi
Akulerin montaj asamalari
aku'de kullanilan temel kavramlar ve islemler
Aku'nun yapisi
Lastikler 3
Lastikler 2
Lastikler
Hidrolik Direksiyon Sistemi
Performans Filtre
LPG ve Dönüşümü
Motor Sistemi
Fren Sistemleri
ESP Electronic Stability Program
Motora Yakıt Alma
modifiye Nedir,Hangi Markalarda Ne Kadar Etkilidir?
Comparatörler (kıyaslayıcılar)
Fetler
Tristörler
Triyaklar
Diyaklar
Diyotlar
Ledler
Kondansatörler
Direnç 2
Enerji Sistemlerinde Elektronik
Egzoz Sistemleri
NOS (Nitrous Oxyde) NOS Hakkında Bilgi
Roket Motorları
İlk Hareket Yöntemleri
Dizel Motorlarında Egzoz Sistemi
Aşırı Şarjlar ve Süper Şarjlar
Soğutma Sistemleri
Yağlama Sistemi
Yakıt Püskürtme Sistemleri
İki Zamanlı Motorların Çalışma İlkesi
Dizel Motorlarının Çalışma Prensibi ve Sınıflandırılması
Direnç
Roket Yakıtları
Sıcaklık ve Isı
Bujiler 2
Bujiler
Soğutma Sistemi
Süspansiyon ve Lastik
Yeni Formül Benzin
Araba içi aydınlatma için geciktirme
V8 Motorunun Çalışma Prensibi
Yağlar ve Yağlama Sistemi
ASR 2 (Accerelation Slip Regulation)
ASR (accerelation Slip Regulation)
Yağlar ve Motor Yağları
Yakıtlar İçin Kullanılan Katıklar
Otomobil Sensorleri
Ampuller
Ampermetre
Alternatif Motorlar
Akü Doldurucu Devresi
Aküler
ABS 3 (ANTI-LOCK BRAKE SYSTEM)
ABS, ASR ve FDR sistemleri arasındaki farklar nelerdir?
ABS 2 (ANTİ LOCK BRAKE SYSTEM)
ABS (ANTİ LOCK BRAKE SYSTEM)
Çeşitli notlar (download)
Alaşım Elementlerinin Aluminyum Alaşımlarına Etkileri
Mekanizma Tekniği İle İlgili Çeşitli Ders Notları
ÇEŞİTLİ MEKANİZMALAR HAKKINDA SİMULASYONLAR (MUTLAKA İYARET EDİNİZ)
MUHENDİSLİK AÇISINDAN YARARLI PROGRAMLAR (MUTLAKA ZİYARET EDİNİZ)
Alaşım Elementlerinin Bakır Yapısına Etkisi
Alaşım Elementlerinin Çelik Yapısına Etkisi
CNC tezgahları
Master CAM programı hakkında bilgiler
PRO/ENGİNEER 2000İ
Torna Tezgahları
CNC sistemlerde ISO(G-Kod) Sistemi
Gaz nitrasyonu
Doğrusal motorlar
Motorlu kara taşıtlarında kullanılan aktif ve pasif güvenlik sistemleri
2010 yılının benzini Hidrojen-Yakıt pili
Gaz Kontrol Hatları
Katodik Koruma ve Korozyon
Hızlı prototip üretim teknolojileri
İmalatta CAD-CAM Sistemlerinin Fonksiyonları ve Kullanılması
Otomobil terimlerine kısa bir bakış
Lazer
Satış Mühendislerinin Gözlerinden kaçanlar
Isıl işlem
Rezonans
Çelik üretim yöntemleri ve kaliteyi etkileyen unsurlar
Karbon fiber otomobiller
PVD kaplama nedir?
Çelikler, işlemler, Standartlar
Fason işlemler
Bor, hidrojen ekonomisinin yıldızı
Alaşım elementlerinin çelik yapısına etkisi
Dökme demiri kaynak etmek
Plazma püskürtmeyle molibden kaplama
Plazma destekli yüzey sertleştirme
Lazerle kesme
Biodizel
Rüzgar
Yakıt pilleri
Haddeleme
kombi cihazlarının avantaj ve dezavantajları
Metal Sac İşleme Teknolojilerine Genel Bir Bakış
Zımbalama Takımlarının Önemi
Isı Merkezlerinin Çatıda Kurulmasının Avantajları
Konutlarda enerji tasarrufu
Sujeti güdümlü lazerle kesme
evinizin doğalgaz tesisatı ile ilgili önemli notlar
Kalorifer Tesisatı İle İlgili Yapılacak İşler
Doğalgaza dönüşüm ve doğal gaz cihazları
Alüminyum ve Alüminyum Alaşımların Standart Gösterimleri

------------------------------------------------------------------------------

http://www.politekservis.com/makale/motor1.asp

Servis ve Bakım
Tuning
UniChip
Dinamometre
Ekspertiz
Özel Uygulamalar
Yarışlar İçin Otomobil Hazırlama
Yarış Desteği
Teknik Bilgiler
------------------------------------------------------------------------------
http://www.geocities.com/uludagmak/

1

Katalitik Konverterler ve Günümüzdeki Uygulamaları

PDF

616 KB

2

Yanma Sonrasında Egzos Gazlarının İşlenmesi

PDF

1,77 MB

3

Yanma Sonrasınra Egzos Gazlarının İşlenmesi-Ek

DOC

23,5 KB

4

Bilgisayar ile Hesaplamalı Akışkanlar Mekaniği ile İlgili Ödevim

PDF

350 KB

5

Otomotivde Yağlama Konusu İçin Temel Bilgiler

PDF

491 KB

6

Otomotivde Yakıtlar Konusu İçin Temel Bilgiler

PDF

713 KB

7
[left]

Otomotiv Sileceklerinin Mekanizmaları ve Çalışmaları

PDF

800 KB

8

Motor Tribolojisi

PDF

1,405 MB

9

Yüksek Performanslı Katalitik Konverterlerde Hücre Şeklinin Optimizasyonu İçin Matematiksel ve Deneysel Analiz

PDF

924 KB

10

Hibrit Katalist Sistemi

PDF

683 KB

11

Metalik Taşıyıcı Elemana Sahip Katalitik Konverterlerin Geri Kazanılması

PDF

393 KB

12

Avrupa Birliği Otomobil ve Hafif Ticari Taşıt Emisyonlarının Limit Değerleri

PDF

175 KB

13

Dizel Motorlarda Emisyon Kontrolü

PDF

244 KB

14

Daha Temiz Yakıtlar Daha Temiz Motorlu Taşıtlar

PDF

176 KB

15

Solidworks ile Kaymalı Yatak Katı Modelinin Oluşturulması

PDF

852 KB

16

MSC.visualNastran ile Termal Analiz

PDF

399 KB

17

Yolcu Koruma Sistemleri

PDF

172 KB

18

Elektronik Koltuk ve Cam Ayarı

PDF

254 KB

19

Taşıt Gözetleme Sistemleri

PDF

192 KB

20

Seyahat Bilgisayarları

PDF

169 KB

21

Taşıtlarda Kullanılan Alarm Sistemleri

PDF

275 KB

22

Ticari Taşıtların Şasi ve Çerçeveleri

PDF

679 KB

23

Hava Filtreleri

PDF

228 KB

24

İçten Yanmalı Motorlarda Süper Şarj

PDF

490 KB

25

2005 Avrupa Yönergelerini Karşılamak İçin Yeni Katalist Sistemi

PDF

612 KB

26

Egzos Sistemleri

PDF

179 KB

27

Motorun Soğutulması

PDF

453 KB

28

SULEV Yönergeleri İçin İyileştirilmiş Katalist Sistemleri

PDF

512 KB

29

Hibrit Tahrik Sistemleri

PDF

261 KB

30

Yakıt Pilleri

PDF

545 KB

31

Hidroform Tekniği

PDF

395 KB

32

NOX Tutma Fonksiyonuna Sahip Katalist Yapının Dizayn Kriterlei

PDF

501 KB

33

Trokoid Eğrilerinin Çizilmesi

PDF

584 KB

34

Entegre Edilmiş Oksijen Sensörüne Sahip Bir Metal Yapı: Fonksiyonellik ve Hava/Yakıt Oranının Kontrolü Üzerine Etkisi

PDF

382 KB

35

Wankel Motorları

PDF

1,7 MB

36

Egzos Gazı Sıcaklığının Kontrolü ve Isının Geri Kazanılması

PDF

227 KB

37

Otomobil ve Ağır Taşıtlarda Fren Sisteminin İncelenmesi

PDF

10 MB

38

Amortisörler

PDF

233 KB

39

Buji Ateşlemeli Motorlar İçin Gelecekteki Egzos Gazı Art İşleme Teknolojileri

PDF

485 KB

40

Triboloji Tarihi

PDF

2,5 MB

41

Net İtme Kuvveti ve Taşıt Hızına Bağlı Çizim Yapabilen Program—

Matlab 6.5 gerektirir
ZIP

258 KB

42

SpiroTeknik—Wankel Trokoidlerini Çizme Programı

Matlab 6.5 gerektirir
ZIP

364 KB

43

Motor Dinamiği

ZIP

510 KB

44

Triboloji Tarihi– Ek

DOC

24 KB

45

Motor Eğrilerinin Çizilmesi

XLS

24 KB

46

Dizel Motor Tribolojisi

PDF

550 KB

47

Triboloji Temel Konular

PDF

323 KB

48

Motor Haritası Programı

ZIP

777 KB

49

Katkı Maddeleri

PDF

194 KB

50

Çevresel Olarak Uyarlanmış Yağlara Katkı Maddesi Eklenmesinin Aşınma ve Sürtünme Performansı Üzerine Etkisi

PDF

1,1 MB

51

Taşıtlarda Yakıt Ekonomikliği Sağlamak İçin Ağırlığı Azaltma Yöntemleri

PPT

1,1 MB

52

Taşıtlarda Yakıt Ekonomikliği Sağlamak İçin Ağırlığı Azaltma Yöntemleri—Dinleyici Notları

PDF

662 KB

53

MEPTek v2.0

ZIP

357 KB

54

Taşıtlarda Yakıt Ekonomikliği Sağlamak İçin Ağırlığı Azaltma Yöntemleri—Ek

DOC

47 KB

55

Elektrikli Direksiyon Sistemleri

E-Kitap

2,0 MB

56

ESP Hidrolik Modülatör

ZIP

291 KB

57

Elektro Hidrolik Pompalar ve Küçük Pompalar

PDF

108 KB

58

Hidrolik Akümülatörler ve Silindirler

PDF

217 KB

59
[left] Valfler

PDF

567 KB

60

Primer Pompalar

PDF

281 KB

61

Otomotiv Hava Yastığı Sistemlerin Çarpışmanın Algılanması

E-Kitap

5,15 MB

-Bu görülen dosyları p2p programı yardımıyla indirebilirsiniz.Siteye giriş yapın gerisi zaten tamaen açıklanmış durumda...
================================================== ===

**vlad1462** · 05 Şubat 2006, 23:54

teşekkürler.baya işe yarar siteler

**mondial50tt** · 06 Şubat 2006, 00:03

teşekkürler!!!....

**heytbecom** · 06 Şubat 2006, 00:06

Ataman Kes Tarafından Hazırlanmış Pdf dosyasından alıntı yapılarak yazılmıştır..
(Ataman Kes: Makine Müh - YTÜ Enerji Makinaları ABD(ana bilim dalı

). 2003)

Özellikle son yıllarda üzerine en çok düşülen konu çevre kirliliğidir.İnsanoğlu kendi rahatı ve özgürlüğü için hayat zincirindeki diğer canlıların yaşamını kısıtlamıştır.Bu kısıtlanma fabrikalardan açığa bırakılan zararlı gazlar , asidik etkiye sahip sular ve benzeri kirleticilerdir.Burada en büyük etkiyi günümüzde olmazsa olmaz şartlar arasında ilk sırayı hiçbir zaman bırakmayan otomobiller yapmaktadırlar.Fabrikada üretim aşamasından son kullanıcıya kadar ve bundan sonra olan ömrü boyunca her zaman kirletme etkisine sahiptir.Bu yüzden bu kirleticiye mobil kirletici adı verilmiştir.
Günümüzde çevre bilincinin arttığını belirtmiştik.Bunu sağlayabilmek için çeşitli yasal yönergeler konulmuştur.Bu sıkı yönergelere uymak için üreticiler , üretim proseslerinde ve taşıtta bir takım değişiklikler yapmaya başlamışlardır.Üretim prosesinde atık malzemelerin geri kazanımı ( şu anda DaimlerChrysler fabrikada otomobillerini boyadıktan sonra oluşan atık maddeden yakıt pilleri için metanollü yakıta dönüştürmektedir – 2003 ) gündeme gelirken taşıtta motor ve motor ile direkt ilgili bileşenler üzerinde geliştirmelere gidilmiştir.Bu gelişmelerden biriside egzos sisteminde yapılmıştır.Biz burada yanma sonrasında hangi iyileştirmelerin nasıl ve neden yapıldığını açıklamaya çalışacağız.
Yanma Ürünleri
Tam Yanma : Tam yanma sonucunda sadece CO2 ve H2O oluşur.
Eksik Yanma :
Yanmamış Hidrokarbonlar
CnHm ( parafinler , olefinler , aromatik hidrokarbonlar )
Kısmen Yanmış Hidrokarbonlar
CnHm.CHO ( aldehitler )
CnHm.CO ( ketonlar )
CnHm.COOH ( karbosiklik asitler )
CO ( karbonmonoksit )
Türetilmiş ürünler gibi sıcaklıkta kraking olmuş ürünler :
C2H2 , C2H4 , H2 ( asetilen , etilen , hidrojen vs. ) , C ( is ) , polisiklik hidrokarbonlar
Yanma sonucu oluşan yan ürünler :
Atmosferik nitrojenden : NO , NO2 ( nitrojen oksitler )
Yakıt katkı maddelerinden : Kurşun oksitler , kurşun halojenitler
Oksitleyiciler :
Güneş ışığı egzos gazları üzerine etki ederek takip eden oksitleyicileri oluşturur : Organik peroksitler , ozon ve peroksiasetil-nitratlar.
Yanma sonrasında egzos gazlarının işlenmesi
Yanma sonrasında egzos gazlarının işlenmesi için iki metod vardır:
1-Termal art yakma
2-Katalitik konverter kullanımı

1-Termal art yakma :Termal art yakma sistemleri yüksek sıcaklıklarda belirli bir zaman aralığı için egzos gazlarının geçişini geçiktirecek tüm aygıtları içerir.Bu sistemle motorun egzosunda art arda reaksiyonlar oluşur.Genel olarak , böyle sistemler hava enjeksiyonu ile yapılan oksitleme işlemi ile çalışırlar.

2-Katalitik art yakma :Katalitik konverterler,titreşime karşı izolasyonlu ve ısı yalıtım malzemeli bir yataklama içerisine yerleştirilmiş aktif kaplamalı bir yapıdan oluşmuşlardır.Granülleştirilmiş ve sinterlenmiş Al2O3 monolitleri yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır.Monolitik yapı formunun , uzun bir geliştirme periyodunun ardından motorlu taşıtlarda kullanılabilirliği ispatlanmıştır.

Katalitik Konverterin Konumu ve Çalışması
Motorun çalışması ile birlikte sıcak egzos gazları , egzos supabının açılmasıyla egzos manifolduna doğru yönlendirilirler.Egzos gazları manifoldu takiben katalitik konverter girerler.Fakat konverter ilk zamanlarda hemen devreye giremez.Bunu anlamak için kimya derslerimizdeki reaksiyon hızı kavramını hatırlayalım:Bir reaksiyonun hızlı olabilmesi için sıcak bir ortam ve geniş bir reaksiyon yüzeyi gereklidir.Konverterün egzos gazlarını dönüştürmesi için yeterli bir yüzeye alanına sahip olduğunu söyleyebiliriz.O zaman cevap konverterin çalışma sıcaklığına henüz ulaşmamasındandır.Bu kötü etkiyi bertaraf için ya ısıl kapasitesi düşük olan bir malzeme seçilir ki o zamanda malzemenin sıcaklığı görünce erimeme şartı ortaya çıkar ya da harici bir kaynaktan ısı alabilen bir konverter gereklidir.Bu iki şarta uygun dizayn günümüzün lüks segment otomobillerinde bulunmaktadır.
Eğer ortamda yeteri kadar oksijen bulunmazsa partiküller konverter duvarında okside oluncaya kadar kalırlar ki bu istenmeyen durumdur.Çünkü konverteri tıkar ve daha fazla geri basınç oluşturur.Bu ise motor performansı üzerine negatif etki yapar.
Eğer sistem tam olarak çalışıyorsa CO ve HC emisyonları egzos borusu çıkışında CO2 ve H2O’ya dönüşür.

Yukarıda açıkladığımız sistem yerli literatürde düzensiz olarak adlandırılan irregular sistemdir.Yani lambda sondası burada kullanılmadığından gelen egzos gazları sadece dönüştürülür
----------------
Şimdi düzenli sisteme sahip bir taşıtta konverter nasıl çalışır buna bir göz atalım.Ama önce bunlarda kullanılan katalitik konverterleri tanıyalım.
Günümüzde otomobillerin çevreye daha az zarar vermeleri için 3-yollu konverterler kullanılmaya başlanmıştır.Yani aynı taşıyıcı elemanda HC,CO ve NOx emisyonları egzos borusu çıkışında zararsız hale getirilmektedir.Bundan önce kullanılmakta olan sistemler ise 2-yollu sistemlerdi.Bunlar HC ve CO dönüşümü yapabiliyordu.Yalnız burada dışarıdan hava takviyesi yapılmaktadır.

Konverterlerin verimliliği için düşük ısıl kapasiteye sahip olmasının istendiğini belirtmiştik.Böylece konverter ilk çalışma safhasını çok hızlı atlatabilir ve bu süre içerisindeki emisyonları da düşerebilir.Ama bu durumda da üzerine ısıyı çabuk aldığı için bunu da çabuk verir.Bunu önlemek için konverterlerin ve egzos sisteminin komple yalıtılmıştır.Ayrıca katalizörlerin bozulmadan görevlerini yapacakları sıcaklıklara kadar konverter motora yaklaştırılır.Bunun için motora yakın konulan konverterlerde soy metal olarak Pd kullanılır.

Katalistde meydana gelen olayları bu şekilde açıkladıktan sonra taşıyıcı elemanlarının yapısını açıklamaya çalışalım.
Katalistler ilk olarak 1970 ‘lerin ortalarında Kaliforniya’daki hava kirliliğini azaltma çalışmaları sonucunda yönergelerle kullanılmaya başlanılmıştır.İlk olarak seramik yapı kullanılmıştır.Çünkü daha önce belirttiğimiz gibi yüksek egzos gazı sıcaklıkları için termal dayanıma ve titreşimler için ise mekanik dayanıma ihtiyaç vardır.Termal dayanım istenirken ayrıca taşıyıcı elemanın ısı alınca şişmesisi de gerekliydi.Çünkü aksi durumda etrafını çevreleyen sac elemanı yırtabilir ve mekanik darbelere direkt maruz kalabilir.Bu şartları yerine getirmesi için akla ilk gelen seramik malzemeler olmuşlardır.Yüksek miktardaki ısıyı toleranslarında değişme olmadan absorplayabilirler. 11).Bal peteği yapısına sahiptirler.
Seramik taşıyıcılar günümüzde yerlerini metalik taşıyıcılara bırakmışlardır.Metalik taşıyıcılar dış taraftaki sacla birleştirilebilmektedirler.Böylece taşıyıcının şişme sorunu ortadan kaldırılmıştır.Fakat en önemlisi daha bahsettiğimiz ısıl kapasitedir.Metalik taşıyıcılar düz veya dalgalı haldeki metal folyolardan üretilirler.Dalgalı formda yapılabildiklerinden dolayı egzos gazının geçişi sırasında lokal türbülans oluşur.Bu ise hem konverterin tıkanmasını azaltır hem de ısı taşınım katsayısını arttırır ( aynı zamanda kütle transferi de arttırılır-Bkz Şekil 12 ).Isı taşınım katsayısı arttığından katalistin ilk çalışma süresi kısadır.

GDI Motorlarında Egzos Emisyonlarının Düzenlenmesi
direkt benzin püskürtmeli ( GDI ) motorlarda λ=3 ~ 3.2 arasındadır.
Dolayısıyla bu tip motorlarda 3-yollu katalistler etkili bir çözüm değildir.Bunun için sisteme bir NOx kapanı konularak bu sorun çözülebilir.Bir diğer yöntemde yakıt püskürterek sıcaklık ve NOx emisyonunun azaltılmasıdır.Fakat bu pek ekonomik bir çözüm yolu değildir.
Ama tüm 3-yollu katalistlerin ve NOx kapanlarının dönüşüm verimi oldukça yüksek sıcaklıklara bağlıdır.3-yollu katalistler 250-1050 C0 arasında çalışma ile %90’dan fazla temizleme oranına erişilebilir.Ama NOx kapanları için daha dar aralıkta çalışma gereklidir.Bu sıcaklık 250-450 C0 arasındadır.450 C0 üzerinde dönüşüm verimi aniden düşer ve 740-800 C0 üzerinde kapan kalıcı olarak hasara uğrar.
kurmaktır.Soğuk çalışma boyunca A valfi açık B valfi kapalıdır.Emici HC’leri emer.3-yollu katalist ısınmaya başlar.A valfi kapanır,B valfi açılır.Konverter ısındığında B kapanır,A açılır.Böylece HC’ler serbest bırakılarak konvertere gönderilir.Çünkü HC emiciler düşük sıcaklıkta çalışırlar.Bu son durumda amaç 3-yollu katalisti aşırı sıcaktan koruyup zarar gömesini engellemektir.
Buraya kadar kullanılan yöntemler Dizel motorları içinde kullanılabilir.Yalnız dizellerde esas sorun katı partiküller olduğundan bunlarında düzenlenmesi gerekmektedir.Dizellerde partikül düzenlenmesine 1980’lerin sonlarında başlanmıştır.Burada kullanılan sistemler tam anlamıyla bir kapandır.Egzos gazı ile gelen partiküller engellere çarptırılarak aralardaki aktif katmanlara yönlendirilirler.Katı partiküller bu katmanlardan geçemediklerinden dolayı engellerde kalırlar.Bu sistem etkili bir sistemdir.Fakat bu şekilde verimliliğinin uzun süreceği söylenemz.Çünkü kapan sıklıkla tıkanacaktır.Bunu önlemek için yakıta çeşitli katkı maddeleri konulur.Bir diğer yöntemde DaimlerChrysler’in 2003 Frankfurt Otomobil Fuarı’nda tanıttığı kendi kendini rejenere edebilen sistemdir.Bunun için elektrik enerjisinden yararlanılmaktadır Bir diğer yöntemde SCR ( Selective Catalyst Reduction )dir.Burada yakıta et katkı için üre kullanılır.Amaç ürenin egzos sistemine püskürtülerek sadece NOx emisyonlarının düşürülmesidir.Sistem adını bu seçiciliğinden almaktadır.Sistemde püskürtülen üre miktarı önemlidir.Eğer fazla üre püskürtülürse üre emisyonu,az püskürtülürse NOx emisyonu egzos çıkışında görülür.Ama gelecek vaat eden bir sistemdir.DaimlerChrysler,TOTAL firması ile yürüttüğü proje çerçevesinde EGR teknolojisi yerine SCR eknolojisini kullanmaya başlayacağını 28.11.2003 tarihi ile belirtmiştir.Burada kullanılan üre çözeltisine AdBlue denilmektedir ve şu anda Almanya’da sadece iki benzin istasyonunda kullanıma sunulmuştur. Ayrıca AdBlue , yakıttan ayrı olarak daha küçük bir depoya konulmaktadır.

Şekil 23a’da benzinli motorlara ait gelişmeler ve beklenilen değerler verilmiştir.Dikkat edilirse 1990’lardan itibaren önemli derecede düşüş gözlemlenmektedir ve bu değerler 2010 yılına doğru neredeyse %0 değerinde olacaklardır.
Şekil 23b’de ise dizel motorlarından kaynaklanan ve beklenen değerler verilmiştir.Dizellerde emisyona önem verme görüldüğü gibi 1980’lerden itibaren başlamıştır.Ama burada da 1990 yılında ani bir düşüş görülmektedir.
Bu düşüşlerle artık sistemlerin yapısal olarak yeteri kadar geliştiğini ve bundan sonra alternatif yakıt arayışına geçiş süresinin hızlanacağını söyleyebiliriz.

Kaynaklar
1-BOSCH Automotive Handbook,Exhaust Gases,Syf.438-449
2-ArvinMeritor,The Diesel Emissions Challenge,Rudy Smaling & Dr.Paul Zelenka ,2001 Litho
3-ArvinMeritor,High Temperature Exhaust-Gas Valve,Dr.Phillip Bush,2001 Litho
4-Eberspächer , Abgastechnik im Pkw-Sektor , Wie man Motorenlärm und Schadstoff-Emissionen reduziert,2003
5-Emitec Gesellschaft für Emissionstechnologie mbH Ürün Kataloğu,2003
6-MECA,Retrofitting Emission Controls On Diesel-Powered Vehicles,2002
7-The Continuously Regenerating Trap,Johson Matthey
8-AECC – Association for Emissions Control by Catalyst
http://www.aecc.be
9-Rhodia Electronics & Catalysis
http://www.rhodia-ec.com
10-DaimlerChrysler TV , Dizel Parçacık Filtresi ve AdBlue Yayınları,2003

Resimli olarak anlatılmış yerleri kısaca geçtim.ilgilenenler yukarıda verdiğim adrese girerek daha çok bilgi edinebilirler....

**heytbecom** · 06 Şubat 2006, 14:30

Download edebileceğiniz net adres:

http://www.obitet.gazi.edu.tr/obitet...rlarda_egr.pdf

---------------------------------------------------------------------------
Yıldız Teknik Üninin hazırlamış oldugu bu pdf dökümanı tez şeklinde hazırlanmış olup tüm akılda takılan sorulara cevap niteliği taşımaktadir....

------------------------------------------------------------

EGR (Egzoz Gazı Resirkülasyonu) Sistemi:

İçten yanmalı motorlardan atmosferi kirleten temel üç kirletici CO, HC, NOx lerdir. Bu kirletici oranlan H/Y oranıyla doğrudan orantılıdır. Bunun içindir ki H/Y oranını değiştirerek CO ve HC oranlan kontrol altına alınmaktadır. Fakat yanma sonu sıcaklığının artması sonucu NOx oranında artış diğer kirleticilerle ters orantılı olduğundan büyük sorunlar ortaya çıkmıştır (2).

Motorlarda NOx (nitrojen oksit) emisyonlarını kontrol edebilmek için iki yol vardır. Birinci yol katalitik konvertör kullanılarak egzoz gazını kimyasal işleme tabi tutmak. Diğer yol ise yanma esnasında nitrojen oksit oluşumunu azaltmaktır. Bir kısım egzoz gazları yanma odası içerisinde tutularak NOx in kontrolü için kullanılır. Bu egzoz gaz resirkülasyonu (geri dönüşüm- EGR) ile sağlanır (1).

H/Y oranı 15/1 oranına getirildiği zaman nitrojenin oksitlenmesi daha da artmaktadır ve NOx oranında büyük bir artış görülmektedir. H/Y oranını 18/1 veya 20/1 seviyelerinde tuttuğumuz zaman yanma sonu sıcaklığı düştüğü için NOx miktarında da düşme meydana gelmektedir. Öte yandan karışım oranının fakirleşmesinden dolayı da motor performansında büyük bir düşme meydana gelmektedir. Silindir içine giren havanın içeriğindeki gazlar: %75.5 Nitrojen ve %23 ise oksijenden oluşmaktadır. Bu iki element normal koşullarda tehlike arz etmez iken yüksek sıcaklıklarda birleşerek NOx gazını oluşturmaktadır. Bu iki elementin silindir içinde birleşmesi 1370 °C’de olmaktadır. Bu yanma sonundaki sıcaklığı düşürmek amacıyla bir metot uygulanmaktadır (2). Yanma odası içerisindeki egzoz gazları ile seyreltilmesi sonucu yanma sonu sıcaklıkları, dolayısıyla üretilen NOx miktarı düşmektedir(3).

Uygulanan bu metotta karışım içine bir miktar egzoz gazı verilerek yanmayı biraz olsun kötüleştirerek yanma sonu sıcaklığını düşürmek suretiyle NOx miktarını düşürülmektedir (2). Motor dizaynına bağlı olarak emme manifolduna giren egzoz gaz miktarı %6 ile %13 arasında değişir (1). Benzinli motorlarda, egzoz gazı geri dolaşımı yanma odasına emilen toplam dolgunun %10’u düzeyinde olduğunda. NOx emisyonu % 50- 60 kadar azalmaktadır (3). Zengin H/Y karışımını seyreltmek amacıyla N2, su buharı ve CO2 gazı silindir içerisine emdirilerek yanma sonunda egzoz gazlarının emisyonları azaltılmaktadır (2). Benzin motorunda bu yöntemin, yakıtın daha hızlı buharlaşarak karışımın oluşmasını hızlandırma ve tutuşmaya hazırlama gibi bir faydası da vardır. Bu şekilde, özellikle düşük yüklerde HC ve CO emisyonlarında da iyileşme elde edilmektedir (3). Egzoz gazlarındaki NOx miktarı, emme anındaki nitrojene, oksijenin miktarına, yanma sonu sıcaklığına ve bu sıcaklıkta kalma sürecine bağlıdır (2).

EGR Sistemlerinin Çeşitleri

1. Floor-Jet Sistemi

Manifold içerisine giren egzoz gaz miktarını, ayarlayan bu sistem Şekil l'de görülmektedir. Egzoz gaz kesişmesine, emme manifoldunun zeminine yerleştirilen iki küçük fıskiye ile egzoz gazlarının geçişi sağlanır. Motor çalışırken, egzoz gazının ayarlanan bir miktarı (fıskiyenin çapına bağlı olarak) fıskiyelerden emme manifoldu içerisindeki yakıt hava karışımının içerisine geçer. Ve böylece EGR sağlanmış olur (1). Bu sistem, motorun tüm çalışma koşullarında istenilen randımanı veremediği için fazla kullanılmaz.

2. Vakum Kontrollü EGR Sistemi

Egzoz manifoldunda bulunan egzoz gazlarını emme manifolduna transfer eden bir çelik boru bağlantısı vardır ve emme manifoldunda vakum değişmesini sinyal şekline getirip bir valfe vererek egzoz geçişini gaz kelebek açıklığına göre kontrol eden bir de vakum yardımlı kesme valfı mevcuttur. Manifold vakumuyla çalışan bu valfe vakum, motor soğutma suyu sıcaklığı ile çalışan bir termo valf tarafından sağlanır. Motor henüz ısınma esnasında iken termo valf kapalı olduğu için EGR valfı çalışmaz. Motor ısısı arttıkça termo valf açılarak emme manifoldunda ki vakum değişimlerini EGR valfine iletir ve motor hızına göre geri verilen egzoz gazı miktarı ayarlanmış olur. Isı ile çalışan valf motor su sıcaklığı 40°C’nin üstüne çıktığı anda bimetal disk genleşerek kanalı açar (Şekil 2-(a,b)) (2).

2.1. Relanti Devrinde EGR'nin Çalışması

Motor relantide çalıştığı durumlarda gaz kelebeği kapalı konumda olduğu için atmosfer basıncı ve diyafram yayı EGR kesme valfini kapatarak egzoz gazlarının emme manifolduna geçmesine izin vermez (Şekil 3-a) (2).

2.2. Düşük ve Orta Devirlerde EGR'nin Çalışması

Motor ara hızlarda çalışırken gaz kelebeği yavaş yavaş açıldığında emme manifoldunda ki kısmen yüksek vakum EGR kesme valfine tesir ederek diyafram yayın kuvvetini yener ve kanalı yavaşça açar. Egzoz gazları emme manifolduna girerek H/Y karışımına karışır. Bu durumda emme manifolduna egzoz gazı akışı çok az olmaktadır (Şekil 3-b). Fakat gaz kelebeği açılıp motor devri arttığı anda emme manifoldunda ki vakum miktarı rtacağından EGR kesme valfı daha çok açılır ve egzoz gaz geçişi daha da artar (Şekil 3-c). Bu anda maksimum bir egzoz gaz akışı vardır (2).

2.3 Tam Yükte EGR' nin Çalışması

Motor tam yükte çalışırken motordan istenen güç çok fazla olacağından motorun çalışmasını olumsuz yönde etkileyen EGR sisteminin çalışmaması istenir. Motor tam açık gaz kelebeği konumunda çalışırken EGR sisteminde bulunan bir sınırlayıcı emme manifoldunda ki havanın hızının artmasıyla vakum o kadar düşerki sınırlayıcı vakumun EGR kesme valfine ulaşmasına izin vermez. Motor tam yük ve hızlarda çalışırken EGR sistemi devre dışı kalır. (Şekil 3-d). Aynen rölanti devrindeki durum gibidir (2).

3. Değişik Tip EGR Sistemleri

Valf ile kontrol edilen bir sistemde ayrı bir geçiş ile emme manifoldu egzoz manifoldu bağlanır. Bu geçiş vakum kontrolü ile çalışan EGR valfı ile açılır veya kapanır (Şekil 4 ve Şekil 5). Valini üst kısmı diyaframlıdır. Karbüratör vakum kanalı vakum borusu ile valfın üzerine bağlanır (Şekil 6). Vakum kanalında vakum olmadığı zaman EGR valfindeki diyaframa vakum etki etmez. Bundan dolayı yay supabı kapalı tutar. Egzoz gaz resirkülasyonu olmaz. Bu, motorun boşta çalışma durumudur. NOx oluşumu en azdır (1).

Gaz kelebeği açılmaya başlayınca vakum kanalında oluşan vakum, EGR valfinin diyaframına etki eder (Şekil 6). Diyafram supabı açmaya başlar. Egzoz gazları, emme manifolduna geçer. Yakıt-hava karışımı ile egzoz gazlan karışarak silindirler içerisine girer(l).

Gaz kelebeği açıklığı arttığı zaman emme manifoldu vakumu düşer. Yanma oluşumu esnasında, yakıt-hava karışımındaki egzoz miktarının artması yanmayı kötüleştirir. Bundan dolayı gaz kelebeği açıklığı arttıkça egzoz gaz resirkülasyonuna daha az ihtiyaç duyulur. Vakumun azalması ile EGR valfi hemen hemen kapanır (1).

Motor sıcaklığı 37.8 °C ye ulaşıncaya kadar çoğu arabalarda termik vakum değişimi egzoz gaz resirkülasyonunu önler. Termik vakum değişimi de soğutucu-ısı düşürücü (CTO) şalteri ile sağlanır (Şekil 6 ve Şekil 7). Motorun sıcaklık değerini hissetmesi için, CTO su ceketlerine yerleştirilir. Bu sıcaklık 37.8 °C'den (100 °F) düşük olursa şalter kapalı kalır. Bu EGR valfine vakumun gitmesini önler böylece egzoz gaz resirkülasyonu yapılamaz. Çalışmaya başladıktan hemen sonra soğuk motorun performansı gelişir. Motor sıcaklığının artması ile egzoz gaz resirkülasyonuna müsaade edilebilmesi için CTO'nun valfı açılır. Vakum EGR valfine ulaşabilir böylelikle egzoz gaz resirkülasyonu başlayabilir (1).

Temel EGR sistemi üzerine Şekil 8 "de görüldüğü gibi bazı değişiklikler uygulanabilir. Örnekte görüldüğü gibi. bazı EGR valfleri ikinci bir diyaframa sahiptir. Buradaki amaç, motorun ani ivmelerime esnasında ve ağır yüklerde egzoz gaz resirkülasyonunu artırmaktır. Ayrıca, bazı motorlarda kullanılan ek ayarlayıcı sistem arabanın hızından yararlanılarak sağlanır. Şekil 9'da görülen bu tip bir sistemdir. Ayarlayıcı sistem şekilde çizgilerle kare içerisine alınmıştır. Bura da normalde açık selenoid valf dahil edilir ve emme manifoldu vakumunun direk geçişi sağlanır. Motor sıcaklığı yeterince yükseldiğinde termik şalter açılır, gaz kelebeği kısmen açıktır ve EGR valfı çalışabilir. Egzoz gaz resirkülasyonu başlar. Bununla birlikte, araba belirli seviyeye kadar hızlandığında, hız sensörü elektronik yükseltece bir sinyal gönderir. Bu yükselteç selanoid valfın kapanmasına neden olur. Şu anda vakum hattı kapalıdır ve egzoz gaz resirkülasyonu durur (1).

Şekil 10"da farklı bir düzenek gösterilmiştir. EGR vafinin çalışmasında yeterli vakum artışı için bir vakum yükselteci kullanılmıştır. Tam gaz konumunda yükselteç diyaframın iç kısmım düşürmesi ile resirkülasyon sona erer. Devamlı olarak yükseltece gelen vakum sinyalleri EGR valfı ve emme manifoldu vakumu ile kıyaslanır. Benzerlik görüldüğündeki gaz kelebeğinin tam açıklığında (hemen hemen aynı vakum benzerliğinde), yükselteçdeki vakum sinyallerindeki yükseltme durur. Şu anda EGR valimi açık tutmak için yeterince vakum yoktur bu da valfın kapanmasına neden olur ve resirkülasyon duraksar (1).

Soğuk bir motorun çalışmasının ardından 35 saniye içinde EGR’nin faaliyeti, EGR geciktirme kronometresi ve EGR gecikme selenoidi (Şekil l0'un sol üst köşesinde) ile geciktirilir. Bu motorun ilk harekete kolay geçmesini temin eder. Motor ısınmaya başladıktan sonra motorun çalışmasında bozulma olmaksızın EGR başlayabilir. Motor çalışmaya başladıktan sonra hemen EGR başlar ise motor tekleyebilir veya stop edebilirdi. Bunu EGR geciktirme sistemi önler (1).

EGR'nin Motor Performansına ve Egzoz Emisyonlarına Etkisi

EGR sistemi kullanılan bir araçta Şekil 11'de gösterildiği gibi emme manifolduna uygulanan egzoz gazı miktarının CO, HC. ve NOx miktarı nasıl değiştirdiği görülmektedir (2).

Egzoz gazı resirkülasyonunun (EGR) iki etkisi bulunmaktadır.

1. Silindir içine geri dönen egzoz gazlan yanma sonu sıcaklığını düşürür.

2. İçeri giren taze H/Y miktarını azaltır.

Emme manifolduna giren H/Y karışımına direkt olarak etki eden bu egzoz gazları motor gücünü ve NOx miktarım düşürmektedir ve de özgü! yakıt tüketimini artırmaktadır. EGR'nin değişik araç hızlarına bağlı olarak değişimi Şekil 12'de gösterilmiştir. Gaz kelebek açıklık miktarı arttıkça buna bağlı olarak araç hızı artmaktadır araç hızının artmasına bağlı olarak yapılan EGR miktarında bir artış görülmektedir. Düşük araç hızlarında ve rölanti çalışmasında EGR olmaz (2).

Klasik ve EGR Sisteminin Egzoz Emisyonlarının Karşılaştırılması

Düşük hızlarda ve rölanti devrinde EGR' de bir kararsızlık meydana gelir. Bu yüzden EGR bu devirlerde çalışmaz. Şekil 13"de araç hızına bağlı olarak egzoz emisyonlarının EGR'li ve klasik olarak karşılaştırılması görülmektedir. Burada klasik araçların aksine EGR'li araçlarda, NOx emisyonlarının araç hızının artmasıyla birlikte bariz bir şekilde azaldığı görülebilir. Klasik sistemli araçta taşıt 60 km/h hızda seyir esnasında egzoz gazındaki CO ve HC oranında epey bir düşme vardır fakat araç hızı arttıkça NOx miktarında bir artış meydana gelmektedir. Aynı araçta EGR sistemi kullanıldığında 60 km/h hızda CO oranında bir artış olmasına rağmen NOx oranında bir düşme meydana gelmektedir. Araç 20 km/h" in altındaki hızlarda seyrettiği zaman EGR' de bir kararsızlık oluşmaktadır.

**super_meke** · 23 Şubat 2006, 04:40

faydalı bılgıler için tesekkurler

**sarcosucos** · 12 Mart 2006, 01:50

Teşekkürler.

**fireblade_07** · 24 Mayıs 2006, 00:55

ha şöyle, bizde bunlardan alacaktıkta, teknik bilgileri lazımdı, şimdi tam oldu

**~~Selçuk1981~~** · 24 Mayıs 2006, 01:06

verdiğin bu kapasitif bilgiler için teşekkürler

ama gerçekten gereklimiydi ya

kaldıramadı bünyem

**karavelioglu** · 07 Haziran 2006, 22:59

İki zamanlı motor almayın. Hem güç olarak aynı cc de ki motorlara göre güçsüzdürler hem de daha fazla yakıt yakarlar.Motor yağını depo eden karter bunlarda yoktur bu nedenle yağ, benzine yaklaşık %5 oranında karıştırılır. Yine iki zamanlılarda emme ve egsoz supapları da yoktur. Benzin hava karışımı motorun üst yan tarafındaki özel delikten silindire girer yanma sonrası alt yan tarafındaki egsoz deliğinden yanmış gazlar dışarı atılır.Burada akla söyle bir soru gelebilir; supap olmadığına göre silindire giren benzin hava karışımı yanma olmaksızın egsoz deliğinden dışarı atılmıyor mu? Evet kısmen atılıyor. Buna motor yakıtı çiğ attı derler. Bu durumu kısmen önlemek için de pistonun üzeri dört zamanlılardan farklı olarak kavisli bir biçimde yapılmıştır ancak bu da çiğ atma olayının tam olarak önüne geçemiyor. Özetle iki zamanlı motoru tercih etmemenizde büyük fayda var. Diğer taraftan son üç yılda ülkemizde satılan motosiklet sayısı TC kurulduğundan bu yana satılan motosiklet sayısından daha fazla. Bu bağlamda marka adı vermeden Çin malı motosikletlere değinmek istiyorum. Özellikle bu konuda tecrübesiz olan arkadaşlar bunların görünümlerindeki şıklığa aldanabilir, fiyatlarının cazibesine kapılabilir ve tercihlerini bunlardan yana kullanabilirler. Motosikletin ne kadar hesaplı olduğu (dikkat edin ucuz değil hesaplı kelimesini kullanıyorum) zaman içerisinde belli olur. Bakım, onarım masrafları, yedek parça fiyatları gibi etmenlerin hepsinin hesaba katılmasını, ikinci el değerini koruyabilmesinin öneminin anlanmasını öneririm. Bu şartlar altında almayı düşündüğünüz motosikletin Dünyada kabul gören saygın marka olmasında büyük fayda var. Yine marka adı vermek istemiyorum ancak bu alanda tartışmasız Dünya devleri Japonlar ve Italyanlar. Sağlıcakla kalın! Kazasız belasız sürüşler dilerim. Devrim Sinan Karavelioğlu

**karavelioglu** · 12 Haziran 2006, 22:31

Sayın cuk-o nickli arkadaş; iki zamanlı motorlar hakkındaki verdiğim bilginin yanlış olduğunu yazmışsın. Ben iki zamanlılarla dört zamanlıları SERİLİK açısından değil GÜÇ açısından kıyasladım. Evet, iki zamanlılar daha seridir ama dört zamanlılar daha güçlüdür. Dikkat ederseniz yazımda güçten söz ediyorum. Serilik kelimesini hiç kullanmıyorum.

**hasancinar** · 19 Haziran 2006, 20:51

ya kardeş çok bilgilisin de sana bir soru sorsam mondial mct 250 marka ve modelini önerirmisin

**yzb bozo** · 05 Temmuz 2006, 02:55

Ben motor meslek lisesi ve otomotiv önlisans mezunuyum yani 6 yılımı motor ve otomobil okumakla geçirdim.Ama hiç bıkmadım çok güzel bir site çok saol haberim bile yoktu bu siteden Gazi nin sitesini girdim ama denk gelmemişim buna oku oku bitmez bu siteee.

)

**tugsev** · 17 Temmuz 2006, 14:40

merhabalar,

teknik bilgilerden anlayan arkadaşlara iki sorum olacak
geçen hafta 2004 model 2. el bir piaggio x8 200 motor aldım

1 - motor sürüş sırasında sağa ya da sola çekiyor ve tamirciye götürdüğümde mili yamulmuş ve 150 YTL ye düzeltilebilir dedi. 150 YTL biraz fazla gibi geldi bana. Konuyla ilgili aydınlatıcı bilgi verebilecek varsa sevinirim.

2- Aynı tamirci motorun kalkışta titrediğini ve varyatör kayışının yağlanması gerektiğini ve onun da 50 YTL tutacağını belirtti.

Bu işlemler için bu fiytlar makul mudur yoksa tavsiye edebileeğiniz başka tamirciler var mıdır ? (İstanbul Maslak Oto sanayi)

Yardımarınız için şimdiden teşekkürler...

**MaRaNtZz** · 30 Temmuz 2006, 13:54

Gerçekten bu bilgiler çok işimi gördü saolun...

**gsmyavuz** · 22 Aralık 2009, 23:05

bana supersarj lazım ???

---------- Mesaj ekleme zamanı: 00:05 ---------- İlk mesajı ekleme zamanı 00:04 ----------

resimler öncelikli olsun motorcular ????? neredesiniz ?????