Balancer (Balansör) nedir, nasıl çalışır? Her motorda Balancer bulunurmu?

[twona]

Daha önce tek silindirden dört silindire kadar bir çok motorum oldu. Kiminde titreşim sıfırken, kiminde ki titreşim beni motordan soğuttu. Şu an kullandığım Yamaha Crypton (2013) için titreşimsiz bir motor denmesine rağmen bence yinede titreşim mevcut. Yada Tvs Apache kullananlar bilirler ondada baya bir titreşim mevcut. Geçen gün arkadaşımın YBR ESD sini kullandım hiç titreşim yok makina yağ gibi. Söylediğine göre YBR de Balancer varmış. Şimdi gelelim konuya;

1- Balancer nedir?
2- Motorun neresinde yer alır?
3- Her motorda bulunurmu, bulunmazsa böyle bir teknolojiyi her motora neden uygulamazlar?
4- Balancer olmayan modellerde titreşimi azaltmanın çözümleri nelerdir?
5- Bildiğiniz Balancer bulunan motorlar hangileri?

[satoyama]

titreşim denilen durum sadece balencere bağlamak yanlıştır. bu sücürüyü rahatsız eden titreşimin en büyük sebeblerinden birisi kalitesiz mühendisliktir yani ince hesaplarla yapılmamamış parçaların yarattığı gereksiz titreşimlerdir. ybr 125 dediğimiz motosiklette balancer olmasa bile asla bir çinli kadar titremez. balancer denilen parça krank a bağlı olan bir dişli volanı ve bu krankın doğal olarak yarattığı unbalans etkisini ters dengeleme ile (balance ederek) düzeltiyor.


çocukken oynadığımız bir oyuncak vardı adı "şak şak" dı belki hatırlarsınız. sapından tuttarak çevirdiğimiz ve ucuna bağlı iki topu birbirine vurarak çıkarttığı sesi çok severdik. çok basit bir mantığı vardı



şak şak da iki adet aynı ağırlıkta top vardı bunlar dengeli bir şekilde dönerek birbirlerine çarpıyolardı şimdi bu kol toplarda birini krank olarak düşünürsek siğerinide balancer olarak düşünelim ve sağladığı dengeyi hatırlayalım. o toplardan birisi olmasa elimizde çevirdiğimiz şakşak ne kadar yorucu ve anlamsız bir oyuncak olurdu.

[alperbzkrt]

zannedersem bu çin mallarının kranklarındaki volan tam yuvarlak ybr de ki ise pistonun geri tepmesini karşılamak amacıyla yarım daire.
peki o zaman çin mallarına aynı kranktan takılamaz mı

[Samet Ağır]

Şak şak yapma Mustafa...

[Seko]

Basit olarak pistonun yukarı aşağı hereketi sırasında oluşan kuvvetleri krank üzerinde dönen kütlelerle dengeleyen mekanizmadır. Bu kuvvetler motorun piston ve biyel kollarının kütleleri, ağırlık merkezlerinin yerleri, silindir sayısı gibi birçok etkene bağlı olarak değişir. Bu kuvvetlerin bir de bazı matemetik hesaplamalarından gelen ikinci, üçünü mertebeleri falan verdır ki burada anlatmaya gerek yok çünkü çok karışıktırlar. Birinci ve ikinciyi dengelerseniz yağ gibi titreşimsiz çalışan bir motorunuz olur. Birinci mertebe direk kranktaki yarım ay kütlelerle dengelenirken, ikinci mertebeler ise bunlarla birlikte, yanında krankın döndürdüğü üzeri delik ve ağırlık merkezleri eksenlerinden kaçık olan dişli çarklarla yapılır. İşte çoğu Çin motoru ikinci mertebeyi dengelemez ve o yüzden balansör olsa bile tireşim yaparlar. Hint motorlarının da böyle olduğunu sanıyorum. O yüzden titreşimli ve güçlü oluyorlar çünkü o dişliler falan hep motorun iç ataletini yükseltir.

Bir de bu dengelemeyi yaparken, ideal olan, dengeleyici kütlelerin tam krank ekseninde olmalarıdır (YBR, CBF gibi). Bazı Çin motorlarında olduğu eksende olmayan dengeleme yapılırsa, önde çıkıntı şeklinde balansör olur ve bu da asla tam dengeleme yapamaz. Daha doğrusu yapar ama eksen kaçıklığından dolayı artık başka kuvvetler ortaya çıkacaktır. O yüzden önden balansörlü hiçbir motorda sıfır titreşim yoktur. Ben daha görmedim. Bir motorda balansör çıkıntısı yoksa ya çok titrer ya da çok az titrer. İkisinin arası önden çıkıntılı balansör oluyor.

Silindir sayısının artması titreşimleri azaltır çünkü silindirler duruma göre birbirlerini dengelerler. Bunun da başka detayları var tabi, ezbere konuşmak, genelleme yapmak mümkün değil ancak mesela sıralı 6 silindirli bir motorda, 1. ve 2. mertebe kuvvetlerde her şey kendiliğinden dengelidir. Dengeleme yapmaya gerek yoktur.

Kafa karıştırmamak için çok detaya girmemeye çalıştım. Piston kuvvetlerini hissetmek isterseniz bir tartıya çıkıp sadece omuzlarınızı yukarı aşağı hareket ettirmenizi öneririm. Gördüğünüz kilo değerlerine çok saşıracaksınız. İşte motorda ondan kat be kat fazlası oluyor.