Uzun yol-Rodaj

[Xenco]

Arkadaşlar şu anda Konyada oturuyorum.Ankarada bulunan bir motosiklet bayisi ile görüştüm.Yazın alacağım motoru Ankara'dan Konya'ya kadar getirmem gerekecek galiba.Motoru sıfır alacam.Bu yüzden rodajda sıkıntı çıkabilir gibi bir düşüncem vardı.Dün bayi ile görüştüm ve uzun yolun iyi bir rodaj olabileceğini söyledi ,böyle birşey var mı bir de sizden duymak istedim.Ankara-Konya 258 km.Ayrıca yol üzerinde motoru dinlendirebileceğim ilçeler var(Örneğin Kulu'da bir yıl kalmışlığım var tanıdığım bir ilçe).Almayı düşündüğüm motosiklet Tvs Apache.

[ergün1968]

Uzun yol rodajı herzaman iyidir.Ancak motosikletin yola çıkmadan önce çok iyi kontrol edilmesi gerekir.Malum imalat v.s hatası var ise dağ başında sorun çıkarması fazlasıyla üzer.

[huska]

uzmeden devırlı kullanırsan heryere gıdersın.0 makına oldugu ıcın cıkmadan herseyının tam olduguna emın olmalısın kolay kolay yolda kalmassın 250 kmyıde 4 molada cok rahat tamamlarsın

[Şenonar]

Motoru sıkıştırmadan Yani tamgaz vermeden rahatlıkla gidersin tam gaz verme diyorum çünkü yeni motor
Konyayada gelince hemen yağını değiştir.

[szr]

boy nickli yarışlara çıkan bi abimiz var forumda yani profesyonel bi sürücü ve bu kişi bundan bikaç sene önce aldığı cbr125 ile 2 kişi rodajı uzun yol olarak tamamladığını ve motorun diğer emsallerinden daha iyi durumda olduğunu söylemişti ama tabiki dikkat edilmesi gereken durumlar illaki vardır , kendisi motorun sıcaklığından bahsediyordu , o topiği bulabilirsem buraya atarım linkini...

boy nickli üye'den alıntıdır;

Çok kısa şekilde özetleyeyim... Rodaj olayının en önemli noktası motor sıcaklığıdır. Motor sıcaklığı sabit kaldığı sürece motora istediğiniz kadar yüklenebilirsiniz. Genelde kullanım kılavuzunda şu devri geçmeyin der, bunun nedeni motoru kullanan insanın bu konuda fikir sahibi olmadığının esas alınmasıdır. Dikkat edilmesi gereken şey devir değildir, uzun süre birinci viteste ama 5000 devirde giderseniz bu motora zarar verir. Rodaj zamanında motora yük bindirmezseniz motor iyi şekilde açılmaz ve aynı marka ve modelden daha düşük performansa sahip olabilir. Örneğin benim CBR125R Görkem ve Hakkı'nın makinasından çok daha performanslı... Bunun nedeni ne sizce?

Benim dediklerimi yanlış anlamışsın sanıyorum. Eşime CBR125R aldığımızdan birkaç gün sonra iki kişi sırt çantaları da dahil olmak üzere İstanbul-Çanakkale yaptık, gidiş geliş 1000 km. Giderken de dip gaz 110-120 km/h altına inmedik. Deviri de oldukça yüksek kullandım. Daha önce de dediğim gibi, önemli olan sürat veya devir değildir. En önemli noktayı kaçırıyorsunuz. Önemli olan motor sıcaklığıdır. Motor sıcaklığı stabilse, yani soğutma sistemi motoru sağlıklı şekilde soğutuyorsa hangi süratte veya devirde gittiğiniz önemli değildir. Eğer motora yük bindirdiğinizde motor bir süre sonra ısınıyorsa bu iyi değildir, gazı kesmeniz gerekir. Normalden fazla ısınan motorun aksamında sürtünmeden dolayı ufak parçalar kopar ve bu parçalar piston ve silindirlere zarar verir. Sıcaklık stabilse bu parçalanma gerçekleşmez, sağlıklı şekilde mekanik parçalar yerine alışır. Kullanma kılavuzunda belli bir deviri geçmeyin demelerinin nedeni, insanların bu konuda bilgi sahibi olmamaları nedeniyle işi garantiye almaktır. Rodaj süresi boyunca motoru ara ara zorlayıp yük bindirmezseniz motor doğru şekilde açılmaz ve performans kaybı yaşarsınız.

Yalnız Apache'de motor sıcaklığını kontrol edebilecek bi mekanizma ya da teknik var mı bilemiyorum ; hayırlı olsun yeni motorunuz...

---------- Mesaj ekleme zamanı: 14:24 ---------- İlk mesajı ekleme zamanı 14:11 ----------

http://www.motosiklet.net/forum/mt-a...r-miyiz-4.html

bu konuya bi göz at epey bi tartışılmış...

[Xenco]

Yok motoru daha almadım,ilgilendiğiniz için herkese teşekkürler

[EruKING]

0 km mi alacaksın motoru ? ve konyada satan bayii yok mu ?

[enes_007]

kardeş doğu söylemiş bayii.kullanım kalvuzuna bakama yok su bu devirle git diye.
sen motorusürekli dip gaz gitmeden ve ani kalkışlar yapmadan kullanırsan rodajı iyi yaparsın ama mutlaka bas sağır kamsın sadece çok yüklenme

[fatihsevim]

boy nickli yarışlara çıkan bi abimiz var forumda yani profesyonel bi sürücü ve bu kişi bundan bikaç sene önce aldığı cbr125 ile 2 kişi rodajı uzun yol olarak tamamladığını ve motorun diğer emsallerinden daha iyi durumda olduğunu söylemişti ama tabiki dikkat edilmesi gereken durumlar illaki vardır , kendisi motorun sıcaklığından bahsediyordu , o topiği bulabilirsem buraya atarım linkini...

boy nickli üye'den alıntıdır;

Çok kısa şekilde özetleyeyim... Rodaj olayının en önemli noktası motor sıcaklığıdır. Motor sıcaklığı sabit kaldığı sürece motora istediğiniz kadar yüklenebilirsiniz. Genelde kullanım kılavuzunda şu devri geçmeyin der, bunun nedeni motoru kullanan insanın bu konuda fikir sahibi olmadığının esas alınmasıdır. Dikkat edilmesi gereken şey devir değildir, uzun süre birinci viteste ama 5000 devirde giderseniz bu motora zarar verir. Rodaj zamanında motora yük bindirmezseniz motor iyi şekilde açılmaz ve aynı marka ve modelden daha düşük performansa sahip olabilir. Örneğin benim CBR125R Görkem ve Hakkı'nın makinasından çok daha performanslı... Bunun nedeni ne sizce?

Benim dediklerimi yanlış anlamışsın sanıyorum. Eşime CBR125R aldığımızdan birkaç gün sonra iki kişi sırt çantaları da dahil olmak üzere İstanbul-Çanakkale yaptık, gidiş geliş 1000 km. Giderken de dip gaz 110-120 km/h altına inmedik. Deviri de oldukça yüksek kullandım. Daha önce de dediğim gibi, önemli olan sürat veya devir değildir. En önemli noktayı kaçırıyorsunuz. Önemli olan motor sıcaklığıdır. Motor sıcaklığı stabilse, yani soğutma sistemi motoru sağlıklı şekilde soğutuyorsa hangi süratte veya devirde gittiğiniz önemli değildir. Eğer motora yük bindirdiğinizde motor bir süre sonra ısınıyorsa bu iyi değildir, gazı kesmeniz gerekir. Normalden fazla ısınan motorun aksamında sürtünmeden dolayı ufak parçalar kopar ve bu parçalar piston ve silindirlere zarar verir. Sıcaklık stabilse bu parçalanma gerçekleşmez, sağlıklı şekilde mekanik parçalar yerine alışır. Kullanma kılavuzunda belli bir deviri geçmeyin demelerinin nedeni, insanların bu konuda bilgi sahibi olmamaları nedeniyle işi garantiye almaktır. Rodaj süresi boyunca motoru ara ara zorlayıp yük bindirmezseniz motor doğru şekilde açılmaz ve performans kaybı yaşarsınız.

Yalnız Apache'de motor sıcaklığını kontrol edebilecek bi mekanizma ya da teknik var mı bilemiyorum ; hayırlı olsun yeni motorunuz...

---------- Mesaj ekleme zamanı: 14:24 ---------- İlk mesajı ekleme zamanı 14:11 ----------

http://www.motosiklet.net/forum/mt-a...r-miyiz-4.html

bu konuya bi göz at epey bi tartışılmış...

boy abinin dediklerini uygula en mukemmel rodaj şeklidir bende cok uzun arastırdım o konu hakkında başka diyecek soz yok yukarda gerekli açıklama yapılmış

[Xenco]

0 km mi alacaksın motoru ? ve konyada satan bayii yok mu ?

Evet sıfır düşünüyorum.Tvs Türkiye'ye baktım,orada Konyada servis ve yedek parça bulunduğu yazıyor fakat satış yapan bayii yok.Konya motosiklet kullanılabilecek en rahat şehirlerden biri,her tarafı düzlük, fakat piyasa fazla gelişmiş değil.

[mettoxin]

bende mondial almayı dusunuorum 1 haftaya ama servislerine pek güvenemıorum :S

[hegemonya]

http://www.mototuneusa.com/break_in_secrets.htm

[Ramazan Can]

arkadaşlar bende 3 adet motorumun rodajını uzun yolda yaptım... en son aldığım ve halen kullandığım ybr 125 imi aldığım gün eşimle birlikte yozgat a giderek yaptım....... önemli olan motoru dinlemek.... uzun yoıl rodajı her zaman daha iyidir ama motoru anlamalı....

[Seko]

Motorun kullanma klavuzunda motora yüklenmeyin diye yazarken, yukarıda uzun uzun anlatılan şekliyle kullanmak nasıl iyi oluyor anlayabilmiş değilim. Bu tavsiyeleri yapan arkadaş neye dayanarak önemli olan sıcaklıktır demiş acaba ?

Rodaj nedir biliyor musunuz ? Motorun değişik toleranslarda işlenmiş parçalarının birbiriyle uyumlu hale gelmesidir. Bu parçalar ilk takıldıklarında genelede sıkışık olurlar ve motorun gerçek performansını gösterebilmesi için açılmaları gerekir. Bu açma işlemini de efendi efendi uysalca yapmazsanız bu dönemde motorunuza verecebileceğiniz zararın bedelini ilerde motorun ömrünün kısalması olarak ödersiniz. En iyi rodaj kullanma klavuzunda belirtildiği gibi yapılır. Bunun aksini uygulamak ilaç içerken prospektüste yazanları tersini uygulamakla aynı şeydir, aklınıza yatıyorsa yapın.

Bu arada ideal rodaj uzun yolda değil, şehir içinde ve mümkün olduğunca bütün vitesleri kullanarak ve devir aralıklarına dikkat ederek yapılır. İşin esası motoru zorlamamaktır. Evet böyle yapılırsa rodaj sonunda sizin motorunuz sıkıştıran kadar iyi gitmeyecektir çünkü aslında rodaj için verilen 1000 km tam olarak motorun açılması için yeterli değildir. Bu dönem sağlık alıştırma dönemidir ve motorun tam açılması 2000 - 3000 km kadar sürebilir. Zaten gidişinden de bunu anlarsınız. Performansı hiç kafaya takmayın, 10000 km'yi devirdiğinde eğer motoru anaormal düşük devirlerde sürmemişseniz normal bir kullanım şekliyle (gerektiğinde devirli, gerektiğinde yavaş) herkesin motoru aynı seviyeye gelir. Hem gelmese ne olur, 5 - 10 km hızlı gitmek için motorun ömründen yemeye değer mi sizce ?

[kerem182]

Evet, yeni nesil araçların çoğunda gerekir. Ama öncelikle terminolojide anlaşmak gerek. "Motor açma" deyiminden ben motor rodajını anlıyorum. Motor rodajı (veya kısaca rodaj) ise segman ve silindir yüzeylerinin birbiriyle eşleşme (mating) sürecidir. Motor açma ile bunun dışında bir şey anlaşılıyorsa, yazacaklarımın her ne anlaşılıyorsa onunla ilgisi olmayacaktır.

Sanayide üretim toleransları vardır. Özellikle yüzbinlerce hatta milyonlarca üretilen malzeme ve bileşenlerde (buna otomobil yedek parçaları dahildir) toleranslar daha büyüktür. Toleranstan kasıt planlanan ile üretilen arasındaki ölçü farklarıdır. Siz bir pistonun657 gram olarak planlarsınız ama üretim bandından +/-5 gram toleransla çıkar. Bir piston 652 gram gelirken, diğeri 662 gram gelebilir. Böylece 2 piston arasında 10 gramlık bir fark oluşabilir. Buna "üretim toleransı" denir. Çok sıkı bir kalite kontrol ile üretimden çıkan ve tam 657 gram gelmeyen tüm pistonları tek tek ölçerek eleyebilirsiniz. Ama bu +/-5 gr. toleransda üretimin - kabaca - %90'ını çöpe atmak demektir ve bu durumda bir pistonun maliyeti 10 kat artar.

Eskiden; piston, silindir ve segmanlar söz konusu olduğunda, bu toleranslar genellikle "binde" mertebeşindeydi. Şimdilerde "onbin" mertebesine kadar azaldı.

Peki, rodaj söz konusu olduğunda, ne tür bir toleranstan söz ediyoruz?
Öncelikle 2-boyutlu düzlem ölçülerinden yani uzunluk, çap, genişlik, açıklık vb. gibi boyutlardan söz ediyoruz. Bir silindir honlanırken yüksekliğinin her noktasında eşit çap ölçüsüne sahip olduğu varsayılır ama üretimden çıkarken maalesef her yükseklik noktasında çap eşit değildir. Yine silindirin çapı silindiri oluşturan dairen her noktasından ölçüldüğünde aynı değildir, yani kusursuz bir dairemiz de yoktur elimizde!..

Keza segmanlar da öyle, tasarlanan ölçülerine kusursuzlukla uymazlar.
İşte bu kusurların oranına biz tolerans diyoruz.

Teknolojiyle birlikte toleranslar sürekli küçülüyor ama maalesef birbirine karşı işleyen iki parçanın birbiri için yaratacağı kadar küçük mertebelere ulaşamadı henüz.

Bu nedenle hala araçların çoğunda, daha az sürmekle birlikte, rodaj gereklidir.

Maliyetin önemli bir unsur olduğu ve bu nedenle üretim toleransları daha yüksek parçaların kullanıldığı A, B ve (büyük ölçüde) C segmentinde araçlar hala rodaja ihtiyaç duymaktadırlar.

D segmentinde ise bazı modellerde rodaj gerekmiyorken, diğer bazılarında gerekebilir.

E ve F segmentinde hiç bir modelde gerekmediğini düşünüyorum çünkü bu segmentlerde motorlar ön-rodajlama (maliyetli bir işlem) yapıldıktan sonra motora takıldığı için rodaja gerek duymamaktadırlar.

Ancak, motor uzmanları arasında bir görüş, firmaların "rodaj gerektirmez" iddialarının fazla ciddiye alınmaması gerektiğini söyler. Bu görüşe göre, rodajın önemi azalmıştır ama hangi segmentte olursa olsun rodaj kurallarına uymamakla karşılaşılacak kayıplar vardır.

Nihayetinde rodaj motorunuza ekstra güç kazandırmaz. Motorunuz 100 beygir endike güxe sahipse, mükemmel rodaj sonrası 110 beygire çıkmaz. Kötü bir rodaj ise 5-10 beygir kaybettirebilir.

Günümüzde çoğu aracın manuelinde rodaj gerektirip gerektirmediği yazılıdır.

Bazı inanışların aksine, rodaj sadece piston ve segmanlar için gereklidir. Aracınızın diğer parçalarının rodaja ihtiyacı yoktur. Öyle olsa her türlü ekipmanın, mesela yeni aldığınız bir çamaşır makinesinin bile rodaja ihtiyacı olurdu!..

Kötü rodaj kompresyon kaçağına ve dolayısyla güç kaybına sebep olur. Kompresyon kaçağı olmaması için segmanların silindir cidarlarına (normal çalışma sıcaklığındayken) sıfır aralıkla oturması gerekir. Rodaj süreci. imalattan birbirine tam uydurulmadan çıkmış silindir ve pistonların yavaş yavaş birbirine uydurulması sürecidir. Bu süreci ne kadar kitabına uygun atlatırsanız, o kadar güçlü kompresyonunuz olur.

Eski motorlarda rodaj 4000-6000 km kadar sürüyordu. Üretim tolaranslarının giderek küçülmesi sayesinde günümüzde 800-1000 km'ye kadar düştü. Trend bu hızla devam ederse, önümüzdeki yıllarda 250-500 km civarına düşebileceğini söyleyebiliriz.

Peki ideal rodaj nasıl yapılmalıdır? Uzmanların önerisi şöyle:

Rodaj için önerilen kilometreyi üçe veya dörde bölün. Örneğin 1000 km'yi 250-350 km'lik 3-4 dilime bölün. İlk 250-350 km'de maksimum motor devrinin %35'ini aşmamaya özen gösterin. İkinci 250-350 km'de maksimum devrin %50'sini, son dilimde %75'ini aşmamaya özen gösterin. 1000 km dolunca, motoru istediğiniz kadar bağırtabilirsiniz.

Bu önerilere ilvaten rodaj periyodunda şunlara özellikle dikkat edilmesi gerekiyor:

1. Uzun süre rölantide çalıştırmayın.
2. otoyolda uzun süre aynı devirde gitmeyin.
3. Kısa periyodlar için bile olsa asla motoru aşırı yüklemeyin.
4. Çok uzun ve dik okuşalar tırmanmaktan hele yüklüyseniz kaçının.
5. Verilen limitler dahilinde motoru sürekli değişen yüklere maruz bırakın.
Yani motor devri sabit kalmasın.
6. Sert ve aşırı motor frenlerinden kaçının. Ama ılımlı motor freni veya kompresyon yavaşlaması ideal rodajın da anahtarıdır.

İdeal rodaj için bir uzman şunu öneriyor:

Geceleyin tenha bir alanda aracınızı birinci ve ikinci viteste hızlandırıp, motor freniyle yavaşlayın. Kırmızı çizgiyi görür görmez, motor kompresyonuyla, fren kullanmadan yavaşlayın. Bu hareketi ileri bıkana veya yorulana kadar defalarca tekrarlayın. İdeal rodaj budur.

Yukarıdaki önerilere uyarsanız, rodaj sürecini başarıyla atlatırsınız. Elbette harfiyen uymanız gerekmez ama çoğuna uyduğunuzda, amaç hasıl olmuş demektir.

Neden rodaj esnasında motoru rölantide, tam yük altında veya yüksüz durumda uzun süre çalıştırmamak gerektiğinin elbette teknik açıklaması var ama hayli uzun. Kısaca şöyle özetleyebiliri:

1. Yüksek devir ve maksimum yük altında özellikle krom kaplama kompresyon segmanları akkor haline gelir. Silindir duvarına bir film tabakası halinde kaplı bulunan yağ bu akkor halindeki segmanla temas ettiğinde camlaşarak katılaşır ve silindir yüzüyinde bir tür sır oluşur (oil glazing) Bu sır düzenli bir dağılım göstermez. Sıcaklığın daha yüksek olduğu yanma odasına yakın yüzeylerde daha fazladır. Kompresyon segmanı bu camlaşmış tabaka üzerinden kayarak gider gelir. Segmanla silindir cidarı arasındaki boşluklar kapanmak şöyle dursun, yeterli sürtünme sağlanamadığından daha da açılır. Aşırı durumlarda motoru sökmek bile gerekebilir.

2. Sadece rölantide veya yüksüz çalıştırırsanız, bu defa da tersi olur. Normalde kompresyon ve yağ segmanı ile silindir duvarı arasında, segmanlar normal çalışma sıcaklığına ulaştığında oluşan genleşme ile kapanan bir boşluk bırakılır. Bu boşluğun tamamen kapanması için segmanların yeteri kadar ısınması ama akkor haline gelmemesi lazımdır. yeterince ısınmayan segmanlar beklendiği kadar genleşemediği için silindir duvarında oluşan yağ filmi tabakasını aşağı, kartere süpürmek yerine hydro-planning (lastiklerdeki aqua-planningin benzeri) etkisiyle bu film tabakası üzerinden geçer gider. Bu da yanma odasında yanmaya hazır bir yağ tabakası bırakır. Bu yağ tabakası yanarak (okside olarak) birikir ve zamanla silindir duvarını kaplar ve segmanla silindir duvarı arasında düzensiz bir yüzey oluşmasına, dolayısıyla kompresyon kaçağına, yağ yanmasına, sebeb olur.

İşin teknik özeti budur. Toleranslar düştükçe bunların etkileri azalmaktadır ama hala sıfır toleransa ulaşaılamadı. O yüzden rodaja ihtiyaç var. Bu rodaj, pahalı arabalarda, fabrikada yapılır, ucuz arabalarda kullanıcısı yapar.

Son söz: Aracınızın rodaj gerektirip gerektirmediği kullanma kılavuzunda yazar, sağa sola sormaya gerek yoktur. Manuele uyunuz, piman olmazsınız.