Arkadaşlar merhaba,
İlk yardım konusunda toplum olarak çok gerideyiz, kendi adıma ben de bazı temel şeyler dışında yıllarca ilk yardım konusunda pek de bilinçli değildim, geçen senelerde eğitim aldım. Burada eminim iyi bilgi sahibi ya da profesyonel arkadaşlarımız da vardır, naçizane kendi ders notlarımı ve ilk yardım bilgilerini burada paylaşmak istiyorum. Keşke imkan olsa da bu başlık burada sabit olsa ve insanlar acil bir durumda hemen telefonla buraya bakıp bu bilgilerle doğru müdahalede bulunsa.
Paylaşacağım bilgiler temel ilk yardım bilgileridir, kendi kafama göre bilgiler değildir. Tüm bilgileri burada hemen paylaşma niyetim yok, ara ara bilgiler eklemek istiyorum.
Umarım bu başlık altında gereksiz bir muhabbet açılmaz, eğer gerçekten bilgi sahibi iseniz varsa bilinen doğru bilgiler ve videolar bu bilgi altında paylaşırsanız herkese yarar. Diğer durumda okumanızı tavsiye ederim.
Diyelim ki bir kaza gördünüz ilk olarak yapmanız gereken eğer ki ilk yardım eğitimi almış birisi yoksa ya da siz almışsanız yapılacak işlemler şu şekilde, lütfen siz de bu konuda etrafınızı uyarın ilk yardım çok hayati bir konu, yapılan müdahale kazazedenin geri kalan hayatını tümden etkileyen bir konu
- Olay yeri kalabalık mı? Kalabalıksa ortamdaki kişileri ben ilk yardım biliyorum diyerek uyarın ve kazazede başında kalabalık birikmemesini sağlayın, hastanın etrafı kalabalık olmamalı.
- Önemli! Kazazedeyi özel bir durum, tehlikeli bir ortam yoksa mesela yangın, sel gibi, kesinlikle hareket ettirmeyin, taşımaya ya da gerekmedikçe döndürmeye kalkmayın, müdahale etmek zorunda iseniz o zaman çok dikkatli ve yavaşça sırt üstü olacak şekilde boynuna ve kırık yerlerine destek yapacak şekilde pozisyon verin. Yoksa hasta bütün hayatı boyunca felç ya da kısmi engelli hale gelebilir veyahut iyileşmesi çok uzun zaman alabilir, ızdırap çekebilir.
- Seslen! ( Beyefendi - Hanfendi beni duyuyor musunuz?, iyi misiniz? ). Tepki yoksa, yanına eğilip seslenin.
- Yine tepki yoksa elini başına(alnına) koyup hafifçe göğsüne vurulur, burada amaç hasta bir tepki veriyor mu anlık şoktan cevap veremiyor mu anlamak, sert vurmamak, kafa hareket etmesin diye elimizi başına koyuyoruz ki bir anda doğrulmasın, boynunda, vücudunda kırıklar olabilir.
- Motosikletli bir kazazede ise ve solunumu varsa, kesinlikle her koşulda kask çıkartılmaz, isterse bilinci yerinde gibi görünsün fark etmez, ambulans gelene kadar kask kafasında durması şarttır. Tek kaskı çıkartma koşulu eğer ki full face kask yani tam kask ise solunumun olmadığına eminseniz çıkartılır, onun amacı da suni solunumdur, zaten hasta ölecek o zaman boyun kırılması ikinci planda olacaktır bunları motorcu olarak unutmayın lütfen
- Yine motosikletli bir kazazede ise kıyafetler eğer acil müdahale edilecek kanama gibi bir durum olmadığı sürece çıkartılmaz-kesilmez, koruyucu ekipman kırıkların kaymasını engeller, kırık yerin bütünlüğünü sağlar korur, bir yanma vs. yoksa kesmeye, çıkartmaya çalışmayın, bu işi yapacak kişiler acil yardım ekipleridir, biz sadece ilk yardım yapıyoruz.
- Tepki vermedi diyelim, bak-dinle-hisset kuralı uygulanır, kazazedenin yüzüne eğilip Kulağınızı burnuna dinler gibi getirin, 10 saniye boyunca nefes alıp veriyor mu hissetmeye çalışın. Kalp atışı var mı, boyundan ya da bilekten atımı hissetmeye çalışın. Bunu yaparken boynu kırık olabilir ya da bileklerinde, kolunda kırık olabilir diye dikkatlice yapın.
- Solunum ve bilinç almıyorsanız, burada ilk yardım eğitimi almış biri olmanı çok önemli çünkü kalp masajı ve suni solunuma başlamanız gerekecek, bunun için videolar izleyin ve eğitim alın, cidden acil bir durum olduğu için çevrede bu işi bilen tecrübeli biri yoksa siz yapacaksınız, kararlı olmanız şart! Çünkü karşınızda ölmek üzere olan biri var.
- Olay yerinde tekseniz ya da etrafınızda bu işi bilen hiç kimse yoksa hemen kalp masajına ve suni solunuma başlamanız gerekiyor. 5 tur kalp masajı suni solunum yapıp hemen 112 acili aramanız gerekecek. Kalp masajı yaparken kaburgası kırılır mı, yok acır mı gibi düşünmeyin, fiili olarak ölü birinden bahsediyoruz, varsın ki müdahale esnasında kaburgası kırıldı ama kurtardınız, o kırığın o kişi açısından hiçbir önemi yoktur ve hayata dönmüştür, iyileşecektir.
- Ancak kalabalık varsa, acil müdahale öncesi hemen birine 112 'yi aramasını söylemelisiniz. Mesela sarı kazaklı bayan ya da şapkalı beyefendi hemen 112'yi arayın dersiniz.
- Acil servise her halükarda verilmesi gereken bilgiler, lokasyon, hastanın durumudur, karşı tarafında soruları olacak cevaplayıp tekseniz belirtip acil müdahaleye hasta tepki verene kadar ya da 112 görevlileri gelene kadar devam etmek durumundasınız.
- Solunum kısmından önce hastanın ağzına bakılır, bir şey görürseniz mesela belki kaza esnasında bir şey boğazına kaçmış olabilir, solunumu engelliyordur, yanaklarını bir elinizle kenardan hafifçe sıkıp ağzını aralayın ve diğer elin baş parmağı "C" şeklini yapıp ağzının içindeki bu cisme ulaşmaya çalışın, bu şekilde cisim çıkartılır.
- Diyelim ki kazazede geri hayata döndü, eminsiniz o zaman onu yine kırıklar dikkate alınarak bütünlik kontrolü iki elle yapılır, baş omuz, göğüsler, boşluklar kontrol edilir, bilinç yoksa koma pozisyonuna alıp acil yardım ekipleri gelene kadar beklemelisiniz
- Temel yaşam desteği
- Kalp masajı ve suni solunum
- Kalp masajı ve suni solunum
- Koma pozisyonu
İlk yardım hayati bir konu ve aslında her insanın bilmesi gereken, bilinçli olarak yapılması gerekiyor, trafik kazalarında bu konuya çok dikkat etmek gerekiyor çünkü etrafta çok bilinçsiz insan oluyor ve kazazedenin bilmeden ölümüne ya da ömür boyu sakat kalmasına da sebep olabiliyor, bilinçlenirsek bunu engelleyebilir belki de hayat kurtarabiliriz, elimden geldiğince başka ilk yardım müdahaleleri hakkında bu başlık altında paylaşımlara devam edeceğim, umarım faydam dokunur.
