Motosiklette bakış sorunları
-
“Motosiklet, baktığın yere gider.” Bu sözü bilmeyenimiz yok. Ama bu gerçeğin farkında olmak bizim bakışı her zaman düzgün yapabilmemizi garantilemiyor. Bilgiye haiz olsak da bazen yapamıyoruz. Bu yazıda, aşağıdaki türden şikayetlerin olası sebeplerini yol eğitimlerinde anlatıldığı ve OMM, ART MotoAkademi kaynaklarından okuduklarım doğrultusunda ele almak istiyorum.
bakışımı yerden alamıyorum sonra viraj dışı... şuana kadar hep düşük hızlarda olduğum için kurtardım ama yüksek hızlrada ne olur belemiyorum :
bu arada honda sürüş 1 ve 2ye hazırlık aldım eğitim olarak. bakışın önemi orda da anlatıldı ama ben yerde ne varsa artık bi türlü virajda gitmem gereken yere bakamıyorum :( yada yarım kalıyor bakışlarım
Bakışımızın istediğimiz şekilde olmamasının en önemli sebebi omuzların kasılı olması hocam. Omuzlarınızı kasın ve kafanızı tam olarak yana çevirmeye çalışın. Olmayacaktır. Kasılı, kalkık omuzlar kafayı çevirmemize fiziksel olarak engel olur. Dönmek istediğimiz yöndeki omzumuzu düşürüp kafayı birazcık aynaya yaklaştırırsak kafamız çok daha rahat dönecektir. Bunu yapabilmek için de gidonu sıkı sıkı tutmaktan vazgeçmemiz gerekiyor. Bilgisayarınızın faresini sıkı sıkı tutup oyun oynamaya çalışın veya bir herhangi bir iş yapmaya çalışın. Göreceksiniz ki olmayacak. Motosikleti kumanda ederken de aynı şekilde kollarımız ve ellerimiz gergin olmadan iş yapabilir durumdayız. Kolları ve elleri gevşek halde ön kolumuz yere paralel olacak şekilde bir oturuşumuz olacak. Sürüş esnasında da oturuşumuzu sık sık kontrol edip düzeltme alışkanlığını kazanmalıyız.
Toparlayalım:
1. Ayak ucunu veya ortasını veya topuğunu değil ayak topunu pege koyuyoruz.
2. Motora dizlerimizle tutunuyoruz. Bunu yapmak için ayak parmak uçlarımızı motora doğru çeviriyoruz. Dizler otomatikman depoya dayanıyor. Bütün bir günün sürüşünü dizleri sıkarak geçirmek zor olacaktır ama en azından virajlarda, ivmelenirken ve fren yaparken dizleri sıkmak mühim.
3. Ön kol yere paralel olacak ki kontra için gidonu iterken gereksiz yere bir de düşeyde enerji harcamayalım. Kontra için harcayacağımız enerji verimli olsun. (Ön kol yere paralel olacak şekilde oturmanın domalarak sürülen bir motorda ne kadar zor olduğunu gözünüzün önüne getirin. Sonra pistlerdeki sürücülerin ön kollarının gerçekten de ne kadar yere paralel olduğunu hatırlayın. Şimdi de yolda aptalca hızlarla plakasız motosikletleriyle inanılmaz büyük gürültüler çıkararak ördek gibi yana açılmış ayaklarıyla ilerleyen elemanların oturuşlarını düşünün.)
4. Kollar ve eller gevşek. İstediğimizde dirsekleri tavuk kanadı sallar gibi sallayabilir durumdayız.
5. Omurga hafiften bir yay çizecek şekilde eğik. Baston yutmuş gibi değiliz.
6. Kafa İsmail Abi gibi biraz onurlu biraz gururlu duruyor ki ileriyi, yolun görebildiğimiz en ileri kısmını da tarayabilelim.
7. Omuzlar düşük. Virajda dönmek istediğimiz taraftaki omzu düşürmemiz daha da önemli. Hatta Kafamızı aynaya bir parça yaklaştırmak da faideli.
8. (Pistte değil de) yolda sürüş yaparken, motor neredeyse tamamen dik, sadece bir iki derece yatıkken ve aynı virajı dizlerinin ikisi de depoya dayalı bir sürücü bizden çok daha hızlı ve güvenli bir şekilde yatış açısını hiç de artırmadan dönebiliyorken dizleri yana açmak, popoyu seleden aşağı almak gibi özenti hareketler çok salakça görünüyor. Gereksiz, anlamsız.
Oturuş pozisyonu ile ilgili çok iyi bir Paolo Volpara yazısı var. Konumlanma Herşeydir başlıklı bu yazının okunmasını şiddetle tavsiye ederim: https://www.facebook.com/notes/omm-r...64830423545750
Hocam bakış deyip geçiyoruz ama Yol eğitimlerinde bakış iki çeşittir. Bir çenemizin gösterdiği nokta. Buna merkezi bakış deniyor. Merkezi bakış, genelde gözlerimizin de baktığı yer olur. Ama bir de çevresel bakış vardır. Çenemizin gösterdiği yerden farklı olarak yan taraflardaki görüşümüz. Bazen çene limit noktasına bakarken göz ucunu yarım saniye indirip yolun neresinde olduğumuzu kontrol ederiz buna da çevresel bakış diyorlar. Sol virajda çenemiz limit noktasını gösterirken gözlerimiz de genellikle oraya doğru yönlenmiş oluyor. Ama motorun şeritteki konumunu ayarlamak için çevresel bakışı kullanıyoruz ve kenar şerit çizgisine veya mıcırın başladığı noktaya göre motorun bastığı yeri kontrol ediyoruz. Çevresel bakışla motorun konumunu kontrol ederken asla çenemizi limit noktasından ayırmıyoruz ve kontrollerimizi anlık olarak yapıp gözlerimizi tekrar limit noktasına geri taşıyoruz.
Virajda kişinin istediği kadar kafayı çevirip bakışını istediği gibi yönetememesinin bir sebebi de bu iki bakış arasındaki farkı bilmemesi oluyor. Kişi sanıyor ki virajın sadece çıkışa bakacağım. Ve motorun olduğu kontrol etmek için gözlerim ile (yani çevresel bakışı kullanarak) bir anlık hareketle motorun yerini kontrol edersem virajın dışına uçacağım sanıyor. Öyle olunca motorun çizgisini istediği şekilde kontrol edemiyor. Ya hem virajın çıkışına, limit noktasına bakıyor, ya hep çok yakına zemine bakıyor, ya da hep motorun olduğu çizgiyi kontrol etmeye çalışıyor. Hocam, olması gereken yukarıdaki gibi: Çene limit noktasında, gözler ise limit noktası, zemin ve motorun olduğu yerin kontrolü arasında gidip gelecek. Yani virajda bakışımızla hep kontrol etmemiz gereken iki referans kaynağı var. Limit noktası ve olduğumuz yerdeki yolun kenar (veya viraja göre orta) çizgisi. Kafayı çevireceğiz ama bu referans noktalarını gözden kaçırmayacak kadar çevireceğiz. Öyle dağlara taşlara bakmak yok.
Sonuç olarak, viraj boyunca gözleri tek bir noktaya kilitlemeye çalışmak bakışı istediğimiz gibi yapmaya, rahat yönlendirmeye engel olur. Çünkü sürücü hiçbir zaman o bakması gereken mükemmel noktanın ne olması gerektiğini bilemez (yoktur çünkü öyle bir tek nokta). Limit noktasına bakarken motorun yerini kaçırır, motorun yerine bakarken zemindeki çukuru kaçırır.
Bakışı istediğimiz gibi yapmamıza engel olan bir başka bariyer de hızdır. Limit noktası, zemin, motorun olduğu yerdeki kenar çizgisi ve olası tehlikeler arasında gidip gelen gözlerle topladığımız bilgiyi belirli bir hızla işleyebiliriz. Motorumuzun hızı kişisel limitlerimize göre fazla olduğu zaman beynimiz gelen bilgiyi işlemeye yetişemez çünkü bilgi fazla bir hızla geliyordur. Onu uygun hıza indirirsek altından kalkabiliriz. Önce doğru sürmeye başlayıp ardından hızlı sürmeye başlarız çünkü beynimizin işleme hızı da zaman içinde artar. Ayrıca her yere değil sadece önemli noktalara bakarak, bilgiyi doğru yerde arayarak da bilgi alma işleminizi daha verimli yapmayı zamanla (eğitim sonrası bilinçli pratiklerimizle) geliştiririz. Eğer daha önce eğitim (yol eğitimi) almamışsak sistemli sürüşe geçtiğimizde hızımız düşecek. Sonra zaman içinde bakış ve bilgiyi işleme hızımız arttıkça sürüş hızımız da artacak. Gerçekçi öz değerlendirme ve bilinçli pratik yapmaya devam ettiğimiz sürece de güvenli bir çabukluğa sahip oluruz.
Söylemeye gerek yok aslında ama hızın bir önceki paragraftakinden de büyük miktarlarda hatalı kullanımı doğrudan korku ve adrenalin salgılanmasına yol açar. Sappına kadar errkek olduğumuz için korktuk demek bize zul gelir. “Bakışı kaçırdım.” deriz. Çok hassas, teknik bir işlem yaparken eli kayıveren, birkaç milimetrelik bir hata yapan genel cerrahmışız gibi. Yok abi mal gibi hızlarda, virajı değerlendiremeyeceğimiz konumlarda, burnumuzun ucuna baka baka motor sürdüğümüz için kendimizi keskin bir virajın içinde aşırı hızlı bir durumda buluveririz ve korkarız. Ölmekten korkarız. İşte o andan itibaren artık kollar kasılır, kaçmak isteyeceğimiz şeye bakmaya ve ona yönlenmeye başlarız. Hızımız çok saçma yerlerdeyse belki de yaptığımız son hata bu olur. Sonra da arkamızdan arkadaşlarımız “Çok usta sürücüydü. Burada bakışı kaçırdı.” derler. Korku işin içine girmeye başladığı zaman da zaten kafayı çevirmek falan filan hayal olur. Dolayısıyla bakışı kaçırmak istemiyorsak ödümüzü bokumuza karıştıracak hızlarda değil, tekniği uygulayabileceğimiz hızlarda olmamız gerekir. Bu hızlarda genellikle yol eğitimleri öncesi viraj döndüğümüz hızların altındadır.
Daha az tecrübeye sahip sürücülerin bakış ile ilgili sorunlarının bir kaynağı da motosikletin kumandalarına yeterince aşina olmamalarıdır. Yani zihinsel enerjimizin çok büyük bir kısmını vites, debriyaj, gaz kolunun ve frenlerin kullanımına harcıyor durumdaysak bakışımızın istediğimiz gibi olması biraz zaman alacaktır. Virajlar öncesinde henüz kontra vermeye başlamadan önce motorun doğu konumda, doğru hızda ve doğru viteste olduğundan emin olursak viraj içinde gaz kolu dışındaki kumandalarla bir işimiz olmaz. Bu da bizi biraz rahatlatır. Hatta tecrübemiz arttıkça motorun kumandalarına hükmetmek için harcayacağımız zihinsel eneji azalacak ve etraftan bilgi alıp onu işlemekle daha kolay ilgilenebileceğiz.
Bakışın verimli olmamasının bir başka sebebi de göstergeye çok sık bakmak olabiliyor. Göstergede lazım bir şey yok. O viraja kaçla girdiğini bilme abi. N’apcan bilip? Zaten viraj öncesi, içinde ve sonrasında yapman gereken o kadar çok şey var ki… O esnada bunlardan birisi kesinlikle göstergede bu virajı kaçla döndüğüne bakmak kesinlikle değil. Göstergeye sadece dümdüz uzun yollarda saçma hızlara çıkmamak için ve radara yakalanmamak için bakarız. Onun dışında göstergeyle işin yok abi. Sen omzu düşür, kafayı çevirmeye odaklan.
Reklamlar
-
Genelde ayak ucunu pege koyma fikri hakimken burada tam tersi olan topuk denmiş. Bu konuya açıklık getirebilir misiniz?
-
Ayak topu.
-
zaferce adlı üyeden alıntı
Dikkatsizlik. Yanlış okumuşum teşekkür ederim.
-
Yazı mükteşem olmuş abi çok teşekkürler. Bahsetmiş olduğun hataları okur okumaz kendimde olduğunu farkettim.
Tavsiyeleri birkaç kez daha okuyup, deneyip sonuçlarını değerlendireceğim kesinlikle..
¡Por la sonrisa de mis padres que vale un millón!
-
Motoru almadan bu konularla ilgili tüm başlıklarınızı okuyup yanlış alışkanlık kazanmadan motor sürmek yapılacaklarım arasında ilk sırada.
-
Bakışlarla ilgili olarak, "Millet virajda çıkışa bakıyor da, önünü nasıl ayarlıyor? Ben bir çıkışa bakıyorsam bir de yere, önüme bakıyorum, motorun nere gittiğini, tekerin nere bastığını kaçırmamak için..." diye aklımdan geçiriyordum...
Güzel açıklayıcı bir yazı olmuş.
Kafamı tam çevirmeden öne bakmayı pratik yapmam lazım ...
Konumlanma ile ilgili link de çok faydalı.
Hız konusunda göstergeye bakma alışkanlığını ise nedense gerekli görüyorum. Belki tam virajda değil ama, viraja girmeden önce en azından...
Bu viraj bu hızla dönülür mü sorusuna rakamsal cevap bulmak bakımından...
Göstergeye hiç bakmadan viraja girmek, belki hızımızı yanlış tahmin etmemize neden olabilir... Tecrübeli sürücüler tabii bu konuda daha az sorun yaşıyorlardır ...
Virajı tam dönerken, evet, o zaman göstergeye bakmaya gerek olmasa gerek ...
Bunu da bir pratik etmem lazım ...
-
GezeGeze adlı üyeden alıntı
Hız konusunda göstergeye bakma alışkanlığını ise nedense gerekli görüyorum. Belki tam virajda değil ama, viraja girmeden önce en azından...
Bu viraj bu hızla dönülür mü sorusuna rakamsal cevap bulmak bakımından...
Göstergeye hiç bakmadan viraja girmek, belki hızımızı yanlış tahmin etmemize neden olabilir... Tecrübeli sürücüler tabii bu konuda daha az sorun yaşıyorlardır ...
Limit noktası takibi ve hız algısı ile doğru hızı belirlemek öğretiliyor yol eğitimlerinde. Dolayısıyla aslında bu viraj sayısal olarak kaçla dönülür sorusunun cevabına ihtiyaç yok. Doğru hız tanımı da aslında durabilmekle ilgili olarak yapılıyor. Onlar başka yazıların konusu olsun şimdilik. Ama şunu söyleyebilirim ki viraj öncesinde göstergeye bakmaya devam eden bir kişinin hız algısı gelişmeyeceği için, durum zaman içinde daha iyiye gitmeyecektir. Göstergeye bakmayı bırakıp limit noktası takibi yapmaya başlamak daha verimli olabilir. Belki de yanılıyorumdur. Sistemi bir bütün olarak tüm öğeleriyle gerçek bir eğitimde öğrenip sürüşü ona göre yapılandırmak yerine benim burada yazdığım bölüm bölüm tavsiyelere uymak kişileri tehlikeye atar mı, emin olamadım şimdi. Belki de kötü yapıyorumdur.
Ama sayısal olarak bu viraj kaçla dönülür veya o virajı sen kaçla döndün sorusuna sayısal bir cevap verebiliyor olmanın ne sürücü güvenliğine ve de sürücü gelişimine faydası olmadığından eminim.
Karar, tabii ki okuyucuların.
-
düşüncenize ve ellerinize sağlık gerçekten,yazılanları okuyup anlamalı mantığını kavramalı ve pratikte uygulanmadıkça alışkanlık,refleks halini almıcaktır.Her siteye girdiğimde okucam mutlaka
-
Yine öğüt alınacak bir yazı sağolun zafer hocam
-
Nasıl oluyor da ben hiçbir eğitim almadan bunları harfiyen uyguluyorum?
Araba kullanmayı da kimse öğretmedi bana
Harbiden şaşırıyorum ya
Özgüven patlamasıyla apaçilik de yapmıyorum tırsak tırsak da sürmüyorum.
Bazen tökezlliyorum tabi, hatta kendi kendime bok yedin gene diyorum, yapmaman lazımdı bunu vs.
Eğitim alıcam sırf doğru yaptığımı düşündüklerimi yüzüme tokat gibi çarpsınlar diye, şimdiden herkese tavsiye ederim kesinlikle mükemmel eğlenceli olacaktır ;)
-
Ben yattığım yöndeki dizi açıyorum daha dengeli gibi geliyor daha güvende hissediyorum ağırlığı daha rahat aktarıyorum kapattığımda dikleşiyor makine.
-
Zaman zaman ani yol değişikliğine bağlı olarak(tamir,bakım,onarım v.s.) virajı alamayacağım hissini yaşadığım, bakışımın bozulduğu zamanlar oldu. Fakat hepsinde de soğukkanlılığımı koruyarak virajı aldım. Aşaǧıdaki ölümlü kaza virajı alamama sonunda gerçekleşmiş. Defalarca seyrettim. Tam bir analiz yapacak bilgim yok. Fakat adeta viraja girmek istememiş ve göz göre göre viraj dışına çıkmış. Bu kazaya sebep olan hata nedir? Uzmanından dinlemek herkese faydalı olacaktır. Benim izlenimim, çok sert gazlayan arkadaşına yetişmek isteği ile gaz açma isteksizliği arasında kalıp konsantrasyonunun bozulduğu bu nedenle virajlara kötü girip sonunda kaza yaptığı yönünde.
http://www.sabah.com.tr/webtv/yasam/...umunu-kaydetti
Kazada yaşamını yitiren arkadaşa Allahtan rahmet, ailesine de sabırlar dilerim.
-
01 Aralık 2016, 10:17
#14
acemi60 adlı üyeden alıntı
Zaman zaman ani yol değişikliğine bağlı olarak(tamir,bakım,onarım v.s.) virajı alamayacağım hissini yaşadığım, bakışımın bozulduğu zamanlar oldu. Fakat hepsinde de soğukkanlılığımı koruyarak virajı aldım. Aşaǧıdaki ölümlü kaza virajı alamama sonunda gerçekleşmiş. Defalarca seyrettim. Tam bir analiz yapacak bilgim yok. Fakat adeta viraja girmek istememiş ve göz göre göre viraj dışına çıkmış. Bu kazaya sebep olan hata nedir? Uzmanından dinlemek herkese faydalı olacaktır. Benim izlenimim, çok sert gazlayan arkadaşına yetişmek isteği ile gaz açma isteksizliği arasında kalıp konsantrasyonunun bozulduğu bu nedenle virajlara kötü girip sonunda kaza yaptığı yönünde.
http://www.sabah.com.tr/webtv/yasam/...umunu-kaydetti
Kazada yaşamını yitiren arkadaşa Allahtan rahmet, ailesine de sabırlar dilerim.
Bu uzucu olayla ilgili baslik var. Orada incelenmiş olabilir belii. Boyle olumle sonuclanan kazaları acilar daha tazeyken incelenmesi bence pek uygun degil. Sonucta benzeri kaza videolari ve analizleri rahatlikla bulunabilir. Ugur ertekin alt yazili diye aratirsaniz guzel bir tane var mesela.
---------- Mesajlar birleştirildi - 10:17 ---------- bir önceki mesaj zamanı 10:11 ----------
Bu "anidenlik" meselesine de bir ara deginmek lazim. O viraj yillardir orada duruyor. O yol calismasi haftalardir orada. Olay surucu icin "aniden" yasaniyor sadece yoksa aniden olan bir degisiklik yok yolda. O hep orada, oylece duruyor. Ne de olsa yol bir yere gitmez, o bir durma bicimidir, diyor şair. Bir seyler aniden oluyorsa gorus motorun hizindan azdir. Ya görüşü iyilestirmek, algiyi hizlandirmak, ya da motoru yavaşlatmak akillica olabilir. Yoksa hep aniden bir şeyler oluvermeye devam edecek.
-
28 Aralık 2016, 13:06
#15
Limit noktası durabilmeyle alakalı; görebildiğiniz en son noktada durabilecek hızda olmanız ile ilgili.
Kapalı bir virajda, yani arkasını görmediğiniz bir virajda elbette gerekiyorsa 3 tekerle döner gibi yavaşça dönmek en doğrusu; her hangi bir sürprizle karşılaşmamak için... Buraya kadar tamam...
Ama açık virajda, yani yolun devamını da görebildiğiniz ve bir engel olup olmadığını, yolun tamamen açık olup olmadığını gördüğünüz bir virajda (pistlerdeki gibi diyelim) virajı dönme hızınız kendi kabileyetlerinize, donanımınıza (motosikletinz, tekerlerinz vs), ve çevre şartlarına (yol) bağlı olarak size kalmış durumda...
Burada şimdi illa 3 tekerli sürer gibi hızımızı aşırı düşürmemize gerek yok; motosiklet sürmenin "hakkını vermek" şeklinde viraja "yatmanız" beklenir; yatmayı "başarabilmeniz" beklenir...
Kimi, böyle bir virajı dizini değdirerek dönebilir. Kimi 3 tekerliyle döner gibi döner. Kimi de, tamam belki dizini değdirmeye çalışmaz, ama en azından şöyle güzelce yatarak döner...
Motosiklet sürüş becerisinin gelişiminin göstergesi, bence, bir yerde de bu tür "güvenli virajların" ne kadar rahat dönülebildiğidir...
Lastilerin aşınması da aslında bu anlamda bir göstergedir...
Bilinçsizce, arkasının görülmediği bir virajda, illa diz değdircem, yatarak gircem diye "limit noktasına" dikkat etmeden gereksiz risk alarak aşırı hızlı girmek elbette yanlıştır...
Ama açık virajlarda, normal şartlarda rahat dönülebilecek hızlarda dönemeyip, yani viraja hakkını vererek yatmadan, daha sade suya tirit viraj dönmek de, nasıl desem, çok eğlenceli gelmez diye düşünüyorum...
Viraj hızının ne olması bu bakımdan teknik bir hesaplamaya dönüşür aslında. Eldeki donanım (motosiklet tarzı vb), lastiklerin durumu, yolun durumu ve tabii ki sürücünün becerisine oranlanarak, matematiksel olarak insanın kendi kendisine "kardeşim sen bu virajı şu hızla dönebilirsin" demek mümkün olsa gerektir; aşağı yukarı...
Sürüş tekniğinizin gelişimini, bir yerde, burdan da takip edebilirsiniz ...
Isparta D320 karayolundaki virajlarda önceden 50-60 km/h'a düşerken, çoğu yerinde artık 70-80'nin altına inmemeyi başarabildiğimi görmek ayrı bir haz veriyor örneğin...
Tabii ki limit noktasına dikkat ederek ...
Herkese güvenli sürüşler...
-
28 Aralık 2016, 13:59
#16
Aynadan arkaya bakıyorum neden hala düz gidiyorum diye düşünüyordum bende,çok açıklayıcı olmuş teşekkürler.
Reklamlar
Konu içerisindeki kullanıcılar
Şu an bu konu içerisinde 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 misafir)
