"Motosiklet neden belirli bir hızı geçemez" sorusunun cevabı
-
Uploaded with ImageShack.us
Arkadaşlar merhaba,
Forumda sürekli olarak yapılan motor gücü ve son sürat tartışmalarını azaltmak ve hız arttırma amaçlı tekerlek dişlisi ufaltma çalışmalarını biraz daha bilinçli hale getirmek için bu başlık altında bazı açıklamalar yapmanın faydalı olacağını düşündüm. Anlatım sırasında kafa karışıklığına sebep olmamak için mümkün olduğunca herkesin anlayabileceği şekilde anlatmaya çalışacağım. Kafanıza takılan noktaları devamında sorabilirsiniz. Konuya hakim başka arkadaşlarımız da hatalarım olursa lütfen düzeltsinler. Sonuçta burada bilgi paylaşmaya çalışıyoruz.
Yukarıda görmüş olduğunuz eğriler, içten yanmalı herhangi bir taşıt aracının (bizim başlığımızda bu motosiklet oluyor) motor güç eğrisi ile, hareket esnasında motosiklete etki eden rüzgar direncine harcanan gücün, motor devrine (ya da hıza) bağlı değişimini gösteriyor. Burada konumuz son hız olduğundan, aracın son viteste olduğunu düşünebiliriz. Şimdi grafikte göreceğiz gibi motor gücü belirli bir yere kadar motor devri arttıkça yükselip, bir noktadan sonra düşüşe geçiyor. Rüzgara karşı harcağımız güç ise sürekli bir şekilde artış gösteriyor. Bu artış miktarının hızımızın kübüyle doğru orantılı olduğunu dip not olarak düşeyim. Burada esas olarak ilgilenmemiz gereken şey, bu iki güç eğrisinin kesişim noktalarıdır (daire içine alınmış noktalar). Motosiklet, bu iki eğrinin (örneğin mavi ve kahverengi) kesişim noktasından itibaren limit hızına ulaşır. Yani bu nokta bizim motosikletimizin yapabileceği maksimum hızdır.
Bunlardan öncelikle 1 no’lu eğri kahverengi eğriye bakalım. O motor için, kahverengi eğrinin rüzgar direncine göre konumu ideal durumdadır. Çünkü bu noktada rüzgar direnci eğrisi, bu hızda ilerlerken tam olarak motosikletin motorunun maksimum gücünü verdiği noktadan geçmektedir. Tam bu noktadan aşağıdaki yatay çizgiye bir dik inersek (kahverengi dik) hızımızın hangi noktada olduğunu görebiliriz. Motorda bu hızı bize sağlayan bir dişli oranımız vardır. Şimdi sıkça yapılan bir uygulama ile son dişli ile oynayarak bu dişli oranını oranını değiştirdiğimizi, tekerlek dişlisini küçülttüğümüzü varsayalım. Bu durumda motor devri aynı hızda daha düşük olacaktır (motor rahatlar). Motor devrimiz düştüğünde de az önce gücümüz tepe noktada olduğundan güç eğrisi (kahverengi) üzerinde sola doğru kayacağız ve 3 no’lu eğrinin durumuna geleceğiz. Mavi renkteki bu eğriden, az önce yaptığımız gibi aşağı doğru bir dik inersek (mavi dik), yeni maksimum hızımızın bir öncekinden daha solda yani daha düşük olduğunu görürüz. Bu da rastgele yapılan son hız büyütme işlemlerinde neden hızımızın artmadığının bir göstergesi oluyor. Eğer motosikletimin güç ve kayıp eğrisi 1 no’lu eğri gibiyse zaten fabrika çıkışından en ideal duruma ulaşılmış demektir.
Eğer dişli büyütma ile hız artışı elde etmek isityorsak elimizde 2 no’lu yeşil renk ile göterilmiş bir durum olmalıdır. Burada dişli oranını bir miktar küçültürsek eğri sağa doğru kayar ve ideal duruma gelebiliriz. Veya elimizde çok uzun oranlı bir motor varsa ve başlangıçtan itibaren mavi eğrideki durum varsa, bu sefer dişli büyüterek istediğimiz noktayı yani orta eğriyi yakalayabiliriz.
Siz eğer dişli küçültme işini abartırsanız 5 vitesli bir motosikletin 4. vitesinde son hızı yakarsınız. Ondan sonra takla atsanız da o motor daha hızlı gidemez. 5. vitese atınca yavaşlamaya başlar. Sonuç olarak siz de gaza yüklenirsiniz ve buraya gelip “dişli değiştirdim motorum neden gitmiyor ve fazla yakıyor” diye başlık açarsınız.
Bütün bunları yazarken rüzgara karşı harcanan gücün değiştirilemez ve hızımızın sabit olduğunu kabul ettim. Bu, gerçekte elbette değiştirilir ancak işin o kısmına pek girmek istemedim. Konuyu rüzgar direnci üzerine kurmamın sebebi, motosiklette harcanan gücün %90'nının rüzgara harcanmasıdır.
Başta da belirttiğim gibi, "Neden, niçin böyle oluyor ?" türünde sorularınız olursa elimden geldiğince cevaplamaya çalışacğım.
Reklamlar
-
Çok güzel, net ve anlaşılır bir açıklama.
-
Kısaca hız yapmayın ne gerek var diye özetleyebiliriz.
Önemli olan nereye varacağın değil, yaptığın yolculuktur.
-
lycantrophic adlı üyeden alıntı
Kısaca hız yapmayın ne gerek var diye özetleyebiliriz.
hastayım türk düşünce tarzına
kardeşim emeğine sağlık güzel olmuş
Doğru yüz kişi yalanlasa da DOĞRUDUR.
Yanlış yüz kişi doğrulasa da YANLIŞTIR.
Dürüst olun DANSÖZLERİ kimse sevmez
-
Teşekkürler, ben daha çok "ezbere iş yapmayın" demek istedim.
-
Turklerin yaptigi hizin Fizik kanunu ile yakindan uzaktan alakasi yoktur. Kamyonada binseler, 1985 model Murat 131 de binseler 300 yaptirmaya calisirlar. Fabrika verisi , fizik formulunu takmazlar. Bindikleri her sey en hizlisidir.
[COLOR="Red"]Motorculuk saygi ve cilginligin arasindaki ince cizgide gitme beceresidir[/COLOR] Suzuki GS500 Gitti / Ducati Monster 900 Gitti / BMW F650 GS Gitti
-
Bu kadar uzun yazmaya gerek yoktu.Kısaca özetlersek olay şu :
Son hız = Beygir Gücü
Arka dişli değiştirmek falan sadece rampa aşşağıya giderken veya rüzgar arkadan eserken hız artırımı sağlar.Tersi durumlarda da mesela rampa çıkarken veya rüzgar karşıdan eserken de tam ters etki gösterip motorun gidebileceği hızdan daha yavaş gitmesine sebep olur.
-
Doğrudur ama ben bunu defalarca yazmama rağmen kimse dikkate almadı. Herkes kafasında inandığı şeyi savundu. Aslında iki net değişmez kural vardır :
- Ne kadar güçlüysen o kadar hızlı gidebilirsin (gidersin demiyorum, gidebilirsin)
- Gazı ne kadar çok verirsen o kadar çok benzin yakarsın.
Bu ikisi her durumda doğrudur. Bilhassa ikincisi.
-
-
ben dişli değiştirmedim ...son hızım çok düşük olmasına rağmen..ama bazı kişiler değiştirebilir...bazıları için yakıt tasarrufu önemlidir...
daha az devirle daha çok yol gidersin...tork aktarımındaki düşüş rahatsız etmeye bilir...o kullanıcıya kalmış bir şey...
rüzgar arkandayken dişli değiştirmesende son hızın artar...
-
Alın gelin hayabusayı 
İmza yok
Ne Oldu Ha, Vuruyummu Sırtına
Oğlum Bak Git
-
brds adlı üyeden alıntı
ben dişli değiştirmedim ...son hızım çok düşük olmasına rağmen..ama bazı kişiler değiştirebilir...bazıları için yakıt tasarrufu önemlidir...
daha az devirle daha çok yol gidersin...tork aktarımındaki düşüş rahatsız etmeye bilir...o kullanıcıya kalmış bir şey...
rüzgar arkandayken dişli değiştirmesende son hızın artar...
Evet ama rüzgar arkandayken sadece motor gücüyle gitmemiş oluyorsun. O durumda grafikteki kırmızı eğri değişmiş oluyor.
Syanur,
İşin içine tekerlek direncini katarsak çıkamayız bir daha 
. Aslında iki kişi sürüşlerde bu biraz daha önemli oluyor haliyle ama yine de rüzgar etkisinin yanında çok önemsiz kalıyor. Dolayısıyla "iki kişiyle şu kadar yapıyor"u duymak çok etkileyici birşey değil benim için . Motorun hızı ikinci kişiyle önemli derecede azalıyorsa, bunun çoğu aslında aerodinamikliğin olumsuz etkilenmesinden kaynaklanıyor, ağırlıktan değil.
-
Seko adlı üyeden alıntı
Syanur,
İşin içine tekerlek direncini katarsak çıkamayız bir daha
. Aslında iki kişi sürüşlerde bu biraz daha önemli oluyor haliyle ama yine de rüzgar etkisinin yanında çok önemsiz kalıyor. Dolayısıyla "iki kişiyle şu kadar yapıyor"u duymak çok etkileyici birşey değil benim için
. Motorun hızı ikinci kişiyle önemli derecede azalıyorsa, bunun çoğu aslında aerodinamikliğin olumsuz etkilenmesinden kaynaklanıyor, ağırlıktan değil.
Ya aslında hiç araştırmadım net olarak ama hız yükseldikçe sürtünmemi daha büyük engel oluyor yoksa rüzgar mı bilemedim şimdi. Ben hep sürtünme diye bilirdim. Hala da öyle olduğunu düşünüyorum. Yani şöyle söyleyelim kabaca, 15 hp gücümüz var, son sürat 120kmh hız ulaştık... Bu gücümüzün nekadarı rüzgara karşı nekadarı tekerleri çevirmeye karşı iş yapıyor... Benim tahminim tekerlerde oluşan sürtünme kuvveti rüzgar direncine göre çok daha yüksek. Tahmin tabi ama bir araştırıp dönerim ben sana sonra
-
ne kadar anlatırsanız anlatın olmaz denileni yapmaktan asla vazgeçilmeyecektir. Kaldı ki bu tür bir uğraş isteninlen gerçekleşince kişiyi boşluğa atacaktır. Çünkü böyle modifiye işleriyle özelliklede kendi çabalarıyla uğraşnların amacı hedefe ulaşmaktan çok hedefe ulaşmak için uğraşıyor olmak ve bunu sohbetlerine taşımaktır. Kısaca bir hobidir
-
-
cbr 125 ile 190 gördüm şahitlerim var
-
-
Seko adlı üyeden alıntı
Yuvarlanma direncine kullanılan güç söyle hesaplanıyor :
Araç kütlesi x yer çekim ivmesi x yuvarlanma direnç katsayısı x hız (m/s olarak). Buna göre yolcularıyla birlikte 250 kg gelen bir motorumuz olsa ve 108 km/saat (30 m7s) hızla gitsek, direnç katsayımız da 0.01 olsa (Standart otomobil lastiği için. Bu değer motosiklette daha da az olacaktır). Buna göre :
250 x 9.81 x 0.01 x 30 = 735,75 Watt = 0,736 kW = 1 BG
Yani sadece 1 BG harcıyoruz bu iş için
. Tek kişi olsa 0,7 BG olcaktı. Komik değil mi ?
[COLOR="Silver"]
Bak bunu yazdım bir kenara. Değerli bilgiler. Bu değerler demekki bukadar küçük...(buarada hızın karesini almıyoruz dimi?) Ozaman bridgestone sürtünmeyi azaltan lastikler ile %3 yakıt tasarrufu için boşuna çalışıyor demektir.
-
Frank Lucas adlı üyeden alıntı
cbr 125 ile 190 gördüm şahitlerim var
ziyaaaaa
http://www.youtube.com/watch?v=oqypz6DDgYs
körlerin arasında tek gözlü adam kendini kral sanır
-
@seko
Şu linki bir incelemeni isterim. Şahsen olayın senin hesabın kadar basit olmayabileceği ihtimali üzerine biraz araştırdım. Çok güzel bilgiler var. Hatta lastik hakkında arayıp da bulamayacağın bir bilgi yok gibi. Özellikle bizim bahsettiğimiz konu, 7.kısımdan sonra başlıyor;
Tekerlek Lastik Mekaniği
Buraya alıntı olarak aktaracaktım ancak biraz uzun geldi.
Burada en basitinden şu yargıya vardım ben, 125-150 km/h arası ilerleyen bir araçta lastiğin yere sürtünmesine harcanan gücün(Tüm araç değil, sadece lastik için %2~10; hadi ort. %5 diyelim) yaklaşık 18-19 katı kadar bir güç lastiğin karkas yapısındaki değişimlere harcanıyor(%90~95 oranında; yaklaşık 18-19 katı). Yani bizim bilmediğimiz bir durum var. Yere temas eden kısım fiziksel bir değişime uğruyor ve bu lastiğin sürtünmeye giden gücün çok daha fazlası bir güce mal oluyor. O yüzden inik lastikler daha çok sürtünmeye sebep oldukları için değil, aslında daha fazla lastik kısmının şekil değiştirmek zorunda kalması yüzünden(inik lastikte yere temas eden alan artıyor ya) yakıt(yani güç) tüketimini artırıyor. Bu durum genel olarak "sürtünme artıyor, ondan yakıt fazla oluyor yaaa..." diye açıklanıyor halk arasında ama aslı öyle değilmiş(ben de şimdi öğrendim).
Şurada da benzer konuyla alakalı diğer bilgileri bulabilirsin;
Fren Sistemi
Reklamlar
Konu içerisindeki kullanıcılar
Şu an bu konu içerisinde 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 misafir)
