Unutulmuş Güzellik: Aizanoi

[S6453]

Aizanoi Antik Kenti’ni görebilmek için yaklaşık 850 km’lik bir yolculuğu göze alıp yola çıktığımda bu kadar eşsiz bir güzellikle karşılaşacağımı bilmiyordum. Ankara’dan istenirse Eskişehir, istenirse Afyon üzerinden ulaşılabiliyor Aizanoi Antik Kenti’ne. Ben Afyon istikametini tercih ettim. Ankara’dan Aizanoi yaklaşık olarak 420 km uzaklıkta. Aizanoi Antik Kenti’ne vardığımda bir yalnızlık, terk edilmişlik hissi kapladı beni. Virane yıkık dökük evleri, sessiz sokakları bölgeye terk edilmişlik hissi ile birlikte bir hüzün yayıyor. Geçmişin parıltılı günleri çok geride kalmış.

[IMG][/IMG]

Aizanoi Antik Kenti, Kütahya ilinin 48 km güneybatısındaki Çavdarhisar ilçesinde yer almakta. Antik kent, Örencik Ovası’nda yaklaşık 1000-1050 m yükseklikteki bir platoda bulunmakta. Kent, Antik Phrygia bölgesinin kuzeybatı kesimini oluşturan ve Küçük Phrygia ya da Phrygia Epiktetos olarak da bilinen kesiminde yer almaktaydı.

Antik çağlarda Penkalas diye isimlendirilen Kocaçay ırmağının yukarı kesimindeki kentin, adını mitolojik kahraman Azan’dan aldığı sanılıyor. Kent antik Frigya’ya bağlı yaşayan Aizanitislerin temel yerleşim alanı olarak biliniyor. Aizanoi’nin yüksek platosu üzerindeki Zeus Tapınağı’nın çevresinde yapılan kazılarda, MÖ 3 bin yıllarına ait yerleşme tabakaları ortaya çıkarılmıştır.

[IMG][/IMG]

Aizanoi’un kuruluşuyla ilgili, Roma dönemi öncesine ait bilgiler oldukça sınırlıdır. Kent, Roma egemenliğine kadar Pergamon ile Bithynia Krallıklarının mücadelesine tanıklık etmiştir. Bithynia Krallığı, güneye doğru genişleme hedefleri için stratejik bir konumda bulunan Aizanoi’a sahip olmak istemiştir. Fakat Pergamon ve Bithynia Krallıkları arasındaki mücadelenin sonucunda Aizanoi, I. Attalos (M.Ö.216-213) egemenliğindeki Pergamon Krallığı’na dâhil olmuştur.

M.Ö. 2. yüzyılın başında ise; Bithynia Kralı I. Prusias ile birlikte, Phrygia Epiktetos bölgesi Bithynia Krallığı’na katılmıştır. I. Prusias da Aizanitis kutsal alanını tanımış ve bununla birlikte bu alanı genişletmiştir.

Bithynia ile M.Ö. 183’te sağlanan Apameia Barış Anlaşması’ndan sonra ise Aizanoi tekrar II. Eumenes’in egemenliğindeki Pergamon’un kontrolüne geçmiş ve böylece M.Ö. 129’da Roma’nın Pergamon Krallığı’nın topraklarını Asia Eyaletine dönüştürünceye kadar bu şekilde devam etmiştir.

[IMG][/IMG]

M.Ö. 2. yüzyılın ortalarına gelindiğinde Roma’nın Anadolu’da gücünü hissettirmeye başlaması ve bununla birlikte bu bölgeyi de hâkimiyeti altına almasından sonra kentin kontrolü Roma’ya geçmiştir. Bu dönemden sonra kent, daha önce hiç olmadığı kadar ilerleme kaydetmiştir. Roma İmparatorluğu döneminde, Aizanoi’a tapınak-kent statüsü verilmiş ve kent Panhellen Birliği’ne kabul edilmiştir. Roma döneminde, özellikle M.S. 2. yüzyılda kentin tahıl, şarap ve koyun yününden zengin olduğu bilinmektedir.

Erken Bizans döneminde piskoposluk merkezi olan kent, M.S. 7. yüzyıldan sonra önemini yitirmiş ve Bizans döneminde Zeus Tapınağı’nın bulunduğu alan bir savunma duvarıyla çevrilerek kale haline getirilmiştir. Kent, Selçuklu Beyliklerinin tüm Anadolu’ya hâkim oldukları M.S. 13. yüzyılda Tatar boylarından biri olan Çavdarların merkezi haline gelmiştir. Son olarak Aizanoi antik kentinin bulunduğu alan 1381 yılında Germiyanoğulları’ndan Osmanlı Devleti’nin denetimine geçmiştir.

[IMG][/IMG]

Kent, 1824’te Avrupalı gezginlerce keşfedilmiştir. Efes, Bergama, Side gibi antik kentlerin çağdaşı olarak nitelendirilen Aizanoi, Avrupalı gezginlerce keşfedildiği 1824’ten bu yana çeşitli dönemlerde gün ışığına çıkarılan yapılarla “İkinci Efes” olarak nitelendirilmekte. Aizanoi’de en iyi korunmuş örneklerinden biri olan Zeus Tapınağı, 20 bin kişi kapasiteli tiyatro ve bitişiğinde 13 bin 500 kişilik stadyum gibi bazı eşsiz yapılar bulunmakta. Şehrin kuzeyinde 13.500 kişi kapasiteli stadyum ve 20.000 kişi kapasiteli tiyatronun bir kompleks şeklinde yapılması antik dönemde Aizanoi’den başka hiçbir yerde görülmemektedir.

Bölgedeki kazılar Alman Arkeoloji Enstitüsü’nce 1926 yılında başlatılmıştır. Sonra bir süre ara verilmiş, aynı enstitünün 1970’de başlattığı kazılar, 2011’de Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Elif Özer başkanlığındaki gruba devredilmiştir.

Antik kent kalıntıları, Kocaçay’ın her iki yakasına yayılmış durumda. İlk olarak girişte karşınıza çıkan Borsa Binası (Macellum) ve Sütunlu Cadde kalıntıları dikkat çekiyor.

[IMG][/IMG]

[IMG][/IMG]

Macellum, dünyadaki ilk borsa binalarından. Bu yapıda enflasyonla mücadele için yapılmış, mermer bloklar üzerinde her çeşit malın değerlerini belirten yazıtlar bulunuyor. O dönemde şehir halkı, İmparator Diokletianus’un Tavan Fiyatlar Fermanını yuvarlak yapıya hem Yunanca hem Latince kazınan yazıtlardan burada okuyabiliyordu. İmparator Diokletianus döneminde enflasyon almış başını gitmiş ve sonunda imparator bu fermanı Aizanoi’a da göndermiş. 4 adet yumurta 4 denarius, yarım litre olei flos (birinci kalite Ayçiçek yağı) 40 denarius, 10 adet marul 4 denarius, yarım litre rosatum (içine gül karıştırılmış şarap) 20 denarius, 1 adet braces (pantolon) 20 denarius, mor ipek 150.000 denarius, ortalama asker maaşı yıllık 1800 denarius, ressam -işçi günlük 150 denarius, Grekçe, Latince, geometri öğretmeni öğrenci başına 200 denarius.

Buradan sonra Kocaçay üstüne yapılmış antik köprüden yola devam edildiğinde (Antik dönemde ismi Penkalas olan akarsuyun üstüne yapılmış dört köprüden ikisi hâlâ ayakta ve kullanılır durumda) Aizanoi antik kentinin muhteşem tapınağına ve eşsiz tiyatro-stadyum kompleksine ulaşılıyor.

Etkileyici görüntüsüyle dikkat çeken Zeus Tapınağı, ayakta kalmayı başarmış muhteşem bir yapı; 53 metreye 35 metre ölçülerindeki podyum üzerine yapılmış tapınağın altında tonozlarla örtülü büyük bir salon bulunuyor. Tapınağın iç kısmındaki demirden, dik merdivenleri kullanarak aşağı iniliyor. Taş duvarlardaki ufak pencerelerden içeri sızan ışıkla aydınlanan etkileyici büyük bir salon karşılıyor sizi. Aizanoi Antik Kentinde birçok güzel kalıntının arasında bu tapınağın çok özel bir yeri var. Tapınağın hemen önünde yerde duran kadın büstü şeklindeki büyük akroter, güzelliğiyle dikkat çekiyor.

[IMG][/IMG]

[IMG][/IMG]

[IMG][/IMG]

Hemen sonrasında araba yolunun sağında kalan hamam kalıntılarının arasından geçerek, kısa bir yürüyüşle tiyatro ile ona bitişik olarak inşa edilmiş stadium kalıntılarına ulaşılıyor. Stadium-tiyatro olarak geçen bu özel kombinasyon, benzeri bulunmadığı için mutlaka görülmeli. Tiyatronun en üst basamaklarından bütün bu yapıyı ayrıntılarıyla izlemek mümkün, hatta kentin diğer kalıntılarını ve çevreyi gören güzel manzaranın eşliğinde burada kısa bir seyir molası çok keyifli oluyor. Çok geniş bir bölgeye yayılmış bu antik kentte biri mozaikli iki hamam, gymnasium, ikisi hâlâ kullanılır halde beş köprü ile antik baraj, nekropol alanları ve tapınak içinde bir salon niteliği taşıyan Meter Steune’nin kutsal mağarası gibi birçok kalıntı bulunuyor.

[IMG][/IMG]

[IMG][/IMG]

Aizanoi’deki gezimin sonunda Zeus Tapınağı’nın yan tarafında bulunan Lezzet Gözleme Evinde bir gözleme yiyerek biraz dinlendim. Zira antik kenti gezmek yaklaşık olarak 2 saatimi aldı. Gözleme çok lezzetli olmasa da buradaki muhabbet çok lezzetli idi. Buralara giderseniz sizde muhakkak burada bir gözleme yiyin.

[IMG][/IMG]

Bu güzel yolculuğun sonunda bir günde yaklaşık 820 km yol yapmış olarak, yorgun ve mutlu bir şekilde kürkçü dükkanına geri döndüm. Bakalım bir sonraki yolculuk bizi nereye götürecek... Hepinizin yolu ve bahtı açık olsun dostlar.

[IMG][/IMG]

[cihan54]

Güzel gezi. Tekerine sağlık üstadım, Fazer da duruyor mu

[S6453]

Güzel gezi. Tekerine sağlık üstadım, Fazer da duruyor mu

Teşekkür ederim dostum. Fazer da duruyor VFR 1200 F de güzel tercih doğrusu

[HeinzBrausewetter]

Eline sağlık. İlgiyle okudum.

Selamlar
Heinz

[cihan54]

Teşekkür ederim dostum. Fazer da duruyor VFR 1200 F de güzel tercih doğrusu

Fazer'dan sonra anca bu paklar diye düşündüm. ya da yine Fazer alacaktım

[MCV]

Paylaşım için teşekkürler.

[COQ]

Gezi yazısı nasıl olmalı?
Sorusuna örnek gösterilecek raporlardan biri olmuş eline sağlık.

İlgimi en çok çeken ise işçi,ressam,öğretmen geliri oldu.
Asker maaşı yıllık 1800 dinarius ama işçi ve ressam günlük 200 dinarius!
Hadi askerlerin yağmalardan pay aldıklarını düşünerek aradaki farkı görmezden gelelim ama yinede enflasyonun tavan yaptığı o ortamda bile işçi ve sanatçının geliri insan gibi yaşayabileceği düzeyde.
Bir gün ülkemizin de milattan önceki seviyeye gelebileği umudumuzu kaybetmiyoruz!
Tekrar ellerine sağlık.

[S6453]

Gezi yazısı nasıl olmalı?
Sorusuna örnek gösterilecek raporlardan biri olmuş eline sağlık.

İlgimi en çok çeken ise işçi,ressam,öğretmen geliri oldu.
Asker maaşı yıllık 1800 dinarius ama işçi ve ressam günlük 200 dinarius!
Hadi askerlerin yağmalardan pay aldıklarını düşünerek aradaki farkı görmezden gelelim ama yinede enflasyonun tavan yaptığı o ortamda bile işçi ve sanatçının geliri insan gibi yaşayabileceği düzeyde.
Bir gün ülkemizin de milattan önceki seviyeye gelebileği umudumuzu kaybetmiyoruz!
Tekrar ellerine sağlık.

Dostum çok teşekkür ederim Bu arada tabi ki umudumuz kaybetmiyoruz.

---------- Mesajlar birleştirildi - 10:25 ---------- bir önceki mesaj zamanı 10:22 ----------

Eline sağlık. İlgiyle okudum.

Selamlar
Heinz

Yazdıklarımın ilginizi çekmesine sevindim dostum

[keremkrmn]

Eline sağlık resimler süper, pc başında bile bakarken inanılmaz keyif aldım canlı canlı gezip görmenin vereceği duyguyu umarım bir gün bende tadabilirim

[Alper_tim]

harika bir gezi ve yazısı olmuş yüreğinize sağlık
paylaşımınız için teşekkürler

[S6453]

Eline sağlık resimler süper, pc başında bile bakarken inanılmaz keyif aldım canlı canlı gezip görmenin vereceği duyguyu umarım bir gün bende tadabilirim

Çok teşekkür ederim dostum Umarım en kısa zamanda canlı canlı görürsün buraları.

---------- Mesajlar birleştirildi - 14:44 ---------- bir önceki mesaj zamanı 14:42 ----------

harika bir gezi ve yazısı olmuş yüreğinize sağlık
paylaşımınız için teşekkürler

Çok çok teşekkür ederim dostum

[zekizeki]

Güzel bir gezi olmuş. Motor alınca bende gezerim inşallah.

[mesut hoca]

keşke tapınağın alt kısmında bulunan zindan bölümüne de inseydiniz,güzel bir gezi olmuş,saygılar...

[S6453]

Tapınağın altında bahsettiğiniz ayin bölümüne de girdim. Ama burada fotoğrafını paylaşmadım. Güzel yorumunuz için teşekkür ederim

---------- Mesajlar birleştirildi - 11:27 ---------- bir önceki mesaj zamanı 11:23 ----------

Güzel bir gezi olmuş. Motor alınca bende gezerim inşallah.

Dostum umarım en kısa zamanda bu isteğini yerine getirebilirsin

[oyunageldim]

Birgünde 820 kilometre iyi rakam,gözleme iyi gelmiyorsa sucuklu yumurtayı denemelisin

[S6453]

Birgünde 820 kilometre iyi rakam,gözleme iyi gelmiyorsa sucuklu yumurtayı denemelisin

Dostum bir daha ki sefere aklımda bulunduracağım sucuklu yumurtayı Sizin tecrübelerinizden anladığım kadarıyla yorgunluğa bire bir geliyor

[Tige-R]

İLk defa duydum burayı ama mükemmel görünüyor keşke daha fazla turizm reklamı yapabilsek. Teşekkürler güzel bir gezi olmuş

[S6453]

İLk defa duydum burayı ama mükemmel görünüyor keşke daha fazla turizm reklamı yapabilsek. Teşekkürler güzel bir gezi olmuş

Çok teşekkür ederim dostum Gerçekten Anadolu'nun kıymetini bilmiyoruz keşke bilebilsek...

[zenon]

çok güzelmiş Eline sağlık sayeden yeni bir yer keşfetmiş oldum

[S6453]

çok güzelmiş Eline sağlık sayeden yeni bir yer keşfetmiş oldum

Çok teşekkür ederim dostum. Yeni bir yer keşfetmiş olmanız bu paylaşımın amacına ulaştığını gösteriyor